موضوع: چهل نکته آماری در مورد نهضت کربلا

با استفاده از آمار می‏توان هر موضوع یا حادثه‏ای را دقیق تر بیان کرد تا افراد هم آن را بهتر درک کنند. واقعه کربلا تنها یک بار در طول تاریخ اتفاق افتاد. اما این رویداد بی‌نظیر و مسائل قبل و بعد از آن را افراد مختلفی نقل و روایت کرده‏اند. به همین دلیل برخی از اطلاعات و آمار‏ها با همدیگر تفاوت دارد.


از میان آمار‏های موجود، ما چهل نمونه را برای شما انتخاب کردیم.

▪ قیام حضرت امام حسین (ع) از روز خودداری از بیعت با یزید تا روز عاشورا ۱۷۵ روز طول کشید.

▪ قیام سالار شهیدان از مدینه آغاز و به کربلا ختم شد. این قیام یک هفته در مدینه، ۴ ماه و ۱۰ روز در مکه، ۲۳ روز بین راه مکه تا کربلا (از دوم محرم تا دهم محرم) به طول انجامید.

▪ از مکه تا کوفه منزل‏هایی وجود داشت که ما امروز به آنها کاروانسرا یا اقامتگاه می‌گوییم. کاروان سید الشهدا در مسیر حرکت خود از ۱۸ منزل عبور کرد.

▪ فاصله میان این منزل‏ها با همدیگر حدود سه فرسنگ و گاهی پنج فرسنگ بوده است.

▪ اسرای اهل بیت امام حسین(ع) از کوفه تا شام از ۱۴ منزل عبور کردند.

▪ زمانی که امام حسین (ع) در مکه حضور داشت حدود ۱۲۰۰۰ نامه از کوفه برای آن حضرت فرستاده شد که در آنها از آن امام دعوت کرده بودند تا به شهر کوفه برود و به یاری مردم آن دیار بشتابید.

▪ زمانی که فرستاده امام حسین(ع) یعنی مسلم بن عقیل به کوفه رسید، تعداد ۱۸ هزار نفر با ایشان بیعت کردند. برخی هم تعداد بیعت کنندگان را ۲۵ هزار یا ۴۰ هزارنفر عنوان کردند.

▪ در زیارت ناحیه مقدسه نام ۱۷نفر از فرزندان ابیطا‌لب به عنوان شهدا کربلا ذکر شده است.

▪ درجمع شهدای کربلا،۳ کودک ازخاندان بنی‏هاشم وجود دارد.

▪ از خاندان بنی‏هاشم درمجموع ۳۳ نفر در واقعه کربلا به شهادت رسیدند. این مجموع عبارتند ازحضرت امام حسین(ع)، سه نفر فرزندان حضرت سیدالشهداء(ع)، ۹ نفر از فرزندان امام علی(ع)، چهار نفر از فرزندان امام حسن مجتبی(ع)، دوازده تن از اولاد عقیل و ۴ نفر از فرزندان جعفربن ابیطالب. البته درمنابع مختلف ۱۸و ۳۰ نفر هم ذکرشده است.

▪ غیراز سالارشهیدان و خاندان بنی‏هاشم، نام ۸۲ نفر از شهدا نامشان در زیارت ناحیه مقدسه و برخی منابع دیگر آمده است. غیرازشهیدان نام ۲۹ نفر دیگر درمنابع متأخرتر آمده است.

▪ مجموع شهدای کوفه از یاران امام حسین(ع) ۱۳۸نفر است.

▪ درمیان شهدای کربلا تعداد ۱۴غلام دیده می‏شود.

▪ پس از واقعه کربلا، دشمنان امام حسین، سرهای تعدادی از شهدای کربلارا از بدن‌های آنان جداکرده و با خود به کوفه بردند. آنان در این واقعه سرهای ۷۸ شهید را بین خود تقسیم کردند. در این میان قیس بن اشعف، رئیس قبیله بنی کنده ۱۳ سر، شمر رئیس هوازن ۱۲ سر، قبیله بنی تمیم ۱۷ سر، قبیله مذحج ۶ سر و افراد متفرقه از قبایل دیگر ۱۳ سر را همراه خود بردند.

