موضوع: مسلم بن عقیل سفیر خاص امام حسین علیه السلام

مسلم بن عقیل مردی از تبار نیکان

از تبار نیکان

مسلم بن عقیل از تبار پاک بنی هاشم و نواده حضرت ابوطالب عموی پیامبر (ص) است، ابو طالبی که تا آخرین ساعات حیات خود دست از حمایت پیامبر برنداشت و دعوت پیامبر را اجابت کرد، مسلم از چنین نسلی است او از خاندانی پاک، شجاع و با فضیلت برخاست و زیر نظر عموی گرامی اش، علی علیه السلام، و پسر عموهای خود امام حسن علیه السلام و امام حسین علیه السلام پرورش یافت و از علم، تقوی و دیگر فضائل آن بزرگواران بهره مند گردید. [1] و افتخار دامادی امیر المومنین(ع) را داشت و سال ها در کنار امام حسن و امام حسین علیهما السلام به ایشان اقتدا کرده بود با اینکه در آن زمان بسیاری از افراد این بصیرت را نداشتند.


*نقش آفرینی های مسلم


پیش از حادثه کربلا، مسلم در رکاب امیر المومنین رشادت های زیادی از خود نشان داد از جمله در جنگ صفین و حکومت امیر المومنین یکی از نقش آفرینان معرکه نبرد بود و جناح راست سپاه امیر المومنین در دست او بوده است [2] و این ها همه نشان از شجاعت و مدیریت بالای اوست.


*نائب خاص امام معصوم

اگر بخواهیم شخصیت مسلم بن عقیل را واکاوی کنیم، باید او را در ردیف شخصیت های دینی بزرگ اسلام و بالاتر از آن ها محسوب کرد، چرا که مسلم بن عقیل نماینده خاص امام معصوم بوده اند، هم در زمان امیر المومنین مورد توجه خاص حضرت بود و هم در دوران امام حسن مجتبی یار و کمک کار ایشان بودند و از یاران با وفا و بر جسته آن حضرت به شمار می رفتند. [3] و پس از شهادت امام حسن علیه السلام همراه امام حسین علیه السلام رهسپار مکه شد. [4] و به عنوان نائب خاص و وکیل امام به کوفه اعزام شد و امام این اعتماد خاص را به ایشان داشت که او را به عنوان سفیر و کارشناس امور سیاسی و نظامی به کوفه فرستادند.


* علت انتخاب مسلم بن عقیل به عنوان سفیر خاص

امانت داری و تعهد مسلم و سابقه درخشان و بصیرت بالای او در تبعیت از ولایت و جامعیت علمی و عملی، همه و همه سبب شد که امام(ع) او را به عنوان نماینده خود برگزید و در معرّفی او به مردم کوفه نوشت: وَ انّی باعِثٌ الیکُم بِاخی وَ ابْنِ عَمّی وَ ثِقَتی مِنْ اهْلی «مُسْلِمِ بن عَقیل» لِیُعْلِمَ لی کُنْهَ امْرِکُمْ وَ یَکْتُبَ الَیَّ به ما یَتَبَیَّنَ لَهُ مِنْ اجْتماعِکُمْ. 5
و همانا من برادرم و پسر عمویم و شخص مورد اعتماد اصحابم، یعنی مسلم بن عقیل را به سوی شما (مردم کوفه) می فرستم تا حقیقت امر شما را به من اعلام کند و آنچه از اجتماع شما برای او روشن می شود به من بنویسد.مردم کوفه نیز به جلالت قدر نماینده امام (ع) واقف بودند، لذا قبل از آمدن «عبیدالله بن زیاد» به کوفه به خوبی از او استقبال کردند و در مورد جایگاهمسلم نزد امام حسین (ع)، همین بس که وقتی خبر شهادت او به حضرت(ع) رسید فرمود: «لا خَیْرَ فِی الْحَیاةِ بَعْدَکُمْ» [6] بعد از شما خیری در زندگی نیست.

