موضوع: کیوی بخورید،سرما نخورید

یادم می‌آید وقتی ۹ساله بودم، یک روز پدرم با کیسه‌ای پر از میوه‌ای ناآشنا، وارد خانه شد. از دور تصور کردم در درون کیسه سیب‌زمینی است اما پدرم گفت به این میوه‌ها کیوی می‌گویند. چند روزی است در میوه‌فروشی آن را دیده‌ام و نهایتاً امروز تصمیم گرفتم چند کیلویی از آن بخرم. وقتی جلوتر رفتم و یکی از آنها را در دست گرفتم، متوجه پوست کرک‌دار و متفاوتش شدم که کاملاً با میوه‌هایی که تا آن روز دیده بودم، فرق می‌کرد. مادرم پوست یکی از آنها را برایم کند و به صورت حلقه‌حلقه در یک بشقاب چید و برای امتحان طعمش، به من تعارف کرد. کمی ترش مزه بود اما خوشم آمد به‌طوری که تا به امروز هر وقت به من ظرفی از این میوه پیشنهاد می‌شود حتماً یکی از آنها را خواهم خورد. شما درباره خواص کیوی چه شنیده‌اید؟ به نظرتان این میوه منبع کدام یک از ویتامین‌ها و املاح است؟ ...
ظاهر متفاوت کیوی به همراه طعم خاصش آن را برای همه جالب توجه کرده است. شاید باور نکنید اگر بگوییم که اصلیت این میوه به کشور چین برمی‌گردد و مردم آن دیار به این میوه یانگ تاوو می‌گفته اند تا آنکه در اوایل قرن بیستم تخم این میوه توسط مسافران نیوزلندی خریداری شد. آنها این میوه را گوس‌بری نامیدند اما در سال ۱۹۶۱ کیوی به عنوان یک دسر گران‌قیمت وارد منوی رستوران‌های آمریکایی شد و مردم این کشور نام آن را به کیوی تغییر داده و با این نام، کم کم به تمام دنیا معرفی شد.
● پر از ویتامین C
شما هم دقت کرده‌اید که با سرد شدن هوا بسیاری از میوه‌ها و سبزی‌هایی که منبع ویتامین C هستند در دسترسمان قرار می‌گیرند. از انواع مرکبات گرفته تا کلم‌های مختلف و حتی کیوی. انگار خداوند می‌خواهد با نعمات بی‌پایانش ما را از هر سرماخوردگی و بیماری عفونی محافظت کند. بله این میوه نیز یکی از منابع مناسب ویتامین C است و می‌دانید که خوردن مواد غذایی غنی از این ماده مغذی دفعات ابتلا به سرماخوردگی را به حداقل می‌رساند. به طوری که مطالعات نشان داده‌اند، در هر عدد کیوی متوسط که ۴۶ کالری انرژی دارد، ۵۷ میلی‌گرم ویتامین C است. به این دلیل متخصصان تغذیه این میوه را منبع عالی این ویتامین معرفی می‌کنند. حتماً می‌دانید که بررسی‌ها نشان داده اند افرادی که در برنامه غذایی روزانه خود از انواع آنتی اکسیدان‌ها استفاده می‌کنند کمتر به بیماری‌های قلبی عروقی، حملات قلبی و انواع سرطان‌ها دچار شده و سیستم ایمنی‌شان در شرایط رویارویی با استرس‌ها، قوی‌تر عمل خواهد کرد. یادتان باشد که هرچه کیوی‌هایتان رسیده‌تر باشند، آنتی اکسیدان بیشتری خواهند داشت و مغذی‌تر خواهند بود.
● فیبری محافظ قلب
علاوه بر ویتامین C، کیوی منبع غذایی مناسب فیبر نیز هست. به طوری که در هر عدد از آن ۵/۲ گرم از این ماده مغذی وجود دارد. جالب است بدانید، بررسی‌ها نشان داده‌اند، رژیم‌هایی که فیبر غذایی بالایی دارند، نمی‌گذارند سطح کلسترول به حد غیرمجاز و بیمارگونه برسد پس در محدوده طبیعی باقی می‌ماند و به این ترتیب ریسک ابتلا به بیماری‌های قلبی‌عروقی و حملات قلبی کم می‌شود. همچنین، به دلیل باند شدن فیبرها به ترکیبات سمی در روده بزرگ و دفع سریع‌ترشان، احتمال بروز سرطان کولون به حداقل می‌رسد و سطح قند خون نیز در حد طبیعی تنظیم می‌شود. به این دلیل خوردن این میوه برای دیابتی‌ها، کسانی که سابقه بیماری قلبی دارند و یا چربی خونشان بالاست، توصیه می‌شود.
● آسم و کیوی
همان‌طور که گفتیم این میوه سرشار از ویتامین‌C است. دیده شده، دریافت این ماده مغذی در کاهش علایم بیماری آسم بسیار موثر است. از این رو، متخصصان تغذیه کلیه منابع غذایی این ویتامین را به بیماران توصیه می‌کنند. به علاوه، در مطالعه‌ای که روی ۱۸۷۳۷ کودک ساکن مرکز و جنوب ایتالیا به انجام رسیده، مشاهده شده است کودکانی که در هفته پنج تا هفت عدد کیوی را میل می‌کنند دارای علایم تنفسی کمتری نسبت به کودکانی هستند که فقط یک عدد از این میوه را می‌خورند. آنها کمتر به سرفه خصوصا سرفه‌های شبانه و مزمن می‌افتند و در کل شمار این سرفه‌ها کاهش چشمگیری پیدا می‌کند. به طوری که سرفه‌های شدید به میزان ۴۱ درصد و کلیه علایم به میزان ۳۲ درصد افت می‌کند.
● در خانه و آشپزخانه
در هنگام خرید کیوی، یکی از آنها را در میان انگشتانتان قرار داده و درصورتی که بر اثر فشار جزیی، نرمی در زیر دستانتان احساس شد، بهتر است آن را نخرید. این میوه را می‌توانید در دمای اتاق البته به دور از نور آفتاب و گرما قرار دهید و نهایتاً چند روزی آن را ذخیره کنید. هرگز این میوه را در کنار سیب، گلابی و یا موز قرار ندهید زیرا از این میوه‌ها گازی متساعد می‌شود که موجب رسیدن بیش از اندازه کیوی‌ها خواهد شد اما در صورتی که میوه شما نارس است می‌توانید آن را در کاغذ به همراه میوه‌های یاد شده قرار داده تا فرایند رسیدن انجام شود.
● هشدار برای کیوی
با وجود تمامی فوایدی که یک به یک برایتان گفتیم، این میوه از دسته میوه‌هایی محسوب می‌شود که اگزالات فراوانی دارد. اگزالات ترکیبی ست که وقتی وارد بدن می‌شود با کلسیم موجود در غذای دریافتی باند شده و در ارگان‌هایی مانند کلیه‌ها و کیسه صفرا موجب تشکیل سنگ می‌شود. به این دلیل نباید حداقل دو تا سه ساعت قبل و بعد از مصرف لبنیات و سایر منابع غذایی کلسیم و حتی قرص‌های کلسیم کیوی میل کرد زیرا هم این ماده معدنی جذب نمی‌شود و هم در افراد مستعد احتمال تشکیل سنگ بالا می‌رود.

دکتر مهرداد اخوان بهبهانی
روزنامه سلامت