▪ پس ازشهادت امام حسین(ع)تعداد ۳۳ زخم نیزه و۳۴ ضربه شمشیر غیر از زخم‏های تیربر بدن مطهر آن امام به چشم می‏آمد. سیدالشهدا(ع) در هنگام شهادت ۵۷ سال داشت.

▪ بعد از شهادت سیدالشهدا(ع) تعداد ۱۰ نفر از دشمنان با اسب‏های خود بر بدن مطهر آن امام تاختند.

▪ سپاهیان کوفه با ۳۳ هزار نفربه جنگ با امام حسین(ع) وارد شدند. درمرحله اول ۲۲ هزار نفر شامل عمرسعد با ۶۰۰۰ نفر و سنان، عروه بن قیس، شمرو شبث بن ربعی هرکدام با ۴۰۰۰ نفر برای نبرد آماده شدند. سپس در ادامه یزیدبن رکاب کلبی با ۲ هزارنفر، حصین بن نمیربا ۴۰۰۰ نفر، ما زنی با ۳۰۰۰ نفر و نصرمازنی با ۲۰۰۰ نفر پا به میدان مبارزه با سالار شهیدان گذاشتند.

▪ حضرت سیدالشهدا(ع) در روز عاشورا برای ۱۰ نفر مرثیه خواند و در شهادت آنان سخنانی ایراد فرمود و آنان را دعا و یا دشمنان آنان را نفرین کرد. این ده نفر عبارتند از: حضرت علی اکبر، حضرت ابوالفضل العباس، حضرت قاسم، عبدالله بن حسن، عبدالله طفل شیر خوار، مسلم بن عوسجه، حبیب بن مظاهر، حربن یزیدریاحی، زهیربن قین و جون

▪ امام حسین(ع) در شهادت دو نفر بر آنان درود و رحمت فرستاد. این دو تن مسلم بن عقیل و‏هانی بن عروه بودند.

▪ سیدالشهدا(ع) در واقعه کربلا بر بالین ۷نفر از شهدا یعنی مسلم بن عوسجه، حربن ریاحی، واضح رومی، جون، حضرت ابولفضل(ع)، حضرت علی اکبر و حضرت قاسم با پای پیاده رفت.

▪ در روز عاشورا دشمنان سرهای سه نفر از شهدا یعنی عبدالله بن عمیر کلبی، عمروبن جناده و عابس بن ابی‏شبیب شاکری را به جانب امام حسین(ع) پرتاب کردند.

▪ پیکرهای سه نفر از شهدای واقعه کربلا یعنی حضرت ابوالفضل العباس(ع)، حضرت علی اکبر و عبدالرحمن بن عمیر توسط دشمنان سنگدل قطعه قطعه شد.

▪ در واقعه کربلا ۵ کودک و نوجوان که هنوز به سن بلوغ نرسیده بودند، جام شهادت را نوشیدند. این افراد عبارتند از:

۱) عبدالله بن حسین، کودک شیر خوار امام حسین(ع)

۲) عبدالله بن حسن

۳) محمدبن ابی‏سعید بن عقیل

۴) قاسم بن الحسن

۵) عمروبن جناده انصاری

▪ تعداد ۵ تن از شهدای کربلا از اصحاب حضرت رسول(ص) بودند.

ـ انس بن حرث کاهلی

ـ حبیب بن مظاهر

ـ مسلم بن عوسجه

ـ‏هانی بن عروه

ـ عبدالله بن بقطر عمیری

▪ در رکاب سالار شهیدان ۱۵ غلام به درجه رفیع شهادت رسیدند.

ـ نصروسعد- ازغلامان امام علی(ع)

ـ منحج- غلام امام حسن مجتبی(ع)

ـ اسلم و غارب- غلامان امام حسین(ع)

ـ حرث- غلام همزه

ـ جون- غلام ابوذر غفاری

ـ رافع- غلام مسلم ازدی

ـ سعد-غلامعمرصیداوی

ـ سالم-غلام بنی المدینه

ـ سالم- غلام عبدی

ـ شوذب غلام شاکر

ـ شیب-غلام حرث جابری

ـ واضح-غلام حرث سلمانی

این چهارده نفر در کربلا به شهادت رسیدند. امام حسین (ع) غلام دیگری به نام سلمان داشت. آن حضرت او را برای انجام مـأموریتی به بصره فرستاد که در آنجا به شهادت رسید.

