وجود آدمی نیز مانند یک درخت با اراده و ثمر بخش است، اگر سالم و بی عیب باشد خرم و با نشاط است، میوهها و شکوفهها میدهد، بر سر ها سایه میافکند، رهگذران در سایهاش از رنج آفتاب میآسایند.
اگر درختی از لحاظ ریشه و تنه سالم بوده باشد و آنگاه به واسطه بعضی پیشامدها و در اثر برخی علل و عوامل خارجی میوهاش از بین برود و یا برگش بریزد و یا شاخهاش قطع شود، سرما شکوفهاش را بزند و یا پرندگان میوهاش را منقار بزنند و فاسد کنند و نظیر اینها، در عین اینکه موجب تأسف است باعث نگرانی نیست، چرا؟
زیرا خود درخت اگر سالم باشد بار دیگر برگ و شکوفه خواهد داد، میوه خواهد داد، از نو جوانه خواهد زد و سایه خواهد انداخت، در این گونه مواقع است که آدمی به خود حق میدهد که خود را تسلی داده و بگوید: "سر خود درخت سلامت باشد".
وجود آدمی نیز مانند یک درخت با اراده و ثمر بخش است، اگر سالم و بی عیب باشد خرم و با نشاط است، میوهها و شکوفهها میدهد، بر سر ها سایه میافکند، رهگذران در سایهاش از رنج آفتاب میآسایند، مانند همان درخت انواع حوادث و پیشامدها ممکن است داشته باشد، ممکن است کودکان به او سنگ بپراکنند.
آدمی سالها زحمت میکشد و رنج میبرد و دسترنجی تهیه مینماید، بعد در اثر حوادثی آن دسترنج از دستش میرود، سرمای فقر او را بی برگ و نوا میسازد، متاع دنیا ربوده شدن و سوختن و غرق شدن و هزاران آفت دیگر دارد، در عین اینکه این حوادث موجب تأسف است، برای یک روحیه سالم و با نشاط و امیدوار جای نگرانی نیست.
همان طوری که اگر یک بدن، جوان و سالم بود وارد شدن جراحتی چندان نگرانی ندارد ولی بدن ناسالم و مبتلا به مرض قند مثلا، مدت ها وقت لازم است تا بتواند یک زخم کوچک را جبران کند.
امید و آرزو باعث ایجاد انگیزه کار و فعالیت در انسانها می شود و هدفی را برای آنها مشخص می نماید و به دنبال فعالیت بیشتر، نشاط و شادابی بیشتر خواهد شد
روحیه سالم و با نشاط و امیدوار نیز چنین است، هر نقصی را جبران میکند. مصیبت آن وقتی است که آفت به ریشه درخت بخورد، اگر آفت به ریشه خورد محفوظ ماندن شاخه و میوه و برگ و شکوفه اثر ندارد. اگر خدای ناخواسته آدمی در ناحیه روح و قلب و احساسات پژمرده و افسرده باشد، ناراضی و ناخشنود باشد، به جهان بدبین باشد، خودش را تک و تنها و بی غمخوار و مدد کاری ببیند، دیگر همچو شخصی نه برای خودش و نه برای دیگران مفید نخواهد بود، آنچنان زندگی با مرگ چندان تفاوتی ندارد هر چند هزاران برگ و نوا داشته باشد.
در قرآن کریم این تعبیر زیاد آمده که خسران و بدبختی آنجاست که آدمی در ناحیه معنی و روح ببازد، باختن اثرات و ثمرات زندگی چندان اهمیت ندارد. زندگی اگر باشد، همیشه اثرات و ثمرات دارد، ولی خدای ناخواسته اگر آدمی مثلا امید و رجاء خود را ببازد و از دست بدهد اهمیت فوق العاده دارد. بالاتر از آن، هنگامی است که ایمان و معرفت خود را ببازد، زیرا ایمان است که منبع امید و رجاست، ایمان است که توکل و اعتماد و امیدواری میآورد.
آدم با ایمان هیچوقت خودش را تک و بی مدد کار و بی غمخوار نمیبیند، همیشه در نماز میگوید: "خدایا تو را میپرستیم و از تو مدد میخواهیم".
آدم مۆمن میگوید: "خدایا ما به تو توکل کردهایم و به سوی تو بازگشت کردهایم". آدم با ایمان فرضا در اثر پیشامدهای روزگار صدمات و لطماتی ببیند، چندان نگرانی ندارد.
