تبخالی در چشم
(Ocular Herpes)
ویروستبخال به نام هرپس سیمپلکس (Herpes Simplex) یکی از شایعترین علل تاولهای ناحیهدهان، بینی و بعضی اوقات چشم است و بر خلاف پوست، موجب زخم و التهابهای مزمن درچشم میشود.
تبخال چشمی میتواندباعث ایجاد یک زخم دردناک روی[برای مشاهده لینک ها باید عضو انجمن ها باشید . ]یا سطح چشم ونیز التهاب و ورم قرنیه شود.
اینویروس در ایران نیز بسیار شایع است و بسیاری از دوران کودکی تا بزرگسالی و حتیمیانسالی آن را تجربه میکنند و ممکن است آن را روی چشم خود نیز داشتهباشند.
درمان سریع تبخال چشمی باداروهای ضدویروس میتواند از تکثیر ویروس و تخریب سلولهای سطح قرنیه جلوگیریکند.
تحقیقات نشان میدهد کهعواملی مانند[برای مشاهده لینک ها باید عضو انجمن ها باشید . ]، استرس،[برای مشاهده لینک ها باید عضو انجمن ها باشید . ]و ضربات باعث عود تبخالمیشوند.
دو نوع از ویروس هرپسسیمپلکس وجود دارد: نوع یک، همان نوعی است که تولید تب خال می کند و می تواند چشمرا نیز درگیر کند. نوع دو از طریق جنسی منتقل می شود و به ندرت مشکلات چشمی ایجادمی کند.
تقریبا تمام افراد دردوران کودکی در معرض ویروس نوع یک قرار میگیرند و این در حالی است که عفونت اولیهخفیف بوده و معمولا ایجاد[برای مشاهده لینک ها باید عضو انجمن ها باشید . ]یا[برای مشاهده لینک ها باید عضو انجمن ها باشید . ]کرده و خود به خود بهبودمییابد. معمولا منبع این بیماری یکی از افراد فامیل یا یک دوست است که این ویروسرا در بزاق یا ترشحات بینی یا ضایعه فعال دهانی خود دارد.
وقتی این ویروس وارد بدن میشود به صورت خفته در عقدههایعصبی می ماند و در شرایط خاصی مانند تب،[برای مشاهده لینک ها باید عضو انجمن ها باشید . ]، نور آفتاب،تغییرات هورمونی ([برای مشاهده لینک ها باید عضو انجمن ها باشید . ])، گرما، ضربه و حتیاستفاده از بعضی داروهای خاص (مثل[برای مشاهده لینک ها باید عضو انجمن ها باشید . ]ها) فعالمیشود.
ممکن است این ویروس هنگامفعال شدن و عود مجدد، چشم را نیز درگیر کند که معمولا باعث عفونت پلک (بلفاریت)،عفونت ملتحمه (کونژنکتیویت) و عفونت قرنیه (کراتیت) میشود.
کراتیت (التهاب قرنیه) از اولین علائم چشمی این بیماریاست و اغلب، لایههای سطحی قرنیه را گرفتار میسازد. اگر عفونت به لایههای عمقیترقرنیه گسترش یابد، احتمال باقی ماندن جای زخم در قرنیه افزایش پیدا میکند که دراین هنگام ممکن است در برخی افراد یووئیت (Uveitis) نیز اتفاق افتاده و به ندرتباعث تخریب وسیع شبکیه چشم شود [یووئیت، التهاب لایه میانی چشماست].
چه کسانی مستعد اینعفونت هستند؟
تبخال یکی ازشایعترین عفونتهای دنیاست که 60 درصد افراد جامعه را درگیر میکند.
با این که این بیماری را میتوانبا مراجعه ی به موقع به پزشک درمان کرد، ولی در بسیاری از کشورهای جهان (حتیکشورهای پیشرفته)، کراتیت هرپسی شایعترین علت کوری قرنیهای به شمار میرود.
علائم و نشانههای اینبیماری کدامند؟
درد، ریزش[برای مشاهده لینک ها باید عضو انجمن ها باشید . ]،[برای مشاهده لینک ها باید عضو انجمن ها باشید . ] (بیشتر در اطراف قرنیه)،حساسیت به نور و[برای مشاهده لینک ها باید عضو انجمن ها باشید . ]را میتوان از علائم اینبیماری دانست.
