دردی عین دوا
ای خدا این درد را درمان مكن
عاشقان را بی سر و سامان مكن
درد عشق تو دوای جان ماست
جز به دردت درد ما درمان مكن
این دو بیت، گزیده ای است از اشعار مرحوم ملا محسن فیض كاشانی كه به نكته ظریفی اشاره دارد و آن اینكه عشق به خداوند كه روزی بندگان حقیقی خداست، دردی است كه عین دواست و درمان روح و روان است، خوشا به حال آنان كه تنها دردشان در این دنیا، دوری از دوستشان است، در برخی دعاها می خوانیم: ای دوست كسی كه دوستی ندارد، به راستی دوستان دنیوی موقتی اند یا به اصطلاح رفیق نیمه راه ، اما در میان این رفقای دنیوی و مقطعی رفیقی است كه عشق به او درمان همه دردهای دنیوی و مشكلات مادی است و رفاقتش همیشگی و پایدار، همو كه یادش آرامش بخش دل ها و جان هاست«1»
در فرازی از دعای كمیل، مولای متقیان به پروردگار عالم عرضه می دارد: گیرم كه بر عذاب تو صبر كردم اما طاقت فراق و دوری تو را ندارم،«2» شاید سؤال شود چگونه می توان بر عذاب خدا صبر كرد؟! مگر عذاب خدا قابل تحمل است؟! پاسخش این است كه بندگان خوب خدا آن قدر دوری از خدا _كه بهترین محبوبشان است_ برایشان سخت و ناگوار است كه تحمل آتش در برابر آن ناچیز است؛ آنان آن قدر عاشق خدای خود هستند كه تنها و تنها رضایت او برایشان مهم است و حتی در قرآن می فرماید: رضایت الهی از بهشتیان از بقیه نعمت های آنان با ارزش تر و بهتر است و رستگاری بزرگ همین است.«3»
سابقا به چند خصوصیت از خصوصیات بندگان خالص خدا اشاره كردیم و اینك به دو مورد دیگر اشاره می كنیم:
اعتدال و دوری از افراط و تفریط:بندگان ممتاز الهی، كسانی هستند كه به هنگام انفاق، نه اسراف می كنند و نه سخت گیری ، بلكه در میان این دو ، حد اعتدال را رعایت می كنند«4» نكته قابل توجه در این آیه، این است كه سخن بر سر انفاق نیستف آنها قطعا اهل انفاق هستند، بلكه سخن روی كیفیت انفاق است كه این افراد انفاقی عادلانه دارند، نه آن چنان كه زن و فرزندشان گرسنه بمانند و نه آن چنان كه دیگران از مواهب آنان بهره مند نشوند.
توحید خالص: عباد الرحمن آنان هستند كه معبود دیگری را با خداوند نمی خوانند«5»و از هر گونه شرك و دوگانه یا چندگانه پرستی به دورند؛ نور توحید در سرتاسر زندگی فردی و اجتماعی آنان وجود دارد و تیرگی شرك، در فكر و روح آنان به كلی نابود شده است.«6»
منابع:
1. الَّذِینَ آمَنُواْ وَتَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُم بِذِكْرِ اللّهِ أَلاَ بِذِكْرِ اللّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ. سوره رعد آیه 28.
2. صبرتُ علی عذابک، فکیف أصبر علی فراقک؟. دعای كمیل
3. وَ رِضْوانٌ مِنَ اللَّهِ أَکْبَرُ ذلِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظیمُ. سوره توبه آیه 72.
4. وَالَّذِینَ إِذَا أَنفَقُوا لَمْ یُسْرِفُوا وَلَمْ یَقْتُرُوا وَكَانَ بَیْنَ ذَلِكَ قَوَامًا. سوره فرقان آیه 67.
5. وَ الَّذِینَ لا یَدْعُونَ مَعَ اللَّهِ إِلهاً آخَرَ... سوره فرقان آیه 68.
6. به نقل از برگزیده تفسیر نمونه ج3 ص349.
meraj14.ir