موضوع: امام محمد باقر علیه السلام نخستین مولود از نسل امام حسن و امام حسین

امام محمد باقر علیه السلام نخستین مولود از نسل امام حسن و امام حسین

- امام محمد باقر (ع) در روز یکم ماه رجب یا سوم ماه صفر سال 57 هجرى قمری یا به روایتى دیگر سال 56 هجرى، در مدینه به دنیا آمد و در هفتم ذى حجه یا ربیع الاول و یا ربیع الاخر سال 114 هجرى قمری، در همان شهر و در 57 سالگی به وسیله هشام مسموم شد و چشم از جهان فروبست.

ابن شهر آشوب در مناقب مى‏نویسد: امام باقر (ع) میانه بالا و چهارشانه بود. چهره‏اى نورانى و مویى مجعد و سیمایى گندمگون داشت. خال سیاهى بر روى گونه و خال سرخى بر بدنش دیده مى‏شد. میان باریک و صدایش خوش آهنگ بود.
در فصول المهمة آمده است که آن حضرت گندمگون و بهنجار بود.
امام محمد باقر(ع)، نخستین مولودی است که از نسل امام حسن و امام حسین است. پدرش على بن الحسین، زین العابدین (ع) و مادرش، ام عبد الله، فاطمه، دختر امام حسن مجتبى (ع).
مادر گرامى امام باقر (ع) نخستین علویه‏اى است که افتخار یافت فرزندى علوى به دنیا آورد . براى وى کنیه‏هایى چون ام الحسن و ام عبده آورده‏اند، اما مشهورترین آنها، همان ام عبد الله است.
امام باقر (ع) مادر بزرگوار خویش را چنین توصیف کرده است: «روزى مادرم کنار دیوارى نشسته بود، ناگهان دیوار ریزش کرد و در معرض ویرانى قرار گرفت، مادرم دست بر سینه دیوار نهاد و گفت، به حق مصطفى (ص) سوگند، اجازه فروریختن ندارى.دیوار بر جاى ماند تا مادرم از آن جا دور شد.سپس دیوار فرو ریخت.»
به امام پنجم، لقب باقر را داده اند زیرا:

ـ شکافنده معضلات علم و گشاینده پیچیدگیهاى دانش بود.
ـ به دلیل گستردگى معارف و اطلاعاتى که در اختیار داشت، باقر نامیده شد.
ـ بدان جهت که در نتیجه سجده‏هاى بسیار، پیشانیش فراخ گشته بود.
ـ احکام را از متن قوانین کلى، استنباط و استخراج مى‏کرد.
همسران و فرزندان امام باقر
در منابع تاریخى، براى امام باقر (ع) دو همسر و دو «ام ولد» نام برده‏اند.
همسران عبارتند از:
1 ـ ام فروة دختر قاسم بن محمد بن ابى بکر.
او هر چند از نسل ابو بکر بود، اما همانند پدرش قاسم بن محمد حق امامان را مى شناخت و اهل ولایت معصومین (ع) بود، چنان که در روایتى از امام رضا (ع) آمده است که روزى نام قاسم بن محمد نزد آن حضرت برده شد، امام فرمود: او به ولایت و امامت اعتقاد داشت.
2 ـ ام حکیم دختر اسید بن مغیره ثقفى.
براى امام باقر (ع) هفت فرزند یاد کرده‏اند، پنج پسر و دو دختر.
1 ـ جعفر بن محمد الصادق (ع) .
وى مشهورترین، ارجمندترین و با فضیلت ترین فرزند امام باقر (ع) مى‏باشد که از ام فروة زاده شد و نسل امامت از طریق او استمرار یافت.
2 ـ عبد الله بن محمد.او یگانه برادر امام صادق (ع) بشمار مى‏آید که هم از ناحیه پدر و هم از ناحیه مادر با آن حضرت متحد است.مورخان وى را صاحب فضل و صلاح دانسته‏اند و متذکر شده‏اند که فردى از بنى امیه به او سم خورانید و او را به شهادت رساند.
3 ـ ابراهیم بن محمد، از ام حکیم.
4 ـ عبید الله بن محمد، از ام حکیم.
5 ـ على بن محمد.
6 ـ زینب بنت محمد، این دو (یعنى زینب و على) از یک مادرند که ام ولد بوده است.
7 ـ ام سلمه، مادر وى را نیز ام ولد دانسته‏اند.
برخى از منابع، تنها شش فرزند براى امام باقر (ع) نام برده‏اند و بر این باورند که امام باقر فرزندى به نام عبید الله نداشته است.
گروهى دیگر گفته اند: امام باقر (ع) دو دختر نداشته است، بلکه زینب و ام سلمه در حقیقت دو نام براى یک دختر است.

امام محمد باقر اخرین شاهد عینی کربلا