موضوع: ویژگی یاران امام زمان از نگاه امام صادق(علیه‌السلام)

ويژگي ياران امام زمان (عج) از نگاه امام صادق (ع)


1. معرفت عمیق به خدا و امام خویش در حدیثی از امام صادق علیه السلام نقل شده است:
«در قلوب آنان (یاران مهدی عج)‌ شکّی به ذات خدا نیست». (بحارالانوار، ج52، ص307، ح82)
چنان به خداوند معرفت دارند که ذرّه‌ای تردید و شک در آنان راه ندارد.
در روایتی از امام سجاد علیه السلام در باره با صفات منتظران زمان غیبت نقل شده است:
«آنان کسانی هستند که به امامت آن بزرگوار اعتقاد دارند». (کمال‌الدین، ج1، ب31، ح2)
این اعتقاد، برخاسته از عقل و درک است. حضرت، در ادامه می‌فرماید:
خداوند متعال، عقل و فهم و معرفتی به آنان داده است که غیبت نزد آنان، به منزله مشاهده است.
2. اطاعت کامل
نتیجه معرفت صحیح، اطاعت همه جانبه از امام است. از امام صادق علیه السلام چنین نقل شده است:
«اطاعت آنان از امام،‌ از فرمان‌برداری کنیز در برابر مولایش بیشتر است». (بحارالانوار، ج52، ص307، ح 82)
3. عبادت و صلابت
آنان که از پیشوای خود الگو ‌گرفته‌اند، روزها و شب‌ها را با یاد شیرین حق و مناجات با او سپری می‌کنند. امام صادق علیه السلام ‌ درباره‌ آنان فرمود:
«شب‌ها را با عبادت به صبح می‌رسانند و روزها را با روزه به پایان می‌برند‏». (یوم الخلاص، ص224)
و این یاد حق، در همه‌ حالات آنان تجلّی دارد.

مبارزه برضد ظلم جهانی و تلاش برای برقراری عدالت، با رنج و مشقت‌های فراوان همراه است. یاوران امام، در راه تحقّق آرمان‌های جهانی امام مهدی علیه السلام همه ناگواری‌ها را به جان می‌خرند؛ ولی از سر اخلاص و تواضع،‌ عمل خود را ناچیز می‌شمارند

همین ذکر دایمی و همیشگی خدا است که از آنان، مردانی آهنین می‌سازد که هیچ چیز صلابت و استواری آنان را درهم نمی‌شکند. امام صادق علیه السلام فرمود:

«آنان، مردانی هستند که گویا دل‌هایشان پاره‌های آهن است». (بحارالانوار، ج52، ص307،‌ ح 82)
4. جان نثاری و شهادت طلبی
معرفت عمیق به خدا و امام، نگاه آنان را به زندگی و حقیقت انسانیت، تنظیم می‌کند و شناخت صحیحی از هدف زندگی و وظیفه یک انسان به آنان می‌دهد. آنان در می‌یابند که برای کسب کمال، زندگی می‌کنند و می‌فهمند که راه تحصیل کمال، آن است که همه‌ وجود‌شان برای خدا و دین خدا باشد؛ از این رو حاضر به هر نوع فداکاری و ایثارند. امام صادق علیه السلام فرمود:
] یاران مهدی‌ علیه السلام ‌‌[ در میدان رزم، گرد او می‌گردند و با جان خود، از او محافظت می‌کنند. (بحارالانوار،‌ ج52،‌ ص307، ح82)
آنان که خدا و امام را شناختند، نهایت آرزویشان، شهادت در راه خدا و در رکاب امام است. امام صادق علیه السلام فرمود:
«آنان آرزو می‌کنند در راه خدا به شهادت برسند». (همان)

