چگونه به دنياي Apple وارد شويم
اگر به تازگي مک خريدهايد و هنوز با نحوه استفاده از سيستمعامل آن آشنا نيستيد، اين سلسله مطالب براي شماست. اگر در آينده ميخواهيد مک بخريد هم بد نيست اين مطالب را براي آن روز نگه داريد.
در اين مطالب استفاده از سيستمعامل مک، نسخه 10/7 يا لايِن، از پايه آموزش داده ميشود. در اولين مطلب شما را با مفاهيم اوليه آشنا ميکنيم و در مطالب بعدي به شما ميآموزيم چگونه مک خود را مطابق خواستههايتان تنظيم کنيد و از قابليتهاي منحصربهفرد آن استفاده کنيد.
قبل از هر چيز بهتر است تلفظ صحيح نام اين سيستمعامل را بدانيد. Mac OS X Lion ، مک او.اِس تِن لايِن تلفظ ميشود. ايکس در اين عنوان عدد 10 رومي است و تِن تلفظ ميشود، نه ايکس. حالا که نام صحيح آن را ميدانيد يک قدم جلو افتادهايد. اميدوارم قدمهاي بعدي را هم به همين راحتي برداريد.
توضيح: با توجه به اينکه سالهاست سيستمعامل مک با رابط کاربر فارسي منتشر نشده است و کاربران ايراني خواه ناخواه منوها و برنامههاي همراه آن را به انگليسي يا زبانهاي ديگر مشاهده ميکنند، استفاده از معادل فارسي اصطلاحات رايج در اين سيستمعامل را بيفايده و بلکه گمراهکننده ميدانيم.
دسکتاپ (Desktop)
اولين چيزي که در کار با هر سيستمعامل خانگي با آن روبهرو ميشويد دسکتاپ شماست. دسکتاپ در مک عموما مشابه نمونههاي ويندوز و لينوکس است. اما تفاوتهاي کوچکي نيز وجود دارد. آيکونها در دسکتاپ مک از سمت راست چيده ميشوند. امکان نمايش پارتيشنها و ديسکهاي متصل به رايانه شما نيز وجود دارد که راهنماي تنظيمات آن در آينده بيان خواهد شد.
توجه داشته باشيد که برخلاف عادت کاربران ويندوز، کاربران مک معمولا دسکتاپ خود را از ميانبرهايي که برنامههاي نصبشده را اجرا ميکنند پر نميکنند. براي دسترسي سريع به برنامهها راههاي بهتري نيز وجود دارد.
منوبار (Menu bar)
حتما تا الان متوجه شدهايد که منوها در مک از پنجرههاي برنامهها جدا هستند و در بالاي صفحه قرار دارند. اين مکان براي منوها از اين جهت مناسب است که منوها هميشه در بالاي صفحه هستند و با حرکت سريع ماوس به بالاي صفحه هميشه به منوها ميرسيم و نيازي به پيدا کردن آنها نيست. فايده ديگر آن گرايش به داشتن منوهايي استاندارد و هماهنگي بيشتر بين برنامههاست.
اما منوبار فقط محدود به منوهاي برنامهها نميشود؛ چند ابزار کوچک در گوشه راست نيز اين نوار را پر ميکنند که ساعت، تنظيم صدا، اتصال به شبکه Wi-Fi و ميانبرهايي به برنامههاي مورد استفاده شما از آن جملهاند. منوي اپل نيز در گوشه چپ منوبار قرار دارد.
منوي اپل (Apple Menu)
امکان ندارد کاربر مک باشيد و از اين منو استفاده نکنيد. حتي اگر کليدهاي ميانبر (Keyboard Shortcuts) را فراگرفته باشيد، هرازچندگاهي با آن سر و کار خواهيد داشت. منوي استارت ويندوز در بخشهايي از همين منو الگو گرفته شده است و اگر از آن استفاده کرده باشيد کارکردهاي اصلي اين منو را هم ميدانيد . منوي اپل که با کليک روي لوگوي اپل در گوشه سمت چپ منوبار باز ميشود حاوي برخي از مهمترين ميانبرهاست. اگر ميخواهيد مک خود را اسليپ (Sleep)، راهاندازي مجدد(Restart)، يا خاموش (Shut Down) کنيد از همين منو استفاده ميکنيد. براي خروج کاربر(Logout) و بستن برنامههاي ناپايدار(Force Quit) هم به اين منو مراجعه ميکنيد. گزينه AboutThis Mac اطلاعاتي از سيستمعامل و سختافزار مک را نمايش ميدهد و Recent Items برنامهها، پروندهها و سرورهايي را نمايش ميدهد که اخيرا با آنها سر و کار داشتهايد. باقي گزينهها را در جاي خود توضيح خواهيم داد.
داک (Dock)
اگر از ويندوز 7 به مک آمده باشيد به دليل افزايش شباهت اين نسخه از ويندوز به سيستمعامل مک حتما خودتان کارکرد داک را حدس زدهايد. داک جايي است که برنامهها، پوشهها و پروندههايي را که بيشتر با آنها سر و کار داريد در آن قرار ميدهيد. برنامههاي در حال اجرا نيز در داک نمايش داده ميشوند. داک را ميتوان در پايين، گوشه چپ يا راست صفحهنمايش داشت و آن را به گونهاي تنظيم کرد که خودبهخود مخفي شود و فقط زماني که ماوس را به سمت آن ميبريد نمايش داده شود.
