تلههای انفجاری، جلیقههای انتحاری، بمبهای كنترل از راهدور و ساعتی، مینهای ضدنفر، بمبهایی بهشکل اسباببازی، تكتیراندازانی با دوربینهای دید در شب، آدمربایی و ذبح اسیران در بند، اوضاع بد اقتصادی و بهداشتی و از همه بدتر محاصره كامل؛ تنها بخش كوچكی از قاب تصویری است كه با صحبتهای دانشجویان شیعه «پاراچناری» كه به ایران سفر كرده بودند، در ذهن شكل میگرفت.
در گوشهای از این دنیا و در منطقهای به نام پاراچنار ممكن است هرلحظه جلوی درِ خانهتان یك مین سبز شود و پایتان روی آن برود. خارجشدن از شهر و سفر به شهری دیگر، هزینهای بَس گزاف به قیمت جان دارد؛ آنهم از نوع ازدستدادن سر و مُثله شدن. حفظ جان با خودتان است. در پاراچنار گویی جمهوری اسلامی كوچكی شكل گرفته است. مردم این منطقه خود را فرزندان انقلاب اسلامی میدانند و هروقت نام رهبری میآید، چنان منقلب میشوند که قابل وصف نیست. اما گویا در پاراچنار دست همه دشمنان شیعیان در یك كاسه است تا مقاومت شیعیان را بشكنند؛ از آمریكا و اسرائیل گرفته تا عربستان و سرویسهای اطلاعاتی بسیاری از كشورهای دیگر.
پاراچنار كجاست؟
«پاراچنار» نام منطقهای است در پاکستان که در محاصره طالبان است و اگر چارهای برای آن اندیشیده نشود، سرنوشتی همچون غزه در انتظار آنجاست. در پاراچنار حكم مرگ شیعه را امضا كردهاند؛ غافل از آنكه شیعه پیوندی ناگسستنی با خون دارد. مردم ایران شاید ندانند در نقطهای از جهان، مردمی با سربند «یاحسین» به جهاد میروند و دیوارهای مساجد را با عکسهای امام (رحمتاللهعلیه)، شهید بهشتی، شهید همت، شهید آوینی، شهید مطهری و... تزیین میکنند. و مردم ایران شاید ندانند این منطقه در پاکستان به «ایران کوچک» معروف است.
پاراچناریها چگونه با انقلاب آشنا شدند؟
شهید سیدعارف حسین الحسینی از شاگردان امام خمینی (رحمتاللهعلیه) بعد از انقلاب اسلامی رهبری شیعیان پاكستان را بر عهده داشت. او در نجف با امام خمینی (رحمتاللهعلیه) آشنا شد. شهیدحسینی بهخاطر حضور سرسختانهاش در مبارزات علیه رژیم بعث حاکم بر عراق، از این کشور اخراج شد و به قم آمد. اما او در ایران هم دست از مبارزه نكشید و مشارکتش در مبارزات علیه رژیم پهلوی، موجب اخراجش از ایران شد. سیدعارف حسین الحسینی در سال 1363 با حكم امام (رحمتاللهعلیه) بهعنوان نماینده ایشان در پاکستان منصوب شد و در جایگاه رهبری شیعیان پاکستان قرار گرفت. منشأ انقلابیشدن مردم منطقه پاراچنار، اقدامات شهید حسینی است. او سرانجام در 14 مرداد 1367، در شهر پیشاور هدف گلوله قرار گرفت و شهید شد. پیكرش در روستای «پیوار»، از توابع پاراچنار به خاك سپرده شد كه اكنون مهمترین زیارتگاه شیعیان پاکستان است. در پاراچنار حكم مرگ شیعه را امضا كردهاند؛ غافل از آنكه شیعه پیوندی ناگسستنی با خون دارد. مردم ایران شاید ندانند در نقطهای از جهان، مردمی با سربند «یاحسین» به جهاد میروند و دیوارهای مساجد را با عکسهای امام (رحمتاللهعلیه)، شهید بهشتی، شهید همت، شهید آوینی، شهید مطهری و... تزیین میکنند
آغاز ماجرا
پاراچنار از سال 2007 در محاصره طالبان و همپیمانان بومی آن قرار گرفته است. اوایل اهلسنت هیچ مشکلی با طالبان نداشتند، اما بعد از مدتی آنها هم از كارهای طالبان به ستوه آمدند.
