فضاي سبز،دشمن بيماريهاي قلبي
همه ما مي‌دانيم كه بودن درخت‌ها و گياهان در اطراف‌مان آرامش‌بخش و نشاط‌آور است و به‌طور ضمني معتقديم كه جسم و روان ما در محيط‌هايي كه فضاي سبز بيشتري دارد، سالم‌تر است.
اما به تازگي در اين مورد تحقيق مفصلي انجام شده كه همه اين باورها را از لحاظ روش‌هاي علمي نيز تاييد مي‌كند.به گزارش بي‌بي‌سي، در اين مطالعه كه در نشريه معتبر لانست چاپ شده است، مشخص شده افرادي كه در مناطق فقير، اما سرسبز زندگي مي‌كنند، به نسبت ساير افراد ساكن محلات فقيرنشين، سالم‌ترند.
پيش از اين بررسي‌ها نشان داده بود افرادي كه درآمد كمتري دارند و در محلات فقيرتر شهر زندگي مي‌كنند، از لحاظ طول عمر و شاخص‌هاي سنجش سلامت، پايين‌تر از افراد ثروتمند جامعه محسوب مي‌شوند. مطالعه حاضر نشان داده كه با كاشت درخت و گياه در اين محلات، مي‌توان فاصله طبقاتي را كه در سلامت اين دو گروه وجود دارد، تا حد قابل‌ملاحظه‌اي از بين برد. مطالعه حاضر كه در دانشگاه گلاسكو و سنت اندروز به‌طور مشترك انجام شده، نشان مي‌دهد مرگ ناشي از بيماريهاي قلبي با افزايش مساحت فضاهاي سبز شهري، كاهش مي‌يابد.
البته اختلاف بين فقير و غني، در سلامت و بيماري، همچنان باقي است، اما توسعه فضاهاي سبز، باعث مي‌شود احتمال مرگ و افزايش بيماريهاي قلبي، در محلات فقيرنشين، به نصف كاهش پيدا كند. همچنين مشخص شده كه شيوع بيماري فشارخون بالا نيز در اين حالت كاهش بارزي پيدا مي‌كند.زمان بهبود بعد از جراحي نيز كمتر مي‌شود و سطح استرس و تنش رواني افراد هم پايين‌تر از حالت عادي افرادي است كه در محلاتي با فضاي سبز كمتر زندگي مي‌كنند.
اين اولين مطالعه‌اي نيست كه تاثير فضاهاي سبز را، نه فقط بر زيباسازي محيط‌هاي شهري، كه بر سلامت افراد يادآوري مي‌كند. پيش از اين مطالعاتي انجام شده بود كه نشان مي‌داد نوجواناني كه در نزديكي محل اقامت آنها و در مسير خانه تا مدرسه‌شان، يك پارك عمومي با فضاي سبز و امكان پياده‌روي مفرح وجود دارد، بيشتر ورزش مي‌كنند و تمايل بيشتري به تحرك و پياده‌روي از خودشان نشان مي‌دهند.
مطالعه ديگر نشان داده بود برخلاف باور برخي افراد كه گمان مي‌كنند گياهان عامل ايجاد آلرژي و حساسيت در كودكان هستند، كودكاني كه در خيابان پردرخت شهر زندگي مي‌كنند، كمتر از ساير كودكان احتمال دارد كه به آسم و حساسيت مجاري تنفسي دچار شوند. اين موضوع، احتمالا به‌دليل كاهش قابل‌توجه آلودگي هوا در اين مناطق بوده است كه معمولا حاوي ذرات معلق حساسيت‌زا است.
اما طراحي فضاهاي شهري و تاثير آن در سلامت شهروندان، تنها در كاشت درخت و ساختن پارك‌ها خلاصه نمي‌شود. مطالعات انجام‌شده در كشورهاي ديگر نشان مي‌دهد افرادي كه در محلاتي زندگي مي‌كنند كه دسترسي خوبي به باشگاه‌هاي ورزشي دارند، به‌طور قابل‌ملاحظه‌اي وزن متعادل‌تري دارند؛ وضعيتي كه برخلاف مطالعه قبلي، معمولا در محلات ثروتمندتر رخ مي‌دهد.
اين نتايج تاكيد مي‌كند كه مي‌توان با طراحي هوشمندانه‌تر فضاهاي شهري و ايجاد باشگاه‌هاي ورزشي و پارك‌ها، كاشت درخت و گياه در حاشيه خيابان‌ها و مواردي مانند اين، از بروز بيماري‌ها پيشگيري كرد، به جاي آنكه تنها به فكر درمان آنها بود. اگر نمي‌توانيم فاصله‌هاي طبقاتي را به اين سرعت از بين ببريم، مي‌توانيم با زيباتر كردن و سالم‌تر كردن محيط، به سلامت افراد در كوتاه‌مدت، كمك كنيم.
ريچارد ميچل، مسئول تيم تحقيق دانشگاه گلاسكو در اسكاتلند در اين باره مي‌گويد: «مطالعات پيشين نشان داده‌اند كه زندگي در نزديكي فضاي سبز با بهبود وضعيت سلامت افراد ارتباط دارد اما يافته‌هاي ما نشان مي‌دهد كه برخي اثرات مثبت فضاي سبز، جدي‌تر و گسترده‌تر از آن است كه خود من انتظار داشتم. از اين‌رو پيام اصلي تحقيق ما اين است كه فضاي سبز ابزار ديگري براي دولت‌ها است تا شكاف موجود را، از نظر سلامتي، بين فقرا و ثروتمندان پر كنند.» وي مي‌افزايد: «تشويق افراد به استفاده از فضاي سبز كه موجب شادابي و بهبود بنيه جسمي و سلامت آنها مي‌شود، مي‌تواند در درازمدت هزينه‌هاي درماني دولت‌ها را كاهش دهد.»
به گفته دكتر ميچل حضور در پارك‌ها و فضاهاي باز، با كاهش استرس و ترغيب فرد به انجام فعاليت‌هاي فيزيكي – كه هر دو خطر حمله قلبي را كاهش مي‌دهند – موجب تفاوت در وضعيت سلامت افراد مي‌شوند.
او مي‌افزايد: «براي نخستين بار است كه ما نشان مي‌دهيم فضاي سبز مي‌تواند تا اين اندازه مفيد و مؤثر باشد، تاثيري كه ناشي از ترغيب افراد به تحرك فيزيكي و تجديد قوا به لحاظ روحي است.»
در تحقيق دانشمندان دانشگاه گلاسكو، وضعيت زندگي و سلامت 366هزار نفر در حد فاصل سال‌هاي 2001 تا 2005 با توجه به نزديكي يا دوري محل زندگي آنها از فضاي سبز مورد بررسي قرار گرفت.
پاسخ با نقل قول
