«راکتور اراک» پیش کشی برای شروع دورجدید مذاکرات هسته ای
«بازطراحی راکتور اراک» امتیازی بزرگ وزارت خارجه به 1+5 پیش از آغاز دور جدید مذاکرات
چرا بازطراحی ir-40 برخلاف منافع ملی است؟
گروه بین الملل: در حالی که کشورهای غربی به بهانه های مختلف از انجام تعهدات خود در قبال ایران بر مبنای توافق ژنو سرباز می زنند، تیم هسته ای ایران فراتر از تعهدات این توافقنامه عمل کرده و در جدیدترین اقدام، بازطراحی راکتور اراک را آغاز کرده است.
به گزارش رجانیوز، علی اکبر صالحی ، رئیس سازمان انرژی اتمی هفته گذشته در خبری که توسط خبرگزاری ایسنا منتشر شده از شروع بازطراحی قلب راکتور اراک خبر داد.
صالحی با بیان اینکه به طور همزمان در راکتور اراک بازبینی تجهیزات برای مقابله با خرابکاری هسته‌ای و نیز بازطراحی قلب راکتور توسط متخصصان و کارکنان آن در حال انجام است، گفت: در همین راستا با توجه به پیشنهاد ایران برای رفع نگرانی برخی کشورها درباره راکتور اراک مبنی بر بازطراحی قلب راکتور و طرح آن در مذاکرات هسته‌ای روز سه‌شنبه جلسه‌ای در همین رابطه با حضور دوستانمان در وزارت خارجه برگزار شد.
بازطراحی قلب راکتور اراک پیشنهادی است که از سوی تیم مذاکره کننده ایران و با ادعای اعتماد سازی برای طرف غربی و همچنین به منظور دستیابی به توافق نهایی مطرح شده است.
برای اولین بار علی اکبر صالحی بود که اواخر فروردین ماه سال جاری در گفتگو با العالم این پیشنهاد را خبری کرد:
« برای حل مساله راکتور اراک با کشورهای عضو 1+5 مذاکره شد و پیشنهاد ما باز طراحی قلب راکتور اراک و کاهش پلوتونیوم تولیدی به میزان یک پنجم بود که مورد استقبال 1+5 قرار گرفت. »
بازطراحی اراک چه عواقبی برای ایران دارد؟
هر چند آقای صالحی در آن گفتگو بدون اشاره به «عواقب» تغییر طراحی راکتور اراک، این موضوع را «یک امتیاز» برای ایران به حساب آورده اما در عمل با بازطراحی قلب راکتور و کاهش قدرت آن این راکتور کارکردهای واقعی و مهم خود را از دست خواهد داد و به محروم شدن ایران از حقوقش منجر می شود.
چرا که راکتور اراک 4 کارکرد تولید برق، انجام امور تحقیقاتی، تولیید پلوتونیوم و تولید رادیو دارو صنعتی را دارا می باشد که «هرگونه کاهش قدرت راکتور یا اعمال تغییرات دیگر 3 کارکرد آخر را تعطیل می کند و صرفا کارکرد اول که کم اهمیت ترین کارکرد راکتور اراک است باقی خواهد ماند.»
پیشنهاد وزارت امور خارجه ایران برای اعمال محدودیت برای راکتور آب سنگین اراک از آن جهت حقوق مسلم ایران را نادیده می گیرد که بر اساس ماده 4 ان پی تی، هیچ نکته ای در این پیمان نباید به گونه ای تفسیر شود که "حق مسلم" همپیمانان در انجام "تحقیقات، تولید و استفاده" از انرژی هسته‌ای برای مقاصد صلح آمیز را تحت تاثیر قرار دهد.
علاوه بر این بر اساس ماده 4 ان پی تی ، این معاهده «هیچگونه محدودیتی» در مورد نوع فناوری و سطح بهره برداری صلح آمیز از انرژی هسته ای، از جمله چرخه سوخت، شامل غنی سازی ایجاد نکرده است اما مقامات وزارت خارجه با ارائه این پینشهاد درباره راکتور آب سنگین اراک خود خواستار نادیده گرفته شدن حقوق هسته ای ایران شدند.
از سوی دیگر تغییر فنی در طراحی آب سنگین اراک «زمانبر» خواهد و عملا این نیروگاه را برای حدود 20 سال از دسترس خارج می‌کند. همانگونه که تغییر طراحی نیروگاه بوشهر از مدل آلمانی به مدل روسی حدود 20 سال زمان برده است.
نیروگاه آب سنگین اراک همچنین به دلیل آنکه تمامی مراحل ساخت آن بومی بوده و دانشمندان ایرانی آن را طراحی و اجرا کردند، کشورهای غربی بسیار تلاش کردند از طریق آژانس انرژی اتمی راهی برای پی بردن به جزییات طراحی و تولید وسایل آن پیدا کنند، که با حضور این کشورها در پروژه بازطراحی راکتور اراک عملا اطلاعات مهم و سری درباره ساخت و طراحی این نیروگاه افشا می شود.
بنابر همین دلایل، ساخت یک نیروگاه آب سنگین دیگر به لحاظ زمانی و همچنین افشا نشدن مسائل امنیتی نیروگاه اراک که مدل بومی دارد، به مراتب «کم هزینه‌تر» خواهد بود.
پیش از این برخی مقامات ایرانی و غربی موضوع آب سنگین اراک را یکی از موضوعات مورد چالش در مذاکرات گام نهایی عنوان می کردند که البته با این پیشنهاد سخاوتمندانه تیم مذاکره کننده هسته ای ایران به نظر می رسد این موضوع از اولویت مذاکرات خارج شده است.
اما سئوالی که مقامات وزارت امور خارجه ایران باید به آن پاسخ دهد آن است که بر اساس چه اختیاراتی بدون توجه به قانون مجلس شورای اسلامی مبنی بر رعایت حقوق ان پی تی ، در مذاکرات هسته ای پیشنهادی را مطرح کردند که برخلاف حقوق ملت و اصول ان پی تی بوده است؟
سئوال دیگر در حالی که طرف غربی بدون توجه به تعهدات خود در توافقنامه ژنو امتیازات کوچک واگذار شده به ایران را اجرایی نکرده، چرا ایران فراتر از تعهدات ژنو عمل و بازطراحی راکتور اراک را آغاز کرده است؟
سوال دیگر آنکه آیا پاسخ اقدام غیرقانونی آمریکا در وضع تحریم های جدید علیه ایران قدم دیگری عقب گذاشتن و بر سر موضوع اراک کوتاه آمدن، است؟
اما مهم تر از همه در حالی که توافق نهایی میان ایران و 1+5 هنوز به امضا نرسیده است چرا تیم مذاکره کننده ایران زودتر از آنکه خود غربی ها بخواهند عملا راکتور اراک را برای سال های طولانی از دسترس خارج می کند و در واقع به ادعاهای مقامات آمریکایی درباره کارکردهای غیر صلح آمیز این راکتور، مشروعیت می دهد؟
موفق باشین.
93/6/11
بحث و گفتگوی آزاد: امتیازاتی که پی در پی واگذار میشوند!
پاسخ با نقل قول
