چرا هر چه می‌خوابم، باز هم خسته‌ام؟
"صبح‌ها که از خواب پا می‌شم، تمام بدنم خسته است، انگار نه انگار که چند ساعت خوابیده‌ام. خستگی من از بین نمی‌ره، مهم نیست چند ساعت بخوابم، همه بدنم خسته است." شما چند بار این جمله‌ها را شنیده و یا گفته‌اید؟
به گزارش ايسنا به نقل از سايت تبيان، این مشکل بسیار شایع است، می‌خوابیم تا خستگی‌هایمان از بین برود و شاد و سرحال دوباره بیدار شویم، اما این اتفاق نمی‌افتد و برای همین طی روز چرت می‌زنیم و تمرکز نداریم و ... اما علت این مشکل چیست؟
در مطلب زیر علل شایع این موضوع را بررسی می‌کنیم.
مشکل اصلی این است که ساعت‌هایی که در تختخواب می‌مانید شما را سرحال و سرزنده نمی‌کند. این مشکلات مواردی است که به دلیل آن‌ها شما ممکن است بدون این که بدانید، مشکل خواب پیدا کنید، یعنی فکر کنید خوابیده‌اید، اما در واقع در خواب عمیق نبوده‌اید.
خروپف
خروپف هم همسرتان را بدخواب می‌کند و هم خودتان را. ممکن است طی خواب با دهان خشک یا تنفس سریع، از خواب بیدار شوید.
علائم: تنفس کاملاً از دهان، و نیز خروپف و حالت خُر خُر، همگی می‌توانند روی کیفیت و میزان خواب تأثیر بگذارند. برای آنکه بفهمید دچار این مشکل هستید یا نه، به بالش یا گوشه‌های دهان خودتان پس از بیدار شدن توجه کنید یا از همسرتان بخواهید که به خر خر کردن، خروپف یا نوع نفس کشیدن شما توجه کند.
این مشکل چطور روی خواب شما تأثیر می‌گذارد؟ تنفس دهانی، خروپف و خر خر کردن، باعث بدتر شدن کیفیت خواب می‌شود، زیرا مانع از رسیدن اکسیژن کافی به بدن و ریلکس‌نشدن کافی عضلات می‌شود، گاهی اوقات هم خروپف می‌تواند نشانه مشکل مهمی باشد.
اما چه کنیم؟ سعی کنید كه با تمرین بتوانید از راه بینی نفس بکشید. می‌توانید از برخی چسب‌های مناسب برای نفس کشیدن از بینی استفاده کنید. برخی اسپری‌ها هم هست که می‌تواند وضعیت نفس کشیدن شما را بهتر کند.
اما در مورد وضعیت تنفس: بسیاری از افراد وقتی به پشت می‌خوابند بیشتر از دهان نفس می‌کشند، برای همین می‌توانید با گذاشتن بالش‌ها، حالتی را ایجاد کنید که به پهلو بخوابید. کاری هم که به برخی افراد توصیه می‌شود، این است که یک توپ کوچک را در جیب شلوار خواب خود بگذارند و به پهلو بخوابند. در این صورت در حالت تغییر یافتن حالت خواب، فرد از خواب بیدار می‌شود و می‌تواند دوباره به حالت پهلو برگردد. قرص‌های خواب و آرام‌بخش‌ها به دلیل شل‌کردن عضلات، باعث تشدید حالت تنفس دهان می‌شود، کاهش وزن هم می‌تواند تا حدود زیادی به بهبود این حالت کمک کند.
اگر مرتب مجبور هستید بیدار شوید
علائم: خیلی از افراد برای رفتن به دست‌شویی از خواب بیدار می‌شوند. بر اساس مطالعه موسسه ملی طب سالمندان کانادا 65 درصد افراد مسن که دچار مشکل خواب هستند، طی شب چند بار با احساس دست‌شویی رفتن بیدار می‌شوند و نمی‌توانند برای چند ساعت در مرحله عمیق خواب باشند.