فايندر (Finder)
براي دسترسي به فايلها و پوشهها و سازماندهي آنها از فايندر استفاده ميکنيد. اگر قابليتها و تنظيمات فايندر را بياموزيد ميتوانيد به ميزان قابل توجهي در وقت خود صرفهجويي کنيد. در مطالب بعدي شما را با اين نکات آشنا ميکنيم. به طور کلي ساختار هر پنجره فايندر به شکل زير است:
لانچپد (Launchpad)
کاربران آيفون، آيپد و آيپاد تاچ با لانچپد غريبه نيستند؛ ابزاري که تمام برنامههاي نصبشده را نمايش ميدهد و امکان دسترسي سريع به آنها را از طريق تماس انگشتان (Touch) فراهم ميکند.
ميشن کنترل (Mission Control)
با ميشن کنترل دسکتاپ خود را راحتتر کنترل ميکنيد. ميشن کنترل تمام پنجرهها را در يک نگاه نمايش ميدهد و امکان ساخت دسکتاپهاي جديد و حرکت بين چند دسکتاپ وجود دارد. در مطالب بعدي نکاتي براي استفاده بهتر از امکانات ميشن کنترل آمورش داده ميشوند.
تنظيمات سيستم (System Preferences)
براي تنظيمات مربوط به سيستمعامل مک و برخي از برنامهها بايد System Preferences را باز کنيد؛ برنامهاي که براي کاربران کنترل پنل ويندوز چندان ناآشنا نيست. تنظيمات در اين برنامه در شاخههاي مختلف طبقهبندي شدهاند و امکان جستوجو بر اساس اصطلاح يا تنظيمي خاص و نمايش بخش مربوطه را نيز دارد.
System Preferences را به چند طريق ميتوانيد باز کنيد:
- از منوي اپل و کليک روي گزينه مربوطه
- کليک روي آيکون آن در داک
- پيدا کردن آن با استفاده از فايندر در پوشه Applications و دو بار کليک روي آن.
ماوس و صفحهکلید
.کلیک راست
برای کار با مک از هر ماوس و صفحهکلید USB و Bluetooth استانداردی میتوان استفاده کرد. اما بسیاری از کاربران ماوس و صفحهکلید اپل را تهیه میکنند یا آنها را همراه مک خود دریافت میکنند.
سیستمعامل مک در گذشته میانهای با کلیک راست (Right Click) نداشت و اگرچه امروزه به خوبی از آن پشتیبانی میکند، اپل هیچوقت زیر بار تولید ماوس دو دکمهای نرفته است. اگر ماوس شما دکمه مخصوص برای کلیک راست ندارد کلید کنترل(control) را هنگام کلیک نگه دارید تا کلیک راست صورت گیرد. با ماوسهای جدید اپل برای کلیک راست باید انگشت خود را در سمت راست ماوس فشار دهید. برای کلیک راست با ترکپدهای اپل نیز فشار همزمان دو انگشت لازم است. اگر کلیک راست برای شما فعال نیست آن را از قسمتهای Mouse و Trackpad در System Preferences میتوانید فعال کنید. اپل این نوع کلیک را Secondary Click مینامد. گزینه مربوط به Secondary Click را تیک بزنید. باقی تنظیمات مشابه را نیز از همینجا انجام میدهید.
کلیدهای میانبر
بسیاری از کاربران مک کلیدهای میانبر در مک را منطقیتر و به یادماندنیتر از ویندوز میدانند. در این مطلب به کلیدهای میانبر مختص مک نمیپردازیم، بلکه به ترکیبهای مشابه ویندوز اشاره میکنیم که در مک هم کاربرد دارند. اگر با کلیدهای میانبر در ویندوز آشنا باشید، تا به حال از میانبرهایی چون Control-C برای کپی، Control-F برای جستجو و... استفاده کردهاید. در مک کلید اصلی برای میانبرها Command است. بنابراین مثلا برای کپی از Command-C استفاده میکنید، نه Control-C. اگر از صفحهکلید تولید شرکتی غیر از اپل استفاده میکنید و در آن از کلید Command خبری نیست، از کلید ویندوز(Windows/Start) استفاده کنید.
کلید مهم دیگر برای میانبرها Option یا همان Alt است. در مک اگر هنگام مشاهده برخی منوها کلید Alt را نگه دارید متن آنها تغییر میکند.
در مک کاربرد اصلی کلید Control استفاده با کلیک عادی برای ایجاد کلیک راست است، اما همانگونه که مشاهده خواهید کرد همه این کلیدها را میتوانید با هم جابهجا کنید.
برای این جابهجاییها در System Preferences روی Keyboard کلیک کنید. از برگه Keyboard روی Modifier Keys کلیک کنید و از آنجا مطابق تصویر زیر میتوانید جای کلیدها را با هم عوض کنید.
.اگر صفحهکلید شما محصول اپل نیست اما میخواهید جای کلیدها مشابه صفحهکلید اپل فرض شود جای Option (کلید alt صفحهکلید شما) و Command (کلید Windows/Start) را از همینجا عوض کنید.
.اگر صفحهکلید شما ساخت اپل است اما میخواهید کلید Control، کلید اصلی میانبرها باشد جای آن را با Command عوض کنید.
.اگر بیش از یک صفحهکلید به دستگاه شما متصل باشد، ابتدا باید از همان قسمت صفحهکلید خود را مشخص کرده باشید.
حالا که با مفاهیم اولیه مربوط ه کار با مک آشنا شدهاید در آینده از دیدن اصطلاحات بهکاررفته در این مطلب تعجب نمیکنید.
علی رستگار
عصر ارتباط