*جایگاه بلند علمی مسلم بن عقیل


از دیگر جنبه های شخصیتی مسلم بن عقیل، جایگاه بالای علمی ایشان می باشد هر چند گزارشات کمی در این زمینه بدست ما رسیده است، ولی مواردی را مشاهده می کنیم که این جایگاه را نشان می دهد از باب نمونه رجال نویسان اهل سنت، مسلم بن عقیل را محدّثی تابعی شمرده و گفته اند که صفوان بن موهب از او حدیث نقل کرده است [7]. وی فقیه و دانشمند بود [8] و همان جایگاه نیابت خاصه ای که نواب اربعه نسبت به امام زمان علیه‎السلام داشتند مسلم بن عقیل همان جایگاه را نسبت به امام حسین علیه السلام داشتند، به علاوه سجایا و شاخص های دیگری که تنها در وجود ایشان بود.

* عامل به سیره نبوی در سختترین شرایط

در جریان پیشنهاد ترور عبید الله ابن زیاد در منزل هانی بن عروة با وجود مهیا بودن همه شرایط برای از بین بردن ابن زیاد، مسلمبن عقیل از این کار امتناع نمود، زمانی که علت را جویا شدند فرمود : سخن پیامبر صلی الله علیه و آله را به یاد آوردم که فرمود: «مؤمن غافلگیرانه نمی کُشد و این عمل خود را مستند کرد به سیره نبوی و این نشان از آگاهی و دانش او نسبت به سیره نبوی و پایبندی و تقوای بالای او در التزام به اصول می باشد. 9

* پیشتاز حماسه عاشوراء

در حادثه عاشورا مسلم، پیشتاز حماسه عاشورا بود و حضور او در کوفه موجب آشکار شدن تزویر و ریاکاری امویان شد و غربت او در کوفه یاد آور غربت و مظلومیت خاندان پیامبر در کربلا است.


* شجاعت مسلم

مسلم را شجاع ترین فرزند عقیل خوانده اند [10]؛ بعد از استقرار مسلم در خانه طوعه، بلال فرزند وی که برای می گساری با دوستان خود بیرون رفته بود، به خانه بازگشت و از حضور مسلم در خانه مطلع شد. علی رغم تأکید مادر، موضوع را کتمان نکرد و نزد عبدالرحمن بن اشعث رفت و داستان را با او در میان گذاشت و ابنزیاد نیز از موضوع با خبر شد و در پی آن شصت یا هفتاد و به قولی سیصد تن از سربازان ویژه خود را همراه محمد بن اشعث رهسپار محل اختفای مسلم کرد. 11

جنگ سختی در گرفت و شماری از سربازان ابن زیاد کشته شدند. وقتی خبر به ابنزیاد رسید، به ابن اشعث پیغام داد که من تو را برای دستگیری یک نفر فرستاده ام، در حالی که ضربه سختی بر سپاهم وارد شده است. ابناشعث پاسخ داد: آیا می دانی ما را برای دستگیری شیری دلاور و شمشیری بران که در دست مردی شجاع و با اراده قرار دارد فرستاده ای؟ او از خاندان پیامبر صلی الله علیه و آله است. ابن زیاد پیغام فرستاد که به او امان دهید زیرا جز این راهی برای دستگیری او نخواهید یافت. [12] مسلم گفت: نیازی به امان مکر پیشگان نیست . این ها همه برخاسته از ایمان بالای او و اعتقاد او به ولایت بود.

*بصیرت

بسیاری از بنی هاشم با امام به کربلا نیامدند، البته امام تکلیف نکرده بودند، ولی او خود همراه امام آمد و این مسئله ناشی از بصیرت بالای مسلم است.

*مهم ترین پیام هایی که می توان از سیره مسلم بن عقیل گرفت

با همه مدارج علمی و تقوایی او مهم تر از همه بصیرت او و ایثار و پیش قدم شدن برای قیام امام حسین علیه السلام است و حضور او در کوفه بعدها تاثیر مهمی داشت، فعالیت های مسلم در کوفه بعدها موجب قیام هایی در جامعه مسلمین از قبیل قیام توابین و غیر آن و تبعیت مطلق او از امام عصرش شد.

شجاعت در راه حق از دیگر مطالبی است که در سیره مسلم قابل مشاهده است از دیگر ویژگی های مسلم بن عقیل تبعیت او از سنت نبوی است و این در زمانی واقع شد که امویان اسلام را به گوشه ای گذاشته و اکثر مردم درانحراف بودند و جریانی در جامعه به وجود آمده بود که مردم را از سیره نبوی دور می کرد و اگر قیام امام و اخلاص افرادی مثل مسلم نبود فضای الان جامعه ما تیره و تار و خط واقعی اسلام گم می شد.

