تعریف جامع عسل که در سال 1906 در آمریکا ارائه شد عبارت است از : ترشح مواد قندی درختان و شهد گل نباتات که توسط زنبوران عسل جمع آوری، تغییر یافته و درون سلول های قاب ذخیره می شوند را عسل می گویند. گذشتگان آن را مظهر پاكی و خلوص و نشانه قدرت می دانستند و در یونان و روم باستان مظهر بركت، عشق و زیبایی بود و مالیات خود را بر اساس آن می پرداختند. زنبور برای تهیه عسل، شهد گل های مختلف را جمع آوری می كند. جالب است بدانید برای تولید هر كیلوگرم عسل، زنبور باید 2 میلیون بار روی گل ها بنشیند و شهد آنها را جمع آوری كند. بنابراین تهیه عسل كار بسیار دشواری است و هر زنبور عسل در طول عمر 6 تا 8 هفته ای خود تنها یك قاشق مرباخوری از آن را تهیه می كند. در كندوی زنبور نوعی عسل هم برای تغذیه ملكه تهیه می شود كه "اكسیر طول عمر" نامیده می شود.
برآورد میشود که تقریبا یك سوم غذای جهان وابسته به فعالیت زنبورهای عسل است و این بدان معنی نیست که عسل یک سوم غذای بشری است، بلکه باید گفت که زنبور عسل نقش مهمی در باروری گیاهان دارد و اگر زنبور عسل نبود چه بسا که در بسیاری از اوقات باروری گیاهان امکان پذیر نبود. زنبور عسل وقتی بر روی گلی مینشیند، دانههای گرده را از اندام نرینه گل (پرچم) با خود برمیدارد و هنگامی که به سوی گل دیگری میرود، با این دانههای گرده اندام مادینه گیاه (تخمدان) را بارور میسازد و بنا به اظهارات اتحادیه ملی پرورش دهندگان زنبور عسل در فرانسه، زنبور عسل اقدام به تلقیح و باروری گل آفتابگردان و درختان سیب به میزان ۷۰٪ و توت فرنگی و گیلاس به میزان ۸۰٪ و درختان میوه دار کوچک به میزان ۹۰٪ و شبدر و یونجه بنفش به میزان ۱۰۰٪ مینماید و اگر زنبور عسل نبود، میزان تولیدات گیاهی به شدت کاهش مییافت ... باغداران و کشاورزان به خوبی از نقش زنبور عسل در باروری گیاهان و افزایش محصولات کشاورزی آگاه هستند و به همین علت هیچ گاه در اجاره دادن باغهای خود به پرورش دهندگان زنبور عسل تردید نمیکنند و بدین وسیله سعی میکنند که میزان تولید محصولات خود را دو برابر سازند.
اگر به خواص اعجاب انگیز عسل توجه کنیم به ضرورت بقای زنبور عسل نیز پی
می بریم. حشره ای که اگر روزی منقرض شود، قحطی، خشونت و شورش جهان را در بر خواهد گرفت تا جایی که پژوهشگران غربی این نکته را یادآور شده اند که نابودی نسل زنبورهای عسل نشانه ای عجیب به سوی پایان دنیا خواهد بود و بدین گونه است که قبل از اینکه به موضوع اهمیت تولید عسل بپردازیم، باید کمی واقع بین باشیم و دریابیم که زندگی ما به نوعی وابسته به موجودی کوچک بنام زنبور عسل است. حشره ای که نژادهای مختلف، ساختمان بدنی پیچیده و زندگی اسرار آمیزی دارد اما رازهای شنیدنی آن چون شهد گل شیرین است.
نوش جان !