پس از آنکه طالبان از جنوب به شمال -یعنی پاراچنار - منتقل شد، شیعیان تحت فشار قرار گرفتند. طی چندین درگیری، صدها تن از شخصیتهای برتر شیعیان توسط طالبان به شهادت رسیدند. اما از آنجایی که شیعیان زیر بار سلطه نرفتند، طالبان دسیسههایی را توسط برخی از طرفدارانش به راه انداخت. در آخرین اقدام طالبان، بهدنبال اهانت وهابیون به مقدسات شیعیان كه در قالب یك راهپیمایی علیه امام حسین (علیهالسلام) و در تأیید یزید به تاریخ 12 ربیعالأول (آوریل 2007) صورت گرفت، شیعیان به نماینده سیاسی دولت مراجعه کرده و خواستار توقف این اقدامات شدند و ضربالأجلی پنجروزه را برای پیگیری دولت مشخص كردند. پنج روز بعد كه مصادف هفدهم ربیعالأول و روز ولادت حضرت رسول (صلیاللهعلیهوآلهوسل ) بود، شیعیان با ملاحظه عدم پیگیری دولت درباره اهانتهای طالبان، دست به تجمع مقابل یكی از مساجد دشمنان زدند و سلفیها كه منتظر چنین فرصتی بودند، از منارههای مسجد شروع تیراندازی كردند و همچنین شهر را هم خمپارهباران كردند. شیعیان هم با مشاهده چنین وضعیتی، به یكباره «یاعلی» گفته و آنها را از شهر بیرون كردند.
سهیل کریمی كه سال گذشته برای ساخت مستندی به پاراچنار رفته و سه هفته را در پاراچنار سپری كرده بود، محل جنایت طالبان در حمله مذكور را دیده و میگوید: اگر این منارهها را ببینید، متوجه میشوید که هیچ دلیلی برای ارتفاع بسیار زیاد آنها و نیز وجود دریچههای آنها نیست. این منارهها صرفا برای كار نظامی اینگونه طراحی شده و حكم یك برج دیدهبانی را دارد.
پاراچنار در حصر
مهمترین مشكل شیعیان پاراچنار، محاصره شدن از همهطرف توسط نیروهای طالبان و سلفیهاست. این شهر هماننده غزه در حصر كامل است و با توجه به درگیریهای صورتگرفته از سال 2007 تاكنون بیش از هزار و 600 نفر از شیعیان شهید و 6 هزار نفر نیز مجروح شدهاند. طالبان راههای منتهی به شهر پاراچنار را محاصره كرده و هركسی را كه بخواهد وارد و یا خارج شود، میكشد. مسافران شیعه با عبور از استانهای مختلف افغانستان و با صرف هزینههای چندبرابر كه خالی از خطر هم نیست، خود را به پیشاور میرسانند. مردم وقتی صبح برای رفتن بهدنبال رزق و روزی از خانه بیرون میروند، هنوز بسمالله نگفته ممكن است پایشان روی مین برود.
