بسم الله الرحمن الرحيم
ماه رمضان بهار توبه
و توبوا الى الله من ذنوبكم و ارفعوا اليه ايديكم بالدعاء فى اوقات صلواتكم فانها افضل الساعات ينظر الله عزوجل فيها بالرحمة الى عباده يجيبهم اذا ناجوه و يلبيهم اذا نادوه و يعطيهم اذا ساءلوه و يستجيب لهم اذا دعوه
اى گروه مردم ! در ماه رمضان از گناهانتان به درگاه خدا توبه كنيد؛ و در وقت نمازها، دست نياز و دعا به درگاهش دراز كنيد؛ زيرا وقت نماز، بهترين ساعت ها است خداى متعال در آن ساعت به بندگانش نظر لطف مى كند و پاسخ مناجاتش را مى گويد و اگر او را صدا زنند، پاسخ مى دهد دعايشان را به اجابت مى رساند.
يكى از خصوصيات ماه رمضان اين است كه اين ماه ، بهار توبه است . چون رابطه خدا و خلق در اين ماه زياد است . اصولا توبه و پذيرش پشيمانى يكى از الطاف و مراحم الهى است . اگر بنا بود هر كس هر گناهى مرتكب شد، در نامه عملش نوشته كرد و كيفر آن را حتما ببيند و راه بازگشت نبود، چه مى كرديم ، و چه مى شد؟!
امام زين العابدين عليه السلام در دعاى ابوحمزه (دعاى بسيار شيرين و جالب سحر عرض مى كند:
فلو اطلع اليوم على ذنبى غيرك ما فعلته و لو خفت تعجيل العقوبة لاجتنبته لالانك اهون الناظرين الى و اخف المطلعين على بل لانك يا رب خير الساترين و احكم الحاكمين و اكرم الاكرمين ستار العيوب غفار الذنوب علام الغيوت تستر الذنب بكرمك و تؤ خر العقوبة بحملك فلك الحمد على حلمك بعد علكم و على عفوك بعد قدرتك
خدايا! اگر كسى غير از تو بر گناه و انحراف من با خبر مى شد، آن را انجام نمى دادم و اگر تعجيل عقوبت گناهم مى ترسيدم ، باز هم از آن اجتناب مى نمودم . خدايا! اين امر به خاطر اين نيست كه تو از همه كسانى كه ناظر به من هستند، كم ارزش ترى يا آن كه آگاهى تو از همه بر من كمتر است ؛ بلكه آنچه به من جراءت داده ، اين است كه تو اى پروردگار از همه سر پوش ترى و از همه كريم تر و جوان مردترى ؛ ستارالعيوبى ، غفار الذنبوى ، علام الغيوبى ، به بزرگوارى خود گناه مرا مخفى نگه مى دارى و كيفرى را به تاءخير مى اندازى چون برد براى ، خدايا! سپاس تو را بايد به جا آورد، كه بر گناهم آگاهى و بردبارى ، مى كنى ، قدرت و توانايى و كيفر دارى و باز هم گذشت مى كنى .
مرحوم احمد نراقى در كتاب خزائن نقل مى كند:
كه يك وقت شيطان لعين براى حضرت يحيى عليه السلام مجسم شد، عرض كرد: مى خواهم تو را نصيحت كنم . حضرت يحيى فرمود: من احتياج به نصيحت تو ندارم ، ليكن آنچه از بنى آدم مى دانى بگو گفت :
اى پيغمبر خدا! اولاد آدم بر سه دسته اند:
يك صنف ، مثل شما معصوم و بى گناه اند و اصلا مرتكب معصيت نمى شوند. من و دار و دسته ام از اين ها راحتيم ؛ چون ماءيوس هستيم و مى دانيم گول ما را نمى خورند.
صنف دوم كسانى هستند كه كاملا در اختيار ما هستند (مثل توپ بازى كه در دست بچه هاى شما است ) هر جور بخواهيم ايشان را مى چرخانيم . فكر ما از ناحيه اين گروه هم راحت است ؛
ولى صنف سوم ، نزد ما از همه بدتر و سخت ترند نزديك آنان مى رويم و سعى مى كنيم تا گولش بزنيم و با لطائف الحيل وادار به گناهش كنيم و از دين منحرفش سازيم (به پول ، به مقام ، به شهوت ، به ريا، به عجب ، به ظلم ...) ولى يك مرتبه افسار را پاره و رو به درگاه خدا مى برند و طلب مغفرت و توبه مى نمايند و بر ميگردند و تمام سعى و كوشش ما را بى اثر و رشته تابيده ما را باز مى كنند. براى بار دوم به سراغشان مى رويم ، ولى باز هم بر ميگردند، و توبه مى كنند؛ نه ما را از خود ماءيوس مى سازند و نه كاملا به دنبالمان مى آيند.
گهى به مسجد و مى خانه هم روى گاهى
نه در ميانه راهى نه خارج از راهى
به مار ماهى مانى ، نه ماهى و نه مار
تقلبى چه كنى ؟ يا مار باش يا ماهى
در حديثى آمده است : از اصول كافى ، صحيحه معاوية بن وهب :
قال سمعت اباعبدالله عليه السلام يقول اذا تاب العبد توبة نصوحا احبه الله فستر عليه فى الدنيا و الاخرة فقلت و كيف يستر عليه قال ينسى ملكيه عليه من الذنوب و يوحى الى جوارحه اكتمى عليه ذنوبه و يوحى الى بقاع الارض اكتمى ماكان يعمل عليك من الذنوب فيلقى الله حين يلقاه و ليس شى ء يشهد عليه بشى ء من الذنوب (112).
امام صادق عليه السلام مى فرمود: هنگامى كه بنده ، توبه نصوح #(فعول صيغه مبالغه است ؛ يعنى بسيار نصيحت كننده ، يا آن كه خود را زياد نصيحت مى كند كه گناهش را تكرار نكند و توبه خالص باشد، يا ديگران را نصيحت مى كند كه مثل او شوند و از گناهان توبه كنند). كند خداى تعالى او را دوست دارد و گناهان او را در دنيا و آخرت پنهان مى نمايد. عرض كردم : چگونه پنهان مى دارد؟ فرمود: اولا دو فرشته اى كه ماءمور هستند تا تمام كارهايش را بنويسند، (رقيب وعتيد) خداوند آنچه از گناهان او را كه نوشته اند، از يادشان مى برد؛ ثانيا به اعضا و جوارح او خطاب مى رسد كه شما هم گناهانش را پنهان داريد و عليه او شهادت ندهيد؛ ثالثا خداى متعال ، به آن نقطه از زمين كه گناه را در آنجا انجام داده وحى مى كند كه تو هم كتمان كن و آن چه گناه بر روى تو انجام داده است را، نمايان مساز. بنابراين ، روزى كه خدا را ملاقات مى كند هيچ چيز عليه او شهادت نخواهد داد.
اوصاف روزه داران شرح خطبه شعبانيه پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله
بيان و قلم : سيد محمد على جزايرى (آل غفور)