این مشکل چطور روی خواب تأثیر می‌گذارد؟ احتمالاً همه انسان‌ها این حالت را حداقل یک‌بار تجربه کرده‌اند و می‌دانند که چطور این مشکل، کیفیت خواب آن‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. بسیاری از افراد قبل از آنکه برای رفتن به دست‌شویی بیدار شوند، طی وقفه‌های زمانی بیدار شده‌اند و سپس خوابیده‌اند.
اما چه کنیم؟ مشکل را با کارهای ساده حل کنید، حداقل سه ساعت قبل از خوابیدن هیچ نوشیدنی‌ای نخورید، بهتر است از غذاهای حاوی آب زیاد هم پرهیز کنید (مثل سوپ‌ها و میوه‌ها) میزان قهوه و چای مصرفی‌تان را هم کاهش دهید، زیرا اسیدهای موجود در چای و قهوه باعث تحریک مثانه می‌شود. بیماری دیابت هم یکی از علت‌های بدخواب شدن افراد به دلیل تکرر ادرار است و اگر تست دیابت نداده‌اید، حتماً از پزشکتان بخواهید که آزمایش‌های لازم را برای شما درخواست کند.
اگر صبح‌ها دهانتان تلخ و بدمزه است
علائم: «دهان بدمزه» در واقع می‌تواند علامت ریفلاکس معده، مری یا برگشت غذا و اسید به داخل مری باشد که باعث سوزش و درد پشت جناغ سینه می‌شود. مطالعات نشان داده است، 25 درصد از افرادی که مشکل خواب و خستگی شدید پس از خواب دارند و علت آن را نمی‌دانند، به مشکل ریفلاکس تشخیص داده نشده مبتلا هستند. در واقع خیلی از آن‌ها در حالت بیداری علائم آشکار ریفلاکس را ندارند یا متوجه آن‌ها نیستند.
این مشکل چگونه روی خواب تأثیر می‌گذارد؟ ریفلاکس اسید باعث می‌شود که بدن به حالت نیمه خواب درآید و حتی ممکن است فرد را برای لحظاتی از خواب بیدار کند بدون آنکه فرد بعداً این بیدار شدن را به یاد بیاورد. زمانی که فرد از خواب بیدار می‌شود، روند هضم غذا و ترشح اسید به پایان رسیده است و برای همین فرد متوجه نمی‌شود که علت اصلی بدخوابی‌اش چه بوده است.
برخی داروها مثل آسپیرین و مسکن‌های دیگر هم ایجاد مشکلات گوارشی و ریفلاکس معده می‌کنند و برای همین نباید قبل از خواب مصرف شوند.
اما چه کنیم؟ درمان‌های معمول برای ریفلاکس و سوزش پشت جناغ سینه را انجام دهید، حتی اگر احساس می‌کنید که علامت‌های کلاسیک این حالت را ندارید. این توصیه‌ها را هم انجام دهید:
- دو ساعت قبل از خوابیدن چیزی نخورید.
- از خوردن غذاهای محرک ترشح اسید خودداری کنید (شکلات، سس‌ها، گوشت چرب، غذاهای تند، میوه‌هایی مثل مرکبات و گوجه‌فرنگی). برخی پزشکان معتقدند که جویدن آدامس قبل از خواب به افزایش ترشح بزاق می‌انجامد و این گونه غلظت اسید ترشح شده را کمتر می‌کند.
- برخی داروها مثل آسپیرین و مسکن‌های دیگر هم ایجاد مشکلات گوارشی و ریفلاکس می‌کنند و برای همین نباید قبل از خواب مصرف شوند. مطالعات در سوئد و نروژ نشان داده که خوابیدن روی پهلوی چپ، می‌تواند علائم ریفلاکس را کاهش دهد و خوابیدن روی پهلوی راست این علائم را بدتر می‌کند. اگر هم به پشت می‌خوابید حتماً زیر سرتان و شانه‌هایتان بالش بگذارید. کاهش وزن می‌تواند باعث بهبود ریفلاکس اسید شود.
