پرهيز از حرام خوارى
انسان ها از لحاظ به دست آوردن اموال و دارايى ، چهار دسته اند:
1. دسته اى از راه حرام به دست مى آورند و در راه حرام خرج مى كنند.
2. دسته اى از راه حرام به دست مى آورند و در راه حلال مصرف مى كنند.
3. دسته اى از راه حلال به دست مى آورند و در راه حرام مصرف مى كنند.
4. دسته اى نيز از راه حلال به دست آورده و در راه حلال نيز مصرف مى كنند.
الدنيا مزرعة الآخرة (103). اگر مال و ثروت در دست انسان با ايمان و عاقل قرار گيرد، دنيا و آخرت خويش را آباد خواهد ساخت . (104) بايد توجه داشت كه اسلام نه با كاپيتاليسم و سرمايه دارى همراه است و مالكيت مطلقه آدميان را امضا مى كند و نه با الغاى مالكيت فردى و تصويب مالكيت مطلقه دولتى موافق است ؛ در اسلام طبق ديدگاهى مستقل ، مالكيت مشروع و محدود، قابل قبول و مورد احترام است .
انواع لقمه حرام :
الف حرام ذاتى ، شامل اشربه و ماءكولاتى كه اسلام آنها را نجس دانسته است .
ب حرام عارضى ، عبارت اند از: اموال نامشروع ، اموالى كه از راه حرام به دست مى آيد و يا اموال حلالى كه حقوق الهى آن ادا نشده باشد.
اهتمام به خوردن حلال و پرهيز و اجتناب از حرام خوارى يكى از نشانه هاى بارز پيروى از خط حق است .
پيامبر اكرم (ص ) فرمود: واى به حال كسى كه روزه خود را با غذاى حرام افطار كند (105)؛ آرى ، روزه ، با غذاى حلال ، روزه راستين است .
آثار منفى مال حرام
1. عبادت با مال حرام مورد قبول واقع نمى شود. روزه انسان حرام خوار بدون پاداش است و حج وى بدون اجر خواهد بود؛ كسى كه با مال حرام به حج رود، موقع لبيك گفتن به او جواب رد داده مى شود.(106)
2. پيامبر اكرم (ص ) فرمود: كسى كه از مال و نعمت حلال استفاده كند، از صفاى باطن و قلب رقيق برخوردار مى شود و چشمهاى او از خوف خدا مى گريد و براى به اجابت رسيدن دعاهاى او مانعى وجود نخواهد داشت . (107)
3. در وصيت رسول خدا (ص ) به على (ع ) آمده است : اى على ! پنج چيز سبب مرگ قلب مى شود؛ زياد خوردن و زياد خوابيدن و زياد خنديدن و اندوه زياد و خوردن مال حرام موجب زوال و از بين رفتن ايمان مى شود. (108)
جبهه بندى و صف آرايى در برابر حق يكى از آثار لقمه حرام است ؛ در روز عاشورا امام (ع ) به سپاه كفر فرمود: شكم هاى شما از حرام پر شده است ، لذا حرف حق را نمى شنويد. (109)
---------
103- ورام ، مجموعه ، باب ما يحمد من الجاه .
104- حكايت مرحوم سپهسالار: در احوالات سپهسالار نوشته اند: كسى او را زير ناودان طلا در كنار كعبه ديده بود كه مى گفت : اى خدا! دنياى مرا آباد كن ، آخرت ، با من . شنونده از اين تقاضا تعجب كرده بود. ولى آنگاه كه به ديدن ساختمان مدرسه سپهسالار رفت مدرسه عالى شهيد مطهرى امروز، از همت و توفيق بانى آن تعجب كرد، سؤ ال كرد بانى آن كيست ؟ پيرمردى را به او نشان دادند، وقتى نزديك او رفت با كمال تعجب ديد همان آدمى است كه در كنار كعبه ، زير ناودان طلا مى گفت : خدايا! دنيايم را آباد گردان ، آخرت ، با من .
گوهرشاد خاتون : از جمله زنان با همت گوهر شاد خاتون ، همسر شاهرخ يكى از پادشاهان تيمورى است كه با احداث مسجد گوهرشاد در كنار قبر امام هشتم ، نام خود را جاودانه كرد.
105- حلية الابرار، بحرانى ، ج 1، صص 219، 345.
106- وسايل الشيعة : ج 11، ص 144، ح 14478.
107- دار السلام ، ج 4، ص 212.
108- المواعظ العددية ، الخماسيات ، ص 103.
109- بحار الاءنوار، ج 45، ص 8.
صفاى باطن در پرتو رمضان
مؤ لف : سيد محمد شفيعى