▪ دو نفر از یاران امام حسین (ع) روز عاشورا به اسارت دشمن در آمده و سپس به شهادت رسیدند. این دو تن سوار بن ثمامه صیداوی هستند.

▪ چهار نفر از یاران امام حسین (ع) در کربلا پس از شهادت آن حضرت به درجه رفیع شهادت نایل آمدند. این افرادعبارتند از:

ـ سعد بن حرث و برادرش ابوالحتوف

ـ سوید بن ابی‏مطاع که مجروح بود

ـ محمد بن ابی‏سعید بن عقیل

▪ تعداد ۷ نفر از شهدای کربلا در حضور پدر بزرگوارشان به شهادت رسیدند. این افراد عبارتند از: حضرت علی اکبر، عبدالله بن حسین، عمرو بن جناده، عبدالله بن یزید، عبیدالله بن یزید، مجمع بن عائذ و عبدالرحمن بن مسعود.

▪ تنها زنی که در کربلا به شهادت رسید ام وهب، همسر عبدالله بن عمیر کلبی بود.

▪ در واقعه کربلا ۵ نفر از زنان به دلایلی از خیمه‏ها بیرون آمده و به دشمن حمله ور شده و یا به آنها اعتراض کردند. این بانوان عبارتند از:

ـ حضرت زینب کبری(س)

ـ کنیز مسلم بن عوسجه

ـ مادر عمرو بن جناده

ـ ام وهب، همسر عبدالله کلبی

ـ مادر عبدالله کلبی

▪ حضرت علی اکبر (ع) فرزندسالار شهیدان، اولین نفر از خاندان بنی‌هاشم بود که در کربلا به شهادت رسید. آن حضرت به هنگام شهادت ۲۷ سال داشت.

▪ در واقعه کربلا سرهای ۲ شهید یعنی حضرت علی اصغر (ع) و حربن یزید ریاحی از پیکر آنان جدا نشد.

پس از شهادت امام حسین (ع) ده نفر از یاران سپاه یزید وسایل آن حضرت را غارت کردند. پیراهن، زیرجامه، عمامه، کفش‌ها، زره، انگشتر، کلاه خود و شمشیر آن امام را با خود بردند.

▪ دهم محرم سال ۶۱ هجری برابر با روز جمعه بود. روز عاشورا در تاریخ معادل ۲۱ مهر ماه سال ۵۹ می‏باشد.

▪ امام حسین (ع) هنگام شهادت ۵۷ سال داشت. حضرت علی اکبر (ع) به هنگام شهادت ۲۷ سال داشت.

▪ نام ۱۳ نفر از فرزندان ابیطالب که در حماسه عاشورا به شهادت رسیدند در زیارت ناحیه نیامده است.

▪ در روز عاشورا تعداد ۶۰ خیمه با فاصله ۲ متر از یکدیگر در صحرای کربلا بر پا شده بود.

▪ در واقعه کربلا سه نفر از شهدا یعنی جناده بن حرث، عبدالله بن عمیر کلبی ومسلم بن عوسجه همراه با خانواده‏های خود در این حماسه ماندگار تاریخ اسلام حضور داشتند.

▪ در واقعه عاشورا هشت مرد و پسر یعنی امام زین العابدین(ع)، امام محمد باقر(ع)، عمر بن حسین، حسن بن حسن، زید بن حسن، عمر‌‌بن ‌حسن، محمد بن عمر بن حسن و محمد بن حسین به اسارت دشمن در آمدند که در این میان تنها امام سجاد(ع) و عمربن حسن به سن بلوغ رسیده بودند.

▪ امام حسین (ع) در روز عاشورا، فرماندهی لشکر خود را به افراد مختلفی سپرده بودند. زهیر بن قین و حبیب بن مظاهر مسئولیت جناح‏های راست و چپ لشکر را بر عهده داشتند و حضرت ابوالفضل(ع) و خود سیدالشهدا(ع) نیز قلب لشکر را هدایت می‏کردند.

▪ سعد نیز لشکر خود را توسط چند نفر هدایت می‏کرد. عمروبن حجاج و شمر، جناح‌های راست وچپ لشکر را فرماندهی می‏کردند. عمروبن قیس و شبث بن ربعی هم سواره نظام و پیاده نظام لشکر عمر سعد را رهبری می‌کردند.

منبع: ابنا