چگونه دروغگویی کودکان را متوقف کنیم؟

والدین همیشه سعی دارند تا فرزندان خود را به نحو احسن تربیت کنند. از اینرو والدین تلاش خود را برای تربیت فرزندان خود از همان دوران نوزادی آغاز می کنند.


یکی از نگرانی های خانواده هاُ انحراف کودکان از رفتارهای صحیح و مورد پسند خانواده است. به طور معمول هیچ والدینی علاقه ای ندارد تا کودک او حتی در کوچکترین موارد نیز به او دروغ بگوید با موضوعی را از او مخفی کند.

به طور معمول کودکان گاهی دروغ می گویند، اما آن ها در ابتدا حتی معنی دروغ گفتن را هم نمی دانند و تنها چیزی را که به فکرشان می آید بیان می کنند، اما اگر کودکان دریابند که دروع گفتن آن ها باعث می شود تا از مشکل پیش رو رهایی یابند یا با دروغ گفتن توجه افراد را به خود جلب می کنند، این کار را ادامه می دهند و برای آن ها تبدیل به یک عادت می شود.

به همین دلیل واکنش والدین در هنگام شنیدن دروغ از کودکان خیلی اهمیت دارد، زیرا اگر واکنش صحیح باشد می تواند کودکان را به سمت صدافت داشتن سوق دهد، در غیر این صورت واکنش های نادرست سبب می شود تا کودکان به شمت دروغ گفتن تمایل پیدا کنند.



به کودک خود نشان دهید که از شنیدن واقعیت بیشتر شاد می شوید

اگر کودک شما به این دلیل دروغ می گوید که می خواهد دچار دردسر یا مشکل نشود یا حتی با گفتن دروغ می خواهد شما (پدر یا مادر خود) شاد کند، سعی کنید طوری رفتار کنید که نشان دهید از دروغ وی غمگین شده اید و از او حمایت کنید که در صورت گفتن واقعیت دچار مشکل نمی شود. باید به کودک خود نشان دهید که دروغ او را دچار مشکل می کند و شما را غمگین می سازد و باید به او اطمینان دهید که راستگویی برای شما خیلی اهمیت دارد.

والدین باید بدانند که راستگویی را باید از همان زمان کودکی به فرزندان خود آموزش دهید، به کودک خود بگویید دروغگویی باعث می شود تا آن ها از دوستان خود فاصله بگیرند و مردم و اطرافیان به ادم دروغگو اعتماد نمی کنند.





به کودک خود هشدار دهید

زمانی که مطمئن هستید کودکتان چیزی را از شما مخفی می کند و به شما دروغ می گوید، او را دروغگو خطاب نکنید، بلکه به طور قاطع به او هشدار دهید. برای مثال بگویید حرف او را در این زمینه شنیدید اما یک شانس دیگر به او می دهید تا بیشتر فکر کند که جریان چگونه رخ داده است و اگر چیزی را که برای شما تعریف می کند مشابه واقعیت نباشد، عواقب و نتیجه خوبی برای او نخواهد داشت.



راستگویی کودک را مورد تشویق و تحسین قرار دهید

همانطور که زمانی متوجه می شوید کودک شما دروغ گفته باید نارحتی خود را از این رویداد نشان دهید، زمانی نیز که متوجه می شوید فرزندتان راست گفته و واقعیت را از شما پنهان نکرده باید اون را مورد تحسین قرار دهید. باید دقیت داشته باشید که این تحسین به گونه ای نباشد که وی را به انجام کارهای خطا سوق دهد. برای مثال اگر کودک شما ظرفی را شکست و شما از او سوال کردید که کی این ظرف را شکسته است؟ و او پاسخ شما را با راستگویی داد، باید به او بگوییی که من می دانم چقدر گفتن اینکه این ظرف را من شکاندم برای تو سخت بوده، اما من خوشحالم که این موضوع را با من در میان گذاشتی و مسوولیت کاری که کردی را قبول کرده ای. در نهایت از او بخواهید تا چگونگی رخداد را برای شما توضیح دهد و سعی کنید بدون واکنش و عصبانیت به حرف های کودک خود گوش دهید .



