طریقه درست صدا زدن خداوند
طریقه درست صدا زدن خداوند
دعا چیست؟ انسان چگونه باید دعا کند؟ امید چه فایده ای از دعا مىرود؟
پیش از هر سخنى ناچاریم بدانیم که دعا اهداف و حکمت هایى معیّن دارد کهاگر انسان آنها را بداند گنجى را یافته است. گنجى که چهبسا قبلاً از آن هیچنمىدانسته است و چارهاى براى مشکلات پیچیدهاى که در زندگى خود بدانها مبتلا است، راه حلّى براى دشواری هایى که به او روى مىآورد و درمانى براى دردها و آلودگی هاى دل خود یافته است.
آیات کریمه با آنکه در قرآن به شکلى پراکنده، بهمناسبت هاى گوناگون آمدهاند، در مجموع از دعا اندیشهاى کامل به دست مىدهند.
خدا را چگونه بخوانیم؟
«وَإِذَا سَأَلَک عِبَادِی عَنِّی فَإِنِّی قَرِیبٌ أُجِیبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ فَلْیَسْتَجِیبُوا لِیْوَلْیُۆْمِنُوا بِی لَعَلَّهُمْ یَرْشُدُونَ» ؛(سوره بقره، آیه 186)
"و زمانى که بندگان من از تو درباره من پرسند، من نزدیکم، دعاى دعا کننده را هنگامى که مرا بخواند اجابت مىکنم، پس باید دعوت مرا استجابت کنند و به من ایمانآورند تا شاید هدایت شوند."
«قُلْ أَرَأَیْتَکمْ إِنْ أَتَاکمْ عَذَابُ اللَّهِ أَوْ أَتَتْکمُ السَّاعَةُ أَغَیْرَ اللَّهِ تَدْعُونَ إِن کنْتُمْصَادِقِینَ * بَلْ إِیَّاهُ تَدْعُونَ فَیَکشِفُ مَا تَدْعُونَ إِلَیْهِ إِن شَاءَ وَتَنْسَوْنَ مَا تُشْرِکونَ * وَلَقَدْأَرْسَلْنَا إِلَى أُمَمٍ مِن قَبْلِک فَأَخَذْنَاهُم بِالْبَأْسَاءِ وَالضَّرَّاءِ لَعَلَّهُمْ یَتَضَرَّعُونَ * فَلَوْلَا إِذْجَاءَهُم بَأْسُنَا تَضَرَّعُوا وَلکن قَسَتْ قُلُوبُهُمْ وَزَیَّنَ لَهُمُ الشَّیْطَانُ مَا کانُوا یَعْمَلُونَ» ؛ (سوره انعام، آیات 43 - 40)
"بگو که اگر عذاب خدا، یا هنگام مرگ شما فرا رسد چه خواهید کرد؟ آیا در آنساعت، غیر خدا را مىخوانید؟ اگر راستگو هستید، بلکه تنها خدا را مىخوانید تا اگرخواست شما را از سختى برهاند و آنچه را با خدا شریک قرار مىدهید فراموش مىکنید.وما پیامبرانى به سوى امّت هاى پیشین فرستادیم پس آنان را گرفتار بلا و مصیب کردیم تاشاید تضرّع کنند. چرا وقتى سختى ما به آنها رسید تضرّع نکردند؟ بدین سبب کهدلهایشان را قساوت فرا گرفت و شیطان کردار آنها را براى آنها آراست."
«قُلْ مَن یُنَجِّیکم مِن ظُلُمَاتِ الْبَرِّ وَالْبَحْرِ تَدْعُونَهُ تَضَرُّعاً وَخُفْیَةً لَئِنْ أَنْجَانَا مِنهذِهِ لَنَکونَنَّ مِنَ الشَّاکرِینَ * قُلِ اللَّهُ یُنَجِّیکم مِنْهَا وَمِن کلِّ کرْبٍ ثُمَّ أَنْتُمْ تُشْرِکونَ» (سوره انعام، آیات 64 - 63) ؛"بگو چه کسى شما را از تاریکى خشکى و دریا نجات مىدهد که او را با تضرّع در نهان مىخوانید که اگر ما را از این نجات داد هر آینه شکر گزار خواهیم بود؟ بگو:خدا شما را از آن و از هر سختى و اندوه نجات مىدهد سپس شما شرک مىآورید."