5. شجاعت و دلیری

یاران مهدی علیه السلام مانند مولایشان، افرادی شجاع و مردانی پولادین هستند که از هیچ چیز جز خدا هراس ندارند. امام علی علیه السلام در وصف آنان فرمود:
«همه آنان، شیرانی هستند که از بیشه بیرون شده‌اند و اگر اراده کنند، کوه‌ها را از جا می‌کنند». (یوم الخلاص، ص224)
6. صبر و بردباری
مبارزه برضد ظلم جهانی و تلاش برای برقراری عدالت، با رنج و مشقت‌های فراوان همراه است. یاوران امام، در راه تحقّق آرمان‌های جهانی امام مهدی علیه السلام همه ناگواری‌ها را به جان می‌خرند؛ ولی از سر اخلاص و تواضع،‌ عمل خود را ناچیز می‌شمارند. امام علی علیه السلام می‌فرماید:
آنان، گروهی هستند که به سبب صبر و بردباری در راه خدا، بر خداوند منّت نمی‌گذارند و از این که جان خویش را تقدیم حضرت حق می‌کنند، به خود نمی‌بالند و آن را بزرگ نمی‌شمارند. (یوم‌الخلاص، ص224)
7. اتحاد و همدلی
آنان، خودخواهی‌ها و خواسته‌های شخصی را از خود دور کرده‌اند. همه چیز را برای هدف واحد می‌خواهند و زیر یک پرچم به قیام می‌پردازند. امام علی علیه السلام می‌فرماید:
«ایشان، یکدل و هماهنگ هستند». (یوم‌الخلاص، ص223)

معرفت عمیق به خدا و امام، نگاه آنان را به زندگی و حقیقت انسانیت، تنظیم می‌کند و شناخت صحیحی از هدف زندگی و وظیفه یک انسان به آنان می‌دهد. آنان در می‌یابند که برای کسب کمال، زندگی می‌کنند و می‌فهمند که راه تحصیل کمال، آن است که همه‌ وجود‌شان برای خدا و دین خدا باشد؛ از این رو حاضر به هر نوع فداکاری و ایثارند

8. زهد و پارسایی

امام علی علیه السلام در وصف یاران مهدی علیه السلام فرموده است:‌
«او، از یارانش بیعت می‌گیرد که طلا و نقره‌ای نیندوزند و گندم و جویی ذخیره نکنند. (منتخب الاثر، فصل 6، ب11، ح4)
آنان، اهداف بلندی دارند و برای آرمانی بزرگ برخاسته‌اند؛ لذا مادیات و دنیا نباید آنان را از هدف باز دارد؛ بنابراین کسانی که با دیدن زرق و برق دنیا،‌ چشم‌هایشان خیره شده و دل‌هایشان می‌لرزد، میان یاوران امام، جایی ندارند. البته نباید فراموش کرد که این حالات و ویژگی‌ها، یک‌باره در انسان متجلّی نمی‌شود و آدمی، به آن‌ها متّصف نمی‌شود؛ بلکه باید سال‌ها برای تحصیل آن‌ها تلاش کند؛ از این رو،‌ یاران مهدی علیه السلام در دوران غیبت، به سازندگی مشغول می‌شوند.
یاور مهدی علیه السلام در همه حال پیرو امام خود است و اطاعت از او را، سر لوحه زندگی خود قرار می‌دهد. پیامبر اکرم صلی الله و علیه و آله و سلم فرمود:
«طوُبی لِمَن اَدرَکَ قائِمَ اَهلِ بَیتی وَ هُوَ مُقتَدٍ بِه قَبلَ قِیامِه یأتَمُّ بِهِ؛
خوشا به حال کسی که قائم اهل بیت مرا درک کند، در حالی که پیش از قیامش، به او اقتدا کرده و از او پیروی نماید‏». (بحارالانوار، ج52، ص129)
روشن است که بدون یار و یاور نباید منتظر حرکت و اقدامی بود، هر چند برنامه و رهبر آماده باشد. (1)

پی نوشت:
1) برای آگاهی بیشتر ر.ک: نصرت الله آیتی، فصل‌نامه انتظار موعود، ش3، سال 1381.

بخش مهدویت تبیان