دروغگویی مکرر کودکان را جدی بگیرید

اگر دروغگویی برای کودک شما خیلی عادی شده است و یکی از عادت های او به حساب می آید، نباید بدون توجه از کنار آن گذشت. اگر تمام راه های ممکن برای تشویق کودک به راستگویی را امتحان کرده اید ولی هیچ نشانی از تغییر در کودک خود نمی بینید، باید به مشاور یا روانشناس کودک مراجعه کنید. زیرا اگر دروغگویی در کودک را در این دوران درمان نکنید، این عادت در طول زندگی از فرزندتان دور نخواهد شد و می تواند مشکلات زیادی را برای شما یا برای خود وی ایجاد کند.

دروغ گفتن و سر هم كردن گه گاه داستان های غیر واقعی، در بچه های پیش دبستانی طبیعی است و چنانچه از والدین دیگر سوال كنید آنها هم چنین تجربیاتی را به شما خواهند گفت.



در این سن نگران راست گوئی فرزندتان نباشید چون هنوز برای او زود است.در عوض ،سعی كنید عكس العمل مناسب داشته باشید به عنوان مثال ،چنانچه كودك آ ب دهانش را به بیرون می اندازد و همان لحظه می گوید كه این كار را انجام نداده است،به جای اینكه او را باز خواست كنید كه چرا دروغ می گوید،بگوئید" بیا با دستمال ا ز روی زمین پاكش كنیم" با این كار ضمن اینكه از جنگ و دعوا در مورد اینكه چه كسی این كار را انجام داده پیشگیری می كند،به او یاد میدهید كه هر چیز كثیفی باید همیشه تمیز شود. او دروغ گفته چون نمیخواسته بازخواست شود و انجام آن كار هم ناخو آگاه بوده چون ذاتا او هم دوست ندارد جائی را كثیف كند.ضمنا ،مراقب باشید هر زمان هم كه كودك خطائی انجام داد و آن را پذیرفت ،او را به خاطر این راست گوئی، بسیار تشویق كنید چون در این سن راست گفتن برای بچه ها كار سختی است.

كار مناسب دیگری كه شما می توانید انجام دهید این است كه در فرصت های مناسب برایش توضیح دهید كه چرا دروغ گفتن صحیح نیست و چه مشكلاتی ایجاد می كند و البته فراموش نكنید كه كودك پیش دبستانی نمی تواند مكالمات و نصیحت های طولانی مدت را گوش كند پس تا آنجا كه امكان دارد مختصر و مفید صحبت كنید .یك راه خوب دیگر آموزش به او هم این است كه خودتان راست بگوئید تا او عملا هم شاهد آن باشد.

نكته آخر اینكه فراموش نكنیدداستان سرائی های بی سر وته بچه ها در این سن، دروغ گفتن نیست حتی اگر مثلا بگوید" امروز یه فیل خیلی بزرگ دیدم. واقعی واقعی !" . تا زمانی كه داستان های او صدمه ای به كسی نرسانند لازم نیست مهم شمرده شوند. در این مواقع ،برای اینكه قوه تخیل او را پرورش دهید ، به او بگوئید" خوب ،خرطومش و گوشاش چه شكلی بود؟" و اجازه دهید جزئیات بیشتری برای شما بگوید.این كار به تجسم سازی و پرورش تخیل در او كمك می كند.

http://www.farhangnews.ir/sites/defa...?itok=1T5_NR76 [Only registered and activated users can see links. Click Here To Register...] یک روانشناس کودک معتقد است: والدین باید خیلی مراقب باشند تا رویا پردازی کودکانشان را به حساب دروغگویی آنها نگذارند.


مفهوم دروغگویی در کودکان را بسیار متفاوت با بزرگسالان دانست و گفت: تمایز بین دروغگویی با تخیل در کودکان از اهمیت زیادی برخوردار است.