تا زمانى که خدا دعاى تو را اجابت مىکند، تو نیز به نوبه خود باید فرمان خدا را اجابت کنى و به او ایمان آورى و همه شئون زندگیت را بر طبق خواست خداو بر حسب تعالیم او شکل دهى. آرى! از این راه است که انسان به رشد مىرسد و رشد یافتن یعنىرسیدن بهراه درست، پس هنگامى کهانسان، فرمان خدا را اجابتکند و بهاو ایمانآورد، بى شک رشد را در زندگى خویش تضمین کرده است
«وَلَا تُفْسِدُوا فِی الْأَرْضِ بَعْدَ إِصْلَاحِهَا وَادْعُوهُ خَوْفاً وَطَمَعاً إِنَّ رَحْمَتَ اللَّهِقَرِیبٌ مِنَ الْمُحْسِنِینَ» ؛ (سوره اعراف، آیه 56)
"و در زمین بعد از اصلاح آن، فساد نکنید و خدا را از روى بیم و امید بخوانید،همانا رحمت خدا به نیکوکاران نزدیک است."
«قَالَ قَدْ أُجِیبَتْ دَعْوَتُکمَا فَاسْتَقِیَما وَلَاتَتَّبِعَانِّ سَبِیلَ الَّذِینَ لَا یَعْلَمُونَ» ؛ (سوره یونس، آیه 89)
"گفت: دعاى شما دو تن اجابت شد، پس به راه راست باشید و راه نادانان راپیروى نکنید."
تنها خدا را بخوانیم
خداى تعالى دعاى دعا کنندگان را اجابت مىکند، امّا به دو شرط :
اوّل- "وقتى مرا بخوانند"، پس واجب است که فقط خدا را بخوانیم، نه هیچکس دیگر را گویى انسان در ظاهر خدا را مىخواند، امّا به راستى خداى حقیقیش را نمىخواند، بلکه روى دعایش به سوى شرکایى است که براى خدافرض کرده است.
او به زبان، " یاربّ " مىگوید و دستهایش را به دعا سوى آسمان بلند مىکند، امّا دلش با خدا پیوند نمىگیرد، زبان او در کار نیایش است در حالی که دلش خدا را نمىخواند. در تفسیر این آیه کریمه:
«...فَاخْلَعْ نَعْلَیْک إِنَّک بِالْوَادِ الْمُقَدَّسِ طُوىً» ؛ (سوره طه، آیه 12) "کفش هایت را بر کن که تو در وادى مقدّس طُوى هستى."
آمده است که منظور از کفش، دوستى زن و فرزند است، یعنى تو تا زمانى کهبر من وارد مىشوى و مىخواهى که مرا بخوانى باید دلت پیوندى با دوستىفرزندان نداشته باشد، زیرا حضرت موسىعلیه السلام در آن بیابان و آن شب سرد، آنهنگام که تاریکى و سرما و کم گشتگى او را در خود پیچیده بود، به زنش که بهزودى مىزایید مىاندیشید و براى او در جستجوى آتش بود.
وقتى مرا بخوانند، پس واجب است که فقط خدا را بخوانیم، نههیچکس دیگر را گویى انسان در ظاهر خدا را مىخواند، امّا به راستى خداىحقیقیش را نمىخواند، بلکه روى دعایش به سوى شرکایى است که براى خدافرض کرده است. او به زبان، "یاربّ" مىگوید و دستهایش را به دعا سوى آسمانبلند مىکند، امّا دلش با خدا پیوند نمىگیرد، زبان او در کار نیایش است در حالیکهدلش خدا را نمىخواند
و تو نیز به مسجد رفتى و نماز گزاردى و در این میان، اندیشهات مشغول فرزندان و مشکلاتت بود، پس تو خدا را نخواندهاى.
بنابر این از این آیه کریمه در مىیابیم که آنگاه که خواستى به دعا مشغول شوى ناچار باید از پیوندهاى دیگر دور شوى و در توجّه خود به خدا، اخلاصورزى، خداوند مىگوید:
«وَ إِذَا سَأَلَک عِبَادِی عَنِّی فَإِنِّی قَرِیبٌ أُجِیبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ...» ؛
"و زمانى که بندگان من از تو درباره من پرسند، من نزدیکم، دعاى دعا کننده را هنگامى که مرا بخواند اجابت مىکنم."
شرط دوّم - این شرط را در نیمه دوم آیه مىیابیم، آنجا که مىفرماید:
«...فَلْیَسْتَجِیبُوا لِیْ وَلْیُۆْمِنُوا بِی لَعَلَّهُمْ یَرْشُدُونَ» ؛ "پس باید دعوت مرا استجابت کنند و به من ایمان آورند تا شاید هدایت شوند."
تا زمانى که خدا دعاى تو را اجابت مىکند، تو نیز به نوبه خود باید فرمان خدا را اجابت کنى و به او ایمان آورى و همه شئون زندگیت را بر طبق خواست خدا و بر حسب تعالیم او شکل دهى. آرى! از این راه است که انسان به رشد مىرسد و رشد یافتن یعنى رسیدن به راه درست، پس هنگامى که انسان، فرمان خدا را اجابت کند و به او ایمان آورد، بى شک رشد را در زندگى خویش تضمین کرده است.
منبع : تبیان
کتاب دعا معراج مۆمنین و راه زندگی ،آیت الله مدرسی
پاسخ با نقل قول