آنها اگرچه بالأخره بهنحوی مایحتاج غذاییشان را تأمین میكنند، اما مسئله اینجاست كه بهخاطر محاصره، مواد غذایی گهگاهی از افغانستان وارد پاراچنار میشود، با قیمتهای بسیارگران در اختیار شیعیان قرار میگیرد. درحالحاضر بیش از سه سال است که راههای اصلی ورود غذا و دارو بر ساکنان این منطقه بسته شده و حتی مواد دارویی و یا حتی كپسول اکسیژن و ابزارها و داروی بیهوشی هم در بیمارستان مرکزی وجود ندارد؛ بیمارستانی كه پزشکانش هم انگشتشمارند. جان باختن كودكان كم سن و سال بهخاطر نبودن دارو به امری عادی تبدیل شده؛ خبرهای مرگ و میر این کودکان معمولا هیچگاه به بیرون درز نمیکند. بیمارستان شهر بهدلیل كمبود دارو نمیتواند خدماترسانی مطلوبی داشته باشد و برخی از زنان نیز هنگام زایمان بهخاطر نبود سرُم و دارو جان خود و نوزادشان را از دست میدهند.
كریمی با اشاره به ساخت مستند «زخم پیوار» خاطرنشان میكند: در مستند زخم پیوار خواهید دید که در شهر پاراچنار، منطقهای وجود دارد که همیشه زیر آتش تکتیراندازان طالبان است و مردم برای عبور از آنجا باید خم شوند و با سرعت بدوند. تا به حال هفت نفر هم در آنجا با تیر تکتیراندازان شهید شدهاند. من هنگام عبور از این دالان مرگ به یاد وقایع جنگهای داخلی لبنان و محاصره سارایوو در بوسنی افتادم.
مهمترین مشكل شیعیان پاراچنار، محاصره شدن از همهطرف توسط نیروهای طالبان و سلفیهاست. این شهر هماننده غزه در حصر كامل است و با توجه به درگیریهای صورتگرفته از سال 2007 تاكنون بیش از هزار و 600 نفر از شیعیان شهید و 6 هزار نفر نیز مجروح شدهاند.
حسیناصغر اهل پاراچنار كه نام دانش را بهعنوان نام خانوادگیاش در ایران انتخاب كرده و در سطح دوم حوزه علمیه قم در حال تحصیل است، میگوید: تا قبل از محاصره، منطقه پاراچنار بهعنوان قطب كشاورزی و صیفیجات در پاكستان شناخته میشد. اما این منطقه بهدلیل محاصره در سالهای اخیر، دیگر نمیتواند محصولی صادر كند. خروج از شهر و رفتن به پیشاور، فقط 300 روپیه خرج دارد، اما بعد از محاصره مجبوریم از راه افغانستان برویم كه حداقل شش هزار روپیه هزینه دارد و صرفه اقتصادی ندارد.
پاراچنار؛ غزهای دیگر
نیروهای طالبان در پاكستان عملیاتهای تروریستی انجام میدهند و دولت پاكستان نهتنها اقدامی جدی علیه آنها به عمل نمیآورد، بلكه برای به آنها چراغ سبز هم نشان داده و در كشتار شیعیان با آنها همكاری میكند.
كریمی با اشاره به اینكه سرویس امنیتی ارتش پاکستان (ISI) از اصلیترین عوامل تشدید محاصره است و تا جایی كه میتواند اجازه تحرک دفاعی به مردم پاراچنار نمیدهد، میگوید: امنیت و خدمات اجتماعی پیشكش؛ دولت حتی برق این منطقه را به درستی تأمین نمیكند.
حسین اصغر نیز خاطرنشان میكند: دولت پاكستان كه به نوعی طرفدار و دستنشانده آمریكا و اسرائیل و عربستان است، تمایلی ندارد كه مردم این منطقه به تفكر شعیه و نظام جمهوری اسلامی ایران تمایلی داشته باشند. مهمترین تلاش آمریكا و سرویسهای اطلاعاتی آنها در منطقه، جداكردن شیعیان از انقلاب اسلامی ایران و ولایت فقیه است.