این روانشناس کودک با تاکید بر اینکه دروغگویی در کودکان بیش از اینکه دروغ باشد، خیال پردازی است، گفت: والدین باید خیلی مراقب باشند تا رویا پردازی‌های کودکانشان را به حساب دروغگویی نگذارند.
وی منشاء واقعی دروغ گویی کودک را ترس از گفتن واقعیت دانست و گفت: واکنش‌های قبلی والدین و تذکرها و تنبیه های احتمالی آنها در ذهن کودک باقی می‌ماند و همین مسئله سبب می‌شود تا آن‌ها در موارد مشابه بعدی پنهان کاری کنند و در اصطلاح دروغ بگویند.
عظیمی افزود: یکی دیگر از دلایل گرایش به دروغ گویی در کودک پاداش‌های خوبی است که در تجربه‌های قبلی اش دریافت کرده و در واقع به دروغ گویی عادت کرده است.
و ی ادامه داد: تقلیدکردن و مشاهده دروغگویی یکی دیگر از دلایل گرایش کودک به دروغگویی است، به این معنا که اگر کودک با افراد دروغگو سروکار داشته باشد، این کار را از آن‌ها یاد می‌گیرد.
عظیمی گفت: خانواده‌ها باید به طور غیرمستقیم کودک را متوجه دروغگویی و خیال پردازی‌هایش کرده و به هیچ وجه آنها را تایید نکنند.
این روانشناس کودک با بیان اینکه تنبیه باید آخرین راه مقابله با دروغگویی کودک باشد، گفت: استفاده از راهکارهایی مانند محروم سازی از خواسته‌های دلخواه کودک و استفاده از شیوه‌های غیرمستقیم همچون نشان دادن بدی‌های دروغ و دروغگویی در قالب داستان و شخصیت پردازی‌ها از مهمترین راه‌های مقابله با دروغگویی در کودکان است.

منبع: ایسنا

انگیزه کودکان خردسال از گفتن دروغ چیست؟



کودکان 3 تا 5 سال در حال یادگیری مرز میان واقعیت و خیال هستند. دروغ و داستان پردازی در این سن توسط کودک روشی برای کشف این مرز است. والدین اغلب در برابر آنچه که به عنوان دروغ از گفته های کودک برداشت می کنند، به شدت واکنش نشان می دهند اما این شیوه همیشه بهترین راه برای بهبود موقعیت نیست.





وقتی کودک به 3 سالگی می رسد، اغلب والدین از دروغگویی کودک شکایت می کنند و اذعان می کنند که نمی دانند در برابر آن چه واکنشی نشان دهند اما در دنیای کودک مرز بسیار باریکی میان واقعیت و تخیل وجود دارد.

مثلا وقتی کودک 3 ساله شما شیر را روی زمین می ریزد و شما از او سوال می کنید که چه کسی این کار را انجام داده است به شما پاسخ خواهد داد که کار او نبوده است. این حرف کودک به معنی دروغگویی نیست بلکه ممکن است تمایل کودک را به نریختن شیر نشان دهد. دلیل دیگر می تواند این باشد که اگر مدت زمان زیادی از انجام کار گذشته باشد، ممکن است حتی به یاد نیاورد شیر را روی زمین ریخته است.

همه کودکان زیر 5 سال برای درک مفهوم دروغ بسیار کوچک هستند. توانایی شناختی این کودکان به اندازه کودکان پیش دبستانی که در حال یادگیری تفاوت میان غلط و درست هستند، رشد نکرده است.



قوانین واضح و روشن وضع کنید

اگر مچ کودک را در حال نقاشی روی دیوار بگیرید و از او بپرسید که آیا او این کار را انجام داده است، احتمالا پاسخ کودک "نه" خواهد بود چون نمی خواهد شما را عصبانی کند و خودش به دردسر بیفتد.

بهتر است قوانین را از پیش تعیین کنید و بر اساس آن راه حل ارائه دهید. مثلا به کودک بگویید " قانون ما در خانه این است که فقط می توانی روی کاغذ نقاشی کنی، پس بهتر است یک پارچه برداری و به من در تمیز کردن دیوار کمک کنی"

برای مقابله با اتهاماتی که به کودک وارد می کنید، احتمالا سعی می کند با دفاع از خود بیگناهی اش را ثابت کند و یا خودش را به نفهمی بزند! در این شرایط بهتر است با صدایی که به گوش کودک برسد بگویید : " دوست دارم بدانم چه کسی شیر را روی زمین ریخته است؟ خیلی خوب میشود اگر کسی در تمیز کردن اینجا به من کمک کند!"

