توجه به دردهاي ناشناخته و بررسي علل تظاهر آن، يكي از راهكارهاي قابل توجه در پيشگيري و كنترل بيماريهاي مهلك شناخته ميشود.
تحقيقات نشان ميدهد، اكثر افراد با برخي از انواع شايع درد مانند درد ناحيه سينه، گرفتگيهاي عضلاني، سردرد يا ... به كرات در طول زندگي مواجه شده و در جستوجوي علل بروز آن هستند و گروهي نيز اين دردها را واكنش طبيعي بدن دانسته و به آن توجهي نميكنند. در حالي كه محققان معتقدند، گاهي اوقات دردهاي به ظاهر ساده ممكن است، نشانهاي از پيشرفت يك بيماري مهلك در بدن بوده و ممكن است بيتوجهي به آن پيامدهاي غيرقابل جبراني را در پي داشته باشد.
سردرد
اگرچه سردرد در زندگي پراسترس و صنعتي امروز تهديدكننده تلقي نميشود و مطابق با آمارهاي انجام شده درصد قابل توجهي از سردردها ريشه در تنشهاي عصبي و عوامل محيطي دارد، اما در صورتي كه سردردها به صورت پيشرونده تشديد پيدا كند و با علائمي مانند حالت تهوع، استفراغ، اختلال در بينايي، تكلم و شنوايي همراه باشد، ممكن است نشانه افزايش فشار جمجمه، خونريزيهاي داخلي مغز يا رشد غيرطبيعي سلولهاي مغزي (تومور خوشخيم و بدخيم) باشد.
بايد توجه داشت، فاكتورهاي محيطي مانند عفونتهاي سينوسي، آلودگي هوا، تغييرات سن و هورمونها از عوامل شايع ابتلا به سردردها محسوب ميشود، اما در هر حال هر نوع سردردي كه عادي نبوده يا كيفيت آن نسبت به گذشته تغيير كرده است بايد جدي گرفته شود.
دردهاي ناحيه قفسه سينه
اختلال در عملكرد قلب يا ابتلا به بيماريهايي مانند ذاتالريه با درد ناحيه قفسه سينه ارتباط مستقيم دارد. بايد توجه داشت، درد قلب در همه افرادي كه در معرض سكته قلبي هستند تظاهر پيدا نميكند و اين اختلال ممكن است، بدون بروز نشانهاي در قلب پديدار شود.
تحقيقات نشان ميدهد، افرادي كه از دردهاي مزمن و غيرقابل توجيه ناحيه قفسه سينه، فك، گلو، شانه، بازو يا دردهاي شكمي رنج ميبرند بايد به آن توجه كرده و هر چه سريعتر تحت معاينات متخصص قلب قرار گيرند. بسياري از افراد به دليل بيتوجهي و تفسيرهاي خودسرانهاي كه از تظاهر دردهاي شايع مانند دردهاي گوارشي دارند به متخصص مراجعه نكرده و ريشهيابي آن را به آينده موكول ميكنند.
در حالي كه دردهاي ناحيه شكم، گلو، قفسه سينه يا بازوها هميشه ناشي از سرماخوردگي، فعاليت بدني يا اختلال در عملكرد اعصاب محيطي نيست و هنگامي كه با خستگي، حالت تهوع و علائم گوارشي مانند درد معده همراه باشد ميتواند نشانه عملكرد نامنظم قلب بوده و بايد مورد بررسي قرار بگيرد. دردهاي آنژيني معمولاً هنگام فعاليت بدني مانند باغباني و در آب و هواي خيلي سرد و گرم تشديد ميشود و با نشستن التيام پيدا ميكند.
دردهاي ناحيه كمر
دردهاي كمر يا دردهايي كه ميان دو استخوان پهن شانهها تظاهر پيدا ميكند، در بسياري از موارد ناشي از شيوع بيماري آرتريت و التهاب مفاصل است، اما در صورتي كه دردها پيشرونده و شديد باشد و به صورت ناگهاني تظاهر پيدا كند، ممكن است علامت حمله قلبي يا دردهاي شكمي باشد. افرادي كه ريسك فاكتورهايي مانند فشار خون بالا، سابقه حمله قلبي و استعمال دخانيات و ديابت سلامت آنها را تهديد ميكند و از اين نوع درد رنج ميبرند بهتر است تحت بررسيهاي عروقي و قلبي قرار بگيرند. گفتني است پارگي سرخرگ آئورت و اختلال در عملكرد قلب در ظهور دردهاي نامبرده نقش دارد.
دردهاي شكمي
در بسياري از افراد كه تجربه دردهاي شديد شكمي دارند، احتمال اختلال در عملكرد آپانديس و كيسه صفرا وجود دارد. زخم معده يا انسداد روده نيز از ديگر دلايل تظاهر دردهاي شكمي است كه بايد جدي گرفته شود.
بهطور كلي علائمي مانند درد شكم در اطراف ناف و حركت آن به قسمتهاي پائيني و سمت راست شكم همراه با حالت تهوع نشانه ملتهب شدن آپانديس است. درد آپانديس با تحرك، سرفه، يا عطسه تشديد شده و گاهي اوقات با تكرر ادرار همراه است.
ساق پا
بسياري از افراد كمتر به دردهاي مزمن و پيشروندهاي كه در ناحيه ساق پا يا رانها تظاهر پيدا ميكند اهميت ميدهند و آن را نشانه فعاليت زياد يا خستگي ميدانند، در حالي كه درد در ناحيه ساق پا ممكن است نشانه پارگي رگها يا انسداد رگهاي داخلي و لخته شدن خون باشد. لخته شدن خون در پا ممكن است منجر به آمبولي و مرگ فرد شود.
سرطاني شدن سلولها، اضافهوزن، بيتحركي، بارداري، مسافرتهاي طولانيمدت و افزايش سن از ريسك فاكتورهاي مهم در لخته شدن خون در ساق پا بهشمار رفته و دردهاي شديد ناحيه پا بايد جدي گرفته شود.
سوزش ناحيه پا
احساس سوزش در ناحيه ساق پا يكي از علائم مهم در افراد ديابتي است كه قبل از تظاهر ديگر علائم و پيشرفت بيماري بروز پيدا ميكند.
برخي محققان احساس سوزش و گزش در ناحيه پا بويژه كف پا را اولين علامت ابتلا به ديابت معرفي كرده و معتقدند اين دردها كه به دردهاي اعصاب محيطي معروف هستند بايد جدي گرفته شود.
دردهاي غيرقابل توجيه
برخي از افراد در طول زندگي از دردهاي شايعي شكايت دارند كه علت مشخصي براي آن وجود نداشته اما زندگي فرد را مختل ميكند.
دردهاي فيزيكي ناشناخته و غيرقابل توجيه در بيماران مبتلا به افسردگي و تغييرات خلقي شيوع بيشتري دارد. از اينرو برخي سردردها، دردهاي گوارشي، درد در ناحيه دست و پا كه علل خاصي براي آن مشخص نيست ممكن است نشانهاي از بيماريهاي روحي باشد.
از اينرو بايد جدي گرفته شده و پيش از آنكه سبب افزايش بيماريهاي خلقي و اختلال در عملكرد ارگانها شود، نسبت به درمان آن اقدام شود.