وی اضافه میكند: در چند ماه اخیر بیش از 150 نفر در بیرون از شهر توسط گروههای طالبان با انواع مختلف ترور همچون بمبگذاری، حمله مسلحانه و آدمربایی شهید شدهاند. ارتش پاكستان نیز در برخی از جنایتها سهیم است؛ بهطوری كه وقتی كاروانهای مردم پاراچنار را در بیرون از شهر بر اساس وظیفهاش اسكورت میكند، هنگام حمله طالبان به یكباره صحنه را خالی كرده و مردم بیدفاع را بهدست طالبان میسپارد. ارتش پاكستان طالبان را نابود نمیكند. چون بهواسطه آمریكا و ناتو از سازمان ملل متحد برای نابودی طالبان پول میگیرد و اگر طالبان وجود نداشته باشد، دیگر پولی هم در كار نیست.
دانش میگوید: طالبان از هیچ فرصتی برای كشتن شیعیان دریغ نمیكند و حتی مولویهای آنها كشتن شیعیان را واجب میدانند. آنها بچهها و زنها را هم میكشند و مثل حیوانات دست و پای اسیران را مُثله كرده و آنان را زندهزنده در آتش میسوزانند. حدود 40 نفر از بچههایی که داشتند برای مردم منطقه آذوقه و دارو میبردند، سرشان بریده شد.
پاراچنار در بایكوت خبری
بهدلیل محاصره بسیار شدید و سانسور خبری از سوی دولت پاكستان، تقریبا هیچگونه خبری از سوی خبرگزاریها و شبكههای خبری در زمینه پاراچنار منعكس نمیشود و اگر هم خبری در رسانهها وجود داشته باشد، بیشتر این درگیریها را قومی و قبیلهای عنوان كرده و یا با ترفندهای رسانهای به آن رنگ شیعه و سنی میدهد. تنها از طریق اینترنت آن هم به كندی و با زحمت، اخباری ناقص و كوتاه درمورد جنایات طالبان منتشر میشود.
حسین اصغر دانش یكی از مهمترین مشكلات پاراچنار را نداشتن رسانه و به موازات آن عدم آگاهی مردم جهان بهخصوص شیعیان از وضعیت منطقه دانست و گفت: دولت پاكستان اخبار مربوط به منطقه پاراچنار را سانسور میكند و یا با تحریف حقیقت، درگیریها را قومی و قبیلهای معرفی كرده و به آن رنگ شیعه و سنی میدهد. رادیو «پَشتو»ی جمهوری اسلامی هم صرفا چهار ساعت در روز برنامه پخش میكند كه در مقابل رادیوی «مشعل» و «دیوه» كه با بودجه مستقیم آمریكا و با حمایت شبكه صدای آمریكا (VOA) راهاندازی شده بسیار كم است.
بهدلیل محاصره بسیار شدید و سانسور خبری از سوی دولت پاكستان، تقریبا هیچگونه خبری از سوی خبرگزاریها و شبكههای خبری در زمینه پاراچنار منعكس نمیشود
ساجدحسین از اهالی پاراچنار كه همراه تعدادی از دوستان خود به ایران آمده است، میگوید: امواج رادیو پشتوی جمهوری اسلامی در منطقه بسیار ضعیف است. درضمن این رادیو با كسانی مصاحبه میكند كه ضدانقلاب بوده و برای سازمان اطلاعاتی پاكستان كار میكنند. دو رادیوی مشعل و دیوه با همكاری یكدیگر و بهصورت شبانهروزی برای هفت میلیون مخاطب به زبان پَشتو برنامه پخش میكنند. با وجود چنین اوصافی، ما اخبار و رویدادهای حقیقی پاراچنار را از طریق اینترنت با سرعت 30 كیلو بایت منتشر میكنیم. البته این سرعت بسیار كم است، اما چارهای نداریم و حتی با همین سرعت كم اینترنت، به سایت رهبر معظم انقلاب مراجعه كرده و از بیانات ایشان استفاده میكنیم و سؤالاتمان را میپرسیم.
