موضوع: اخلاق مخصوص شیطان

اخلاق مخصوص شیطان

ما بارها و بارها شنیده ایم که چه خصلت زشت و ناپسندی، شیطان را از آن همه قرب و نزدیکی به خدای متعال آن قدر دور کرد و به ذلت و خواری رساند که از دستگاه عبودیت خدا مطرود شد.

بخواهیم یک نگاه کلی و عرفی داشته باشیم باید بگوییم که عجب، خودخواهی و یا تکبر، عامل رانده شدن او بود. اگرچه در علم اخلاق، بین این صفات تفاوت‌هایی وجود دارد ولی از آنجایی که جمع همه اینها به خودمحوری، خودکامگی و حب نفس بر می‌گردد می‌توان آنها را در یک گروه قرار دارد.

حال جملاتی از امام راحل علیه الرحمه، در همین زمینه برای شما عزیزان آماده شده که ارائه می‌شود.

تمام فسادهایى كه در عالم پیدا مى شود از خودخواهى پیدا مى شود
تمام مفاسدى كه در عالم واقع مى شود از این توجه به خود است
مادامى كه انسان خودش را مى بیند، نمى تواند به آن راهى كه راه هدایت است دست پیدا بكند
هیچ شكى در این نكنید كه هر كه گفت (من ) این (من ) شیطان است

بدان كه رذیله عجب از حب نفس پیدا مى شود
خود محورى : (من ، نه غیر ) این در همه نفوس هست ، مگر این كه تهذیب بشود
چقدر انسان باید جاهل باشد كه این چیزها را مقام بداند و چقدر ضعیف النفس باشد كه این حكومت را، حكومت ها را یك مقام بداند

بكوشید تا حجاب خویت را بردارید و جمال جمیل او - جل علا - را ببینید، آنگاه است كه هر مشكلى آسان و هر رنجى و زحمتى گواراست

خودبینى ارث شیطان است

تا این خودخواهیها در بشر هست ، این جنگها و این فسادها و این ظلمها و ستمگریها هست
اگر - خداى نخواسته - كارها با خودخواهى و غرور همراه شد، مبدا شكست انسان است
نمى شود كه انسان هم خود پرست باشد و هم خداپرست . نمى شود كه انسان هم منافع خودش را ملاحظه كند و هم منافع اسلام . باید یكى از این دوتا باشد

من اگر براى خودم نسبت به سایر انسان ها یك مرتبتى قائل باشم ، این انحطاط فكرى است ، و انحطاط روحى
اگر انسان در هر امرى كه وارد مى شود، در آن امر خودخواهى را كنار بگذارد و مصلحت را ملاحظه بكند، و خدا را ملاحظه بكند، هم موفق مى شود و هم از خطراتى كه بر این خود خواهى (مترتب ) است در امان مى ماند
نزاع مال خودخواهى است ، از نقطه نفس انسان پیدا مى شود
دو جور تعریف داریم : یك وقت این است كه آدم تعریف مى كند، مى خواهد خودش را نشان بدهد، این ابلیس است یك وقت از خودش ‍ تعریف مى كند براى این كه هدایت كند دیگران را، این نفس رحمان است
هواى نفس انسان مى خواهد هر چه بشود بگوید من كرده ام ، و این آثار خودخواهى است ، و اختلافاتى هم كه مشاهده مى شود از ضعف ایمان است
هیچ فردى نمى تواند ادعا كند كه من نقص ، هیچ ندارم . اگر كسى ادعا كرد این را، بزرگترین نقصش همین ادعاست
غرور از پیروزیها، آفت بزرگى است كه شیطان باطنى در بندگان خدا به وجود مى آورد، تا آنان را از راه حق منحرف كند

غرور و غفلت انسان را به تباهى مى كشد

كبر از اخلاق خاصه شیطان است
هر كس جهلش بیشتر و عقلش ناقصتر است ، كبرش بیشتر است . هركس ‍ علمش بیشتر و روحش بزرگتر و صدرش منشرحتر است ، متواضعتر است.به نقل از (كلمات قصار، پندها و حكمتها )، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى (ره )، ص 85 - 65
تهیه و گردآوری - محمد حسین امین