بعد از اینکه کودک برای کمک جلو آمد، از او بابت اینکه برای کمک پیش قدم شده است، حسابی تشکر کنید. اینها فرصت های آموزشی برای نشان دادن رفتار صحیح به کودک است تا بداند در آینده چگونه رفتار کند. تا جایی که امکان دارد سعی کنید از تنبیه کودک صرف نظر کنید و به جای آن موقعیت را برای آموزش غنیمت بشمارید.



با تاکید بر اهمیت صداقت به پرورش خلاقیت کمک کنید

خلاقیت بین سنین 3 تا 5 سالگی در بالاترین حد است. بازی های خیالی بخشی از رشد و تکامل طبیعی کودک هستند. در این سنین شما با دوستان خیالی، ابر قهرمانان غیرواقعی، افکار رویایی و مکان هایی که کودک هرگز در آن ها حضور نداشته اند، رو به رو خواهید شد. در این دوره می توانید به موازات پرورش تخیل کودک، اهمیت صداقت را به او آموزش دهید.

اگر کودک مشغول تعریف کردن جزئیات سفری است که اتفاق نیفتاده است، به سادگی به او بگویید " خودت میدانی که ما هرگز به آنجا نرفته ایم اما اگر می رفتیم دوست داشتی چه کار می کردی؟". تا جایی که امکان دارد با کودک سرگرم شوید و با همراهی او در جریان تصورات و تخیلاتش قرار بگیرید.

کودکان نوپا اغلب برای جلب توجه ما واقعیات را دستکاری می کنند و این ما هستیم که می توانیم کودک را به گفتن واقعیت تشویق کنیم.

به کودک بگویید :" تصورات و تخیلات جالبی داری! اما وقتی چیزی را تعریف می کنی، همیشه نمی توانم بفهمم کدام ها واقعی و کدام ها تخیلات تو هستند. چیزی که در رابطه بین دو نفر خیلی اهمیت دارد این است که در کنار همدیگر احساس امنیت کنند و این اتفاق وقتی می افتد که همیشه به همدیگر راست بگوییم و از واقعیت های حرف بزنیم."



قضاوت نکنید و مثبت باشید

برای تشویق کودک به راستگویی بهتر از شیوه های مناسب استفاده کنید. باید سعی کنید مهربان باشید و کودک را مورد قضاوت قرار ندهید.

از زبانی استفاده کنید که کودک خردسال قادر به درک آن است. مثلا می توانید بگویید : " بعضی اوقات گفتن اینکه تو این کار را کردی برایت سخت است. تو گفتی گربه این کار را کرده چون نگران عصبانی شدن مامان از دست خودت بودی اما من و تو هردو می دانیم که گربه این کار را نکرده! من از آن مامان هایی هستم که دوست دارم از خودت بشنوم که تو آن کار را انجام داده ای و بعد می توانیم راجع به این صحبت کنیم که چطور می توانی نظرم را جلب کنی! "

از جملات مثبت استفاده کنید. مثلا به جای گفتن " تو دروغ گفتی" بگویید " مهم است که راستش را بگویی. "

از دروغ گو نامیدن کودک به شدت پرهیز کنید چون این کار برچسب زدن به کودک است و باعث می شود کودک احساس بدی پیدا کند و فکر کند باید بعضی چیزها را از شما پنهان کند. در عوض باید تلاش کنید روابطتان را طوری با کودک تنظیم کنید که همه چیز را به شما بگوید.

اگر کودک هنوز وارد این مرحله نشده است، منتظر نمانید و از همین حالا دست به کار شوید. برای کودک کتاب هایی بخوانید که بر اهمیت صداقت تاکید می کنند. علاوه بر این می توانید از عروسک های انگشتی برای بازی با کودک و تشویق او به راستگویی استفاده کنید. به این ترتیب که عروسک را در دستتان قرار دهید و با یک صدای متفاوت از کودک بخواهید که واقعیت را بگوید. این شیوه معمولا کارآمد است چون کودک در حین بازی نگران عواقب گفتن واقعیت نیست.