اما زندگی جاری است
با وجود تمام این خطرات، همچنان زندگی روزمره در پاراچنار جاری است. آنها مدرسه دارند و دانشجویان پاراچناری كه در دیگرشهرهای پاكستان تحصیل میكنند، كلاسهای درس را بههمراه روحانیون دایر كردهاند. مغازهها باز و خودروها در حال حركت هستند؛ اما با اینحال احتیاط شرط عقل است.
سهیل كریمی با بیان اینكه پاراچناریها رهبر ما را رهبر خودشان میدانند و در همه کوچهها و بازارهایشان عکس امام (رحمتاللهعلیه) و رهبری (مدظلهالعالی) نصب شده، اظهار داشت: بزرگترین افتخار برای پاکستانیها این است که ویزا بگیرند و بروند عربستان کار کنند. اما برای پاراچناریها عار است که چنین کاری کنند. بزرگترین افتخار برای پاراچناریها این است که بیایند ایران و کار کنند و پول حلال دربیاورند.
كریمی در مورد شغل بسیاری از اهالی پاراچنار میگوید: در پاراچنار برخی از افراد بازاری هستند و مغازه دارند، بقیه هم دامدار و کشاورزند. آموزگاران مدارس پاراچنار نیز دانشجویانی بومی هستند كه در دانشگاههای شهرهای اطراف درس میخوانند.
جرم؛ خون شیعه در رگها
نکته اصلی ماجرا اینجاست که اكثریت مردم این شهر شیعه هستند و در وضعیتی ناگوار از چهار طرف در محاصره كسانی هستند که ریختن خون شیعیان را مباح میدانند؛ محاصرهای همهجانبه که هیچکس تلاشی برای شکستن آن نمیکند. در این منطقه كافی است شیعه باشی؛ همین خودش جرم است و توسط مولویهای وهابی و سلفی محكوم به مرگ میشوی. کار بهجایی رسیده است که علمای وهابی اعلام کردهاند که مقلدانشان حتی اگر زن حاملهای را بگیرند، زن و بچهاش متعلق به آن مرد وهابی هستند که اسیرشان كرده است.
سهیل كریمی میگوید: وهابیها در تجمعهای شیعیان با عملیات انتحاری خودشان را منفجر میکنند تا آنها را بکشند. شما خانوادهای پیدا نمیکنید که شهید و جانباز نداشته باشد. آنها با الگوبرداری از بسیج ما، ردههای مقاومت برای مقابله با طالبان سازماندهی كردهاند. در تشییع جنازههایشان لباس بسیجی میپوشند و سربند «یازهرا (سلاماللهعلیها)» میبندند. بر سر مزار شهدایشان پرچم جمهوری اسلامی و «یاحسین (علیهالسلام)» نصب میكنند. عموم مردم شدیدا به ولایت فقیه و حضرت آقا اعتقاد دارند و در حمایت از حركتهای انقلابی مردم منطقه بهخصوص شیعیان بحرین راهپیمایی میكنند.
حسین اصغر هم با اشاره به اینكه اعیاد رسمی جمهوری اسلامی چون 22 بهمن، روز جهانی قدس، هفته دفاع مقدس و سایر روزها در پاراچنار گرامی داشته شده و مردم در حمایت از انقلاب اسلامی راهپیمایی میكنند، خاطرنشان میكند: مردم در این راهپیماییها عكسهای امام راحل، رهبر معظم انقلاب، دكتر احمدینژاد و سیدحسن نصرالله را در دست دارند و تصاویر شهدایی همچون چمران، همت، زینالدین، باكری و سایر شهدای انقلاب اسلامی در منازل و مدرسههای پاراچنار بر دیوارها نصب شده است. مردم در جریان اخبار منطقه قرار دارند بهطوری كه در حمایت از مردم غزه و بحرین راهپیمایی میكنند.
حال با این اوصاف باید دید روند درگیریهای این منطقه بر اساس خواست سرویس اطلاعاتی ارتش پاكستان و كشورهای غربی پیش خواهد رفت و یا اینكه امت اسلام كاری برای این مسئله خواهد كرد.
منبع پنجره