در عفونتهایویروسی چشم، نوع آبریزش، رقیق و آبکی است و معمولا یک چشم را درگیر می کند، درحالی که در عفونتهای باکتریایی، نوع آبریزش، غلیظ و چسبندهاست.
نحوه تشخیص بیماری چگونهاست؟
این عفونت به سادگی توسطچشمپزشکان قابل تشخیص است.
بیمارباید به وسیله دستگاه slit lamp معاینه شود، ولی گاهی نیز ممکن است برای تشخیصدقیقتر پزشک از قطرههای چشمی استفاده کند.
در این عفونت معمولا یک زخم کوچک در قرنیه (ناحیه شفاف جلوی چشم) بهصورت شاخه شاخه (dentritic) خود را نشان میدهد که اگر به موقع درمان نشود، موجبزخمهای ماندگار در قرنیه و سرانجام باعث کوری میشود [شاخه شاخه یعنی زخم به صورتگرد و با حدود مشخص نیست، بلکه به صورت درختی با شاخه های زیاد می باشد].
درمان این بیماری چیست؟
درمان اینبیماری بستگی به شدت و ضعف آن دارد.
در گام اول، عفونت چشمی با استفاده از قطرهها، پمادهای چشمی و گاهیداروهای ضد ویروسی خوراکی درمان میشود و گاهی پزشک نواحی آسیبدیده را با ملایمتتوسط یک اپلیکاتور که انتهای آن از کتان است، از روی چشمبرمیدارد.
افرادی که به طور مکرردچار عفونت چشمی ناشی از ویروس تبخال میشوند، پس از مدتی، قرنیهشان که یک بافتشفاف است، تبدیل به یک شیشه مات میشود و ممکن است برای بهبود دیدشان، به پیوندقرنیه نیاز پیدا کنند که اگر لایههای عمقی تر قرنیه گرفتار شده باشد، ممکن استچشمپزشک علاوه بر موارد بالا، از قطرههای کورتیکو استروئیدی (کورتون) نیز برایکاهش التهاب استفاده کند. ولی این موضوع را نباید فراموش کرد که استفاده از[برای مشاهده لینک ها باید عضو انجمن ها باشید . ]حتما باید تحتنظر دقیق پزشک باشد، زیرا در غیر این صورت آسیبهای جدی به چشم وارد میکند.
اگر عفونتهای چشمی ویروس هرپسعودکننده باشند، بیمار باید روزانه یک یا دو قرص ضد ویروسی به صورت خوراکی مصرف کندو از قرار گرفتن در معرض نور خورشید خودداری نماید، یا از[برای مشاهده لینک ها باید عضو انجمن ها باشید . ]استفادهکند.
این بیماری به طور کامل ریشهکن نمی شود و بر اساس مطالعات، اگر فردی یک بار دچار تبخال چشمی شود، به احتمال 50درصد، دوباره به آن مبتلا خواهد شد و این عود مجدد ممکن است هفتهها یا حتی سالهاپس از ابتلای اولیه بروز کند که نیاز به درمان خواهدداشت.
از این رو توصیه میکنیم، بیمارانی که سابقه تبخال چشمیدارند سالانه توسط چشمپزشک معاینه شوند، یا در صورت مشاهده هر گونه علائم تبخالچشمی، فورا به چشمپزشک مراجعه کنند.
آمار بیماری
در ایراننیز عفونت های تبخالی چشم شایع است، ولی متاسفانه در ایران آمار دقیقی از اینبیماری در دست نیست. در یک مطالعه وسیع، محققان دریافتند که میزان عود تبخال چشمیطی یک سال 10 درصد، طی دو سال 23 درصد و طی 20 سال 63 درصد است.
منابع :
- دکتر رامین اساسی - متخصصبیماریهای چشم (جام جم)
- بیمارستان فوق تخصصی چشم پزشکی نور ([برای مشاهده لینک ها باید عضو انجمن ها باشید . ])
- دکتر علیرضا نادری – جراح ومتخصص چشم، فوق تخصص قرنیه