قرآن کریم خطاب به رسول اکرم میفرماید: بگو من هم مانند شما بشری هستم، مثل شما خواب و خوراک و احتیاجات دارم، مثل شما میل و فکر و آرزو دارم، آنچه نوع بشر باید داشته باشد من دارم، با این فرق که به من وحی میرسد که خدای شما و معبود شما یگانه است، بنابراین هر کس که امید لقاء پروردگار خود را دارد لازم است عمل نیک انجام دهد و با خدا هیچ کس را شریک نسازد.
آثار امیدواری:
انسان نه تنها برای رفع بیماریهای روحی و جسمی می تواند از داروی امید و آرزو استفاده نماید بلکه وسیله ای برای به دست آوردن سایر نیازها نیز می باشد زیرا با امیدواری کار و تلاش افزایش می یابد و با افزایش کار و تلاش حوائج شخص برآورده می شود. امید و آرزو رحمتی ازجانب خداوند است كه به انسانها عطا شده تا هیچ گاه ازتلاش باز نایستند و امید به بخشش داشته باشند.
پیامبراکرم صلی الله علیه واله فرمودند: «الامل رحمة لامتی» : آرزو رحمت خداست برامت من.
علی علیه السلام در دعای كمیل ضرورت امیدواری به فضل و رحمت الهی را بیان می فرماید: «ام کیف تولمه النار وهو یامل فضلک ورحمتک» : چگونه دربرمی گیرد او را آتش در حالیکه او امید واراست و آرزوی فضل و رحمت تو را دارد.
آثار ناامیدی:
اینکه گفته می شود ناامیدی زشت و ناروا است منظور ناامیدی نسبت به رحمت بیکران هستی بخش و کسی است که شایستگی امیدواری داشته باشد و گرنه ناامیدی ازمخلوقات حسن و نیکواست و امیدواری به آنان نه تنها موجب پیشرفت انسان نمی گردد بلکه خداوند عظیم می فرماید که: «وعزتی وجلالی ومجدی وارتفاعی علی عرشی لا قطعن کل من مومن من الناس غیری بالیاس ولا کسونه ثوب العذلةعند الناس ... بیدی مفاتیح الابواب»: به عزت و جلالم و عظمتم و بلند مرتبگی من برعرش سوگند می خورم که قطع می کنم امید هر مومنی را که به مردم غیر ازمن امید بسته است و تبدیل به یاس می نمایم و بر لباس مذلت نزد مردم می پوشانم .... زیرا که کلیدهای درها به دست من می باشد.
علی علیه السلام در دعای كمیل ضرورت امیدواری به فضل و رحمت الهی را بیان می فرماید: «ام کیف تولمه النار وهو یامل فضلک ورحمتک» ترجمه: چگونه دربرمی گیرد او را آتش در حالیکه او امید واراست و آرزوی فضل و رحمت تو را دارد
در واقع ناامیدی ناشی از وسوسه های شیطانی است که دردل فرد می افتد و از این محل باید به خدا پناه برد که نیروی کار و تلاش را از انسان می گیرد و او را تبدیل به موجودی منزوی وخانه نشین می نماید به د نبال آن شکستهای پی درپی و فقر برایش حاصل می گردد.
در عین حال ناامیدی خود نیز از گناهان کبیره محسوب می شود. ازسخنان و مواعظ امام رضا علیه السلام است که می فرمایند: «من الکبائر الیاس من روح الله» : از جمله گناهان کبیره یاس و ناامیدی ازرحمت خداوند است.
درآیات نورانی قرآن کریم آمده است که: «قُلْ یَا عِبَادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلَى أَنفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِن رَّحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعًا إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ : این بندگان من که بر خویشتن زیاده روی روا داشته اید! از رحمت خدا مایوس نشوید. همانا خداوند، همه گناهان را (با شرایطش ) می آمرزد، که او خود آمرزنده ی مهربان است» (سوره زمر –آیه 53).
امید و آرزو باعث ایجاد انگیزه کار و فعالیت در انسان ها می شود و هدفی را برای آنها مشخص می نماید و به دنبال فعالیت بیشتر، نشاط و شادابی بیشتر خواهد شد.
از انواع بیماریهای روانی از جمله یاس و افسردگی از میان می رود به جای آن آرامش روانی حاصل می گردد. حتی بنابر نظریات پزشکان بسیاری از بیماری های جسمی نیز بر اثر افسردگی و عدم نشاط و شادابی در انسان ایجاد می گردد.
به عنوان مثال پزشکان به انسانهایی که دچار بیماری های لاعلاج باشند خنده؛ مسافرت؛ فعالیت و رفت و آمد با دیگران و تفریحات سالم و ورزش را تجویز می نمایند تا هر چه بیشتر آنها را از محیط غم افزا و ناامیدی دور نگه دارند.
منبع: سایت طهور