تنگه هرمز همچنان اهرم فشار ایران بر غرب
یک اندیشکده اسرائیلی در تحلیلی از وضعیت امنیتی آب‌ها و آبراهه‌های منطقه‌ای، از تنگه هرمز به عنوان اهرم فشار ایران بر غرب یاد کرده و می‌افزاید: ایران به این تنگه به عنوان حیاط خلوت راهبردی خود نگاه می‌کند.
به گزارش راسخون به نقل از فارس، اندیشکده "مطالعات امنیت داخلی اسرائیل" در گزارشی با عنوان «میان دزدی دریایی و ایران: تهدیدات فراینده علیه گلوگاه‌های دریایی در خاورمیانه» به قلم «یول گوزانسکی»، «جاناتان اسکتر» و «گالیا لیندنستراس» می‌نویسد: گلوگاه‌های دریایی جزو حساس‌ترین مناطقی هستند که در آنها جغرافیا، تجارت و سیاست به یکدیگر پیوند می‌خورند. چالش‌هایی که به طور خاص از گلوگاه‌های خاورمیانه احساس می‌شود، همیشه پیش از آنکه وابستگی شدید قرن بیستم به نفت مشخص شود، آشکار بوده‌اند. این نقاط در سال‌های جاری به طور فزاینده‌ای به خصوص پس از آغاز قیام‌های اعراب ناآرام شده‌اند.
دزدان دریایی سومالی بزرگ‌ترین تهدید منطقه‌ای
پیچیدگی‌هایی که در این موضوع وجود دارند، شامل بی‌ثباتی منطقه‌ای فزاینده و وخامت تهدیدات موجود، دزدی دریایی آشکار، تروریسم و چالش‌هایی می‌شود که از سوی ایران وجود دارد. اگرچه منافع کشورها متفاوت است و در برخی مواقع در تضاد با یکدیگر است، کشتیرانی آزاد برای همه آنها اهمیت دارد. در سال‌های اخیر بزرگ‌ترین تهدید منطقه‌ای علیه این منافع مشترک در دریای سرخ، دزدان دریایی سومالی بوده‌اند (اگرچه این مسئله مختص آنها نیست). اقدامات زیادی برای مقابله با این مشکل همیشگی انجام شده است. تلاش‌ها و منابع بین‌المللی از جمله استقرار نیروهای دریایی اروپایی، آمریکایی، ناتو، چینی، هندی و ایرانی، تحرکات هماهنگ در زمینه کشتیرانی بازرگانی، منابع ارتباطی و رهگیری و انجام اقدامات گسترده ضد دزدی دریایی این حملات را از تنگه باب‌المندب و از شرق به سوی ساحل یمنی اقیانوس هند (به سوی تنگه هرمز) و از جنوب به سوی شاخ آفریقا رانده است.
عدم موفقیت تلاش‌های بین‌المللی برای ریشه‌کن کردن دزدی دریایی
اقدامات تاکتیکی، تعداد حملات دزدان دریایی در دریای سرخ را در سال‌های اخیر کاهش داده است. اگرچه مشکل راهبردی کشورهای ضعیف که دزدی دریایی در آنها تنها یکی از علایم بیماری است، ممکن است در دو سوی این دریا و در میانه آن وخیم‌تر باشد. مشکلات ادامه‌دار سومالی ممکن است تنها گوشه‌ای از مشکلات بزرگ‌تر باشد. تلاش‌های بین‌المللی کنونی ضد دزدی دریایی، بیشتر علایم بیماری یعنی حملات دریایی دزدان و نه عوامل ریشه‌ای این پدیده را هدف قرار می‌دهد.
یمن: خانه القاعده در شبه‌جزیره عرب
یمن در حال دست و پنجه نرم کردن با خشونت‌های فرقه‌ای و قبیله‌ای است. این کشور در 2 سال گذشته به خانه القاعده در شبه‌جزیره عرب تبدیل شده است. این درست شبیه همان وضعیتی است که در سومالی مشاهده می‌شود و در آن شرایط اقتصادی و سیاسی زمینه مناسبی را برای دزدی دریایی و گروه‌های تروریستی مانند الشباب ایجاد کرده است. در حالی که ناآرامی در یمن به پیش از تظاهرات گسترده‌ای برمی‌گردد که اوایل سال 2011 جهان عرب را درنوردید، اما هرج و مرج فزاینده در یمن می‌تواند این کشور را به مأمنی امن برای دزدان دریایی سومالی تبدیل کند تا بازار سیاه تسلیحاتی خود را گسترش دهند. در حالی که بی‌ثباتی در یمن و یا حتی سقوط آن لزوما منجر به افزایش دزدی دریایی در دریای سرخ نمی‌شّود اما این یک احتمال مشخص است. این احتمال اگر با اهمیت جهانی کشتیرانی بدون دردسر در این منطقه در نظر گرفته شود، حاکی این نکته است که بی‌ثباتی، ناامنی و شکوفایی این کشورها منافع ممتاز مشترکی را ایجاد می‌کند.