دندان‌قروچه، قفل شدن دندان‌ها
این حالت که در پزشکی آن را «بروکسیم» می‌نامند، در واقع یک حالت ناخودآگاه و ناشی از یک فعالیت عصبی مغزی است. حالت قفل شدن آرواره‌ها هم معمولاً ناخودآگاه است و درصد بیشتری از افراد متوجه وجود آن در خود می‌شوند.
این مشکل چطور روی خواب شما تأثیر می‌گذارد؟ دندان‌قروچه باعث سفت شدن عضلات صورت و گردن می‌شود و برای همین حالت ریلکسیشن عضلات که ویژگی خواب عمیق است را از بین می‌برد؛ در واقع بدن درگیر حرکاتی می‌شود که به جای آرامش، برایش خستگی به ارمغان می‌آورند.
اما چه کنیم؟ اولین کار مراجعه به یک دندان‌پزشک است. دندان‌پزشک، شما را برای بررسی علت‌های مختلف احتمالی مورد بررسی قرار می‌دهد (مثلاً ممکن است دچار مشکل مفصل فک یا تاندون عضلات صورتی باشید) ممکن است دکتر شما برایتان گاید محافظ صورت و دندان‌ها تجویز کند. برای قفل کردن آرواره‌ها هم می‌توان درمان‌های اختصاصی انجام داد.
متخصصان می‌گویند افرادی که دچار این مشکل می‌شوند، اگر طی روز آدامس بجوند در طول شب راحت‌تر خواهند بود. بعضی از متخصصان هم برای درمان این حالت‌ها از تزریق بوتاکس استفاده می‌کنند.
سندروم پای بی‌قرار
در تمام طول شب از این پهلو به آن پهلو غلت می‌زنید و در نهایت پیچیده در پتو یا ملحفه‌ها بیدار می‌شوید.
علائم: حالت‌های حرکت پرشمار طی خواب، می‌تواند ناشی از عادت یا حتی مشکل روحی-عصبی باشد، اما چیزی که بسیار شایع است سندرم پای بی‌قرار است.
این مشکل چطور روی خواب شما تأثیر می‌گذارد؟ هنوز پزشکان نتوانسته‌اند علت اصلی این مشکل را کشف کنند. اما خب آن‌ها می‌دانند که مشکل پای بی‌قرار، باعث کاهش کیفیت خواب و کم خوابی می‌شود. بسیاری از افراد که دچار این مشکل هستند، بارها و بارها طی خواب بیدار می‌شوند اما بسیاری از این بیدار شدن‌ها در ذهن آن‌ها نمی‌ماند.
اما چه کنیم؟ باید حتماً به یک پزشک و متخصص نورولوژی مراجعه کنید. بهتر است آزمایش‌های لازم برای تشخیص کم‌خونی، مشکلات تیروئید و نروپایی‌های محیطی روی شما انجام گیرد. در ضمن باید بدانید که برخی داروها مثل داروهای ضد افسردگی، آنتی‌هیستامین‌ها و داروهای لیتیوم می‌توانند این حالت را ایجاد کنند. در ضمن شما می‌توانید با تغییراتی در رژیم غذایی‌تان این حالت را تا حدود زیادی کاهش دهید.
شما باید سعی کنید میزان بیشتری آهن و ویتامین‌های خانواده ب از جمله اسیدفولیک را به بدنتان برسانید. گوشت قرمز، اسفناج و سایر سبزیجات به رنگ سبزه تیره، منابع خوبی از هر دو ماده هستند. در صورتی که بیماری سندرم پای بی‌قرار برای شما تشخیص داده شده باشد، ممکن است داروهایی برای شما تجویز شود که خواب شما را سنگین و عمیق‌تر کند.
پاسخ با نقل قول
نوشته اصلی توسط مجنون الحسین