و اگر این الگوها نبودند ارزشهای دین از بین می رفتند و مسلم بن عقیل و امثال وی الگو و اسوه جامعه هستند و اگر مسلم و مانند او نبودند نه از علمی خبری بود و نه از فرهنگ واقعی اسلام اثری مانده بود و اساس مکتب اسلام مدیون این خون ها و بصیرت هاست و فرهنگ مقاومت با توجه به این اسوه ها و الگوها باقی ماند تا اینکه به دوران طلایی انقلاب اسلامی رسید.

----------

[1] الشهید مسلم بن عقیل، ص 81 و 83
[2] مناقب آل ابیطالب، ج 3، ص 197
[3] رجال الطوسی، ص 70
[4] الامامة و السیاسة، ج 2، ص 230
[5] اخبار الطوال، دینوری، ص 230
[6] مروج الذّهب، ج 3، ص 72
[7] الثقات، ج 5، ص 391؛ الاعلام، ج 7، ص 222
[8] الشهید مسلم بن عقیل، ص 109
[9] التاریخ الکبیر، ج 4، ص 266
از ابوهریره نقل شده است که گفت: از میان فرزندان عبدالمطلب، او شبیه ترین فرد به پیامبر صلی الله علیه و آله است
[10] المعارف ج 7، ص 204
[11] الکامل فی التاریخ، ج 4، ص 32
[12] الفتوح، ج 5، ص 92

الهی بمیرم برای دل اقا


وقتی خبر مرگ مسلم رو شنید چی کشیده
از بی وفایی مردم

ذکر توسل به سفیر امام حسین علیه السلام توسط آيت الله مجتبي تهراني

[برای مشاهده لینک ها باید عضو انجمن ها باشید . ]



بالاخره حضرت مسلم بعد از سرگرداني به همان پیر زن طوعه می رسد، او راهش می دهد، می­ گوید تشنه­ ام برای من آب بیاور.

بعد هم می آید بیرون و محاصره اش می کنند.

محمد بن اشعث به او امان می دهد و آن خبیث رو می کند به مسلم؛

می بیند مسلم دارد های های گریه می کند. ميگويد برای چه داری گریه می کنی؟

برای کاری که تو قیام کردی نباید ضعف نشان بدهی که حالا تو گریه می کنی؟

گفت: والله لا ابکی لنفسی به خدا قسم من برای خودم گریه نمی کنم،

ولکن أبكي للحسين من دارم برای حسین گریه می کنم..

من دارم برای زن و بچّه حسین گریه می کنم که دست اینها را گرفته است

و دارد سمت شماها می آید من برای این گریه می کنم.

لذا وقتی می آید دارالعماره، آنجا میگوید یکی بیاید من وصیت کنم.

سه تا وصیت می کند، یک؛ زره من را بفروشید و قرض هایم را بدهید.

دو؛ نامه ای به حسین بنویس بگو نیاید چون من او را به کوفه راهی کردم،

حسین جان دست زن و بچّه ات را گرفتی کجا می آیی؟

مقرم می نویسد وقتی داشتند حضرت مسلم را از پله های دارالعماره بالا می بردند،

همینطور تسبیح و تکبیر و استغفار به زبان می گفت.

بالاي بام رسید اوّل ایستاد و دو رکعت نماز خواند،

بعد بلند شد رویش را سمت مدینه کرد:

السلام علیک یا اباعبدالله؛ بر مولایش حسین سلام داد.

به نظر من در تاریخ اولین کسی است که از راه دور به حسین(علیه السلام) سلام داد.

ابی عبدالله هم وفاداری کرد، در آخرین لحظات یاد مسلم کرد:

"فنظر یمیناً وشمالا" یک نگاه به راست کرد و یک نگاه به چپ كرد

"فلم یر من اصحابه احدا" حسین هيچ یک از اصحابش را ندید

"فنادی یا مسلم بن عقیل و یا هانی بن عروه"..

کاش می شد بنویسم که گرفتار شدم

مثل خورشید گرفتار شب تار شدم

من نمی خواستم علّت دلواپسی

معجر زینب کبری شوم انگار شدم

من بدهکاری خود را به همه پس دادم

به تو اندازه یک شهر بدهکار شدم