مصر نیز یکی از نگرانی‌ها درباره گلوگاه‌های دریایی است
هنگامی که درباره گلوگاه‌های دریایی صحبت می‌شود، مصر نیز یکی از نگرانی‌هاست. در حالی که مدیریت موثر و عملیات بدون اشکال خط لوله کانال سوئز و سوئز-مدیترانه همچنان یکی از منافع مصر را تشکیل می‌دهد، این کشور در حال حاضر درگیر بزرگ‌ترین چالش سیاسی خود در 50 سال گذشته است. فقر و مشکلات مربوط به اداره کردن این کشور نیز بر توان دزدان دریایی برای گسترش محدوده فعالیت‌های خود افزوده است. اندیشکده تحقیقات سیاست خارجی به مقایسه دزدان دریایی در یمن و سومالی پرداخته است و به نظر می‌رسد مصر یکی از منابع دزدی در دریای سرخ نباشد. در عین حال مصر در حال مبارزه با جمعیت ناآرام بدوی در شبه‌جزیره سینا است. یک مقام امنیتی مصر در ماه مه 2011 هشدار داد که بیش از 400 فرد بدوی، فلسطینی و اعضای عرب خارجی القاعده در این شبه‌جزیره هستند. در حالی که مصر منابع زیادی را به حفاظت از کانال سوئز اختصاص داده است اما احتمال اینکه این کانال یا خط لوله کانال سوئز و سوئز-مدیترانه، هدف حملات بیشتری قرار بگیرد، وجود دارد. حمله به هر یک از این مکان‌ها می‌تواند منجر به توقف انتقال نفت در جهان شود. این تنها یک نگرانی فرضی نیست. مقامات مصری در سال 2009 حدود 26 نفر را به دلیل طراحی برای حمله به کشتی‌های کانال سوئز و خط لوله نفت دستگیر کردند. خط لوله سینا که گاز طبیعی را به اسرائیل و اردن منتقل می‌کند و بیش از 40 درصد منابع گاز طبیعی اسرائیل را که برای تولید برق مصرف می‌شود، در ماه‌های اخیر بارها هدف خرابکاری قرار گرفته است.
تشدید تهدیدهای ایران برای مسدود کردن تنگه هرمز
تهدیدهای ایران برای انسداد تنگه هرمز به روی کشتیرانی بین‌المللی که منجر به توقف انتقال نفت خلیج فارس می‌شود، اخیرا بیشتر و شدیدتر شده است. مقامات ارشد ایرانی به وضوح هشدار داده‌اند که ایران می‌تواند تنگه هرمز را در پاسخ به هرگونه تجاوزی ببندد. به طور کلی این اظهار نظرات رسمی به منظور بازداشتن جامعه جهانی از فشار بیشتر بر ایران و بالا بردن هزینه هرگونه مقابله نظامی با این کشور، خصوصا علیه تاسیسات هسته‌ای خود بیان می‌شود. دریادار مرتضی صفاری، فرمانده سابق نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در سال 2010 هشدار داد که شکار کردن کشتی‌های جنگی آمریکا برای نیروی دریایی ایران آسان است. ایران همچنین تهدید کرده است که اگر کشتی‌های تجاریش مورد بازرسی قرار بگیرند (اقدامی که در قطعنامه شورای امنیت علیه ایران به آن اشاره شده) پاسخ متقابلی را خواهد داد. ایران در جولای 2011، مانور پیامبر اعظم 6 را با پرتاب چندین موشک مافوق صوت ساحل به دریا، علیه اهداف در حال حرکت نزدیک تنگه هرمز به پایان رساند تا نشان دهد که این کشور قابلیت قطع جریان انتقال نفت در این تنگه را دارد و در این مسئله تردید نخواهد کرد. ایران به دلیل برتری نظامی آمریکا در خلیج فارس، اقدام به ساخت تعداد زیادی قایق‌های کوچک تندرو کرده که برخی از آنها قابلیت استفاده بدون سرنشین را نیز دارند. این کشور همچنین کشتی‌های غیرنظامی خود را برای انجام ماموریت‌های نظامی تجهیز کرده است.
پاسخ با نقل قول
