رسول خدا صلی الله علیه و آله، در شب معراج از خداوند سؤال كرد: ... خداوندا! اهل دنیا كداماند و اهل آخرت كدام؟
خداوند فرمود: اهل دنیا كسی است كه زیاد بخندد، زیاد بخوابد، زیاد خشمناك بشود،
كمتر راضی باشد، به هر كس بدی كند، از او معذرت نخواهد و هر كس از او معذرت
بخواهد، آن را قبول نكند. هنگام اطاعت خداوند كسل است؛ ولی موقع ارتكاب گناه
شجاع و جری است. آرزوهای دور و دراز دارد، در صورتی كه مرگش به وی نزدیكتر
است. از نفس خود حساب نمیكشد، زیاد حرف میزند، ولی نفعش به مردم كم
است. از خدا نمیترسد، ولی هنگام مشاهده غذا، شاد و خندان میشود. بدان كه
اهل دنیا هنگام رفاه و وسعت رزق، خداوند را شكر نمیكنند، مردم را به چیزهایی
دعوت میكنند كه خودشان ندارند و بدیهای دیگران را به رخشان میكشند.
پیامبر اكرم (صلی الله علیه و آله) عرض میكند: خداوندا! غیر از این عیبها، آیا در
اهل دنیا خوبی هم هست؟
خداوند میفرماید: ای محمد! عیوب اهل دنیا زیاد است.
در وجود آنها جهالت و حماقت هست و در مقابل كسی كه به آنها تعلیم میدهد،
تواضع نمیكنند و در نفس خود، خود را عالم میدانند؛ ولی آنها در نزد عرفا جاهلاند.
ای احمد! اما اهل آخرت؛ سیمای آنها نرم و مهربان است، حیایشان زیاد است، كمتر
حماقت دارند، نفعشان به مردم زیاد است و مكر و كیدشان كم، مردم از جانب آنها در
امان هستند، ولی خود آنها از مردم رنج میبرند. سخنانشان سنجیده و حساب شده
است. همیشه از خود حساب میكشند و به نفس خود رنج میدهند و آن را سرزنش
میكنند.
چشمانشان میخوابد؛ ولی دلهایشان بیدار است. اغلب از خوف خدا گریه میكنند و
همیشه به ذكر خداوند مشغولاند. وقتی كه كاتبان اعمال مردم غافل را مینویسند،
آنها را ذكرگویان مینویسند. در اول استفاده از نعمت، خدا را حمد میگویند و در آخر
هم شكر میكنند. همیشه دعای آنها به سوی خداوند صعود میكند و سخنان آنها
مسموع میباشد. ملائكه به وسیله دعای آنان در زیر حجابهای ملكوتی شاد و
خرماند
.
خداوند دوست دارد همیشه سخنان آنها را بشنود؛ همان طور كه پدر از شنیدن صدای
فرزندش خوشش میآید. حتی در یك چشم به هم زدن هم از خداوند غافل نیستند.
نه به طعام زیاد علاقه دارند و نه به زیاد حرف زدن و نه به زیادی لباس. همه مردم در
نزد آنها مرده هستند، فقط خداوند است كه در نزد آنها زنده است و بخشندهای است
كه هرگز نمیمیرد. به كسانی كه از آنها روگردان شوند، كرم میكنند و هر كس به
آنان رو آورد، محبت بیشتر مینمایند. دنیا و آخرت در نزد آنها یكی است (یعنی آنها
دنیا را فقط برای آخرت میخواهند). (2)
پینوشتها:
2. كلیات حدیث قدسی، ص 394. 1. حدیث قدسی، حدیثی است كه از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم و ایشان از خداوند جل علا برای ما روایت كردهاند؛ به تعبیر دیگر حدیث قدسی، آن بخش از سخنان خداوند است كه جزء آیات قرآن نیست.