موضوع: راهنمای خرید دستگاه‌های رهیاب در بازار ایران

راهنمای خرید دستگاه‌های رهیاب در بازار ایران


چگونه راه خود را پـیدا کـنیم

اگر اغلب به سفرهای کاری و تفریحی می‌روید و با خواندن نقشه یا پرسیدن آدرس از دیگران مشکل دارید بهتر است به فکر تهیه یک گیرنده GPS یا دستگاه رهیاب برای خود باشید. به محض اینکه یک مقصد را برای خود تعیین کردید این دستگاه بهترین مسیر را برای شما مشخص خواهد کرد، در پیچ‌ها جهت درست را می‌گوید و میزان پیشرفت در مسیر را نشان خواهد داد. حتی اکثر دستگاه‌های رهیاب شخصی PND (Personal Navigation Device) به کاربر اجازه می‌دهند قبل از هر چیز اولویت‌های خود را از قبیل کوتاه‌ترین مسیر، سریع‌ترین زمان تعیین کند. برخی از دستگاه‌های قابل حمل از امکانات مخصوص پیاده‌ها یا دوچرخه‌سواران برخوردار هستند تا کاربران اینچنینی در مسیر خود از بزرگراه‌ها و محدودیت‌های موجود در جاده‌های یک‌طرفه دوری کنند.

یک دستگاه رهیاب (Navigator) به سرعت می‌تواند مکان‌های مهم موجود در مسیر نظیر پمپ بنزین، دستگاه‌های ATM، هتل‌ها و جاذبه‌های توریستی را پیدا کند. در کنار این مسئله می‌توانید با استفاده از این دستگاه‌ها به دنبال دیگر مکان‌های مشابه خارج از مسیر خود بگردید. حتی می‌توانید بر اساس غذای مورد علاقه خود نزدیک‌ترین رستوران را پیدا کنید. به محض اینکه مقصد مورد نظر خود را تعیین کردید دستگاه بهترین مسیر را انتخاب کرده و حتی اطلاعات گزیده و مفیدی را در مورد مقصد ارائه می‌دهد.

در بازار رقابتی امروز، قیمت GPS پایین آمده است و به نقطه‌ای رسیده که حتی دستگا‌ه‌های ارزان‌‌قیمت هم شامل امکاناتی می‌شوند که قبلا تنها در مدل‌های گران‌قیمت دیده می‌شدند؛ امکاناتی نظیر قابلیت تلفظ نام خیابان‌ها، اخطار تجاوز از سرعت مجاز، نمایش نمای واقعی و نمایش گرافیکی تقاطع‌های بزرگ. مدل‌های گران‌تر می‌توانند شامل امکاناتی نظیر گیرنده FM جهت دریافت اطلاعات مربوط به ترافیک (که در ایران کاربرد ندارد)، فرستنده بی‌سیم FM برای ادغام با سیستم صوتی اتومبیل و اتصال بلوتوث برای اتصال هندزفری تلفن همراه باشند. سرویس‌هایی مانند اخبار ترافیک و هواشناسی و جست‌وجو در اینترنت به صورت گسترده در این دستگاه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند، گرچه برخی از آنها ممکن است پولی باشند و در ایران کارایی نداشته باشند.

صرف نظر از امکانات اضافی، آزمایش‌ها نشان می‌دهد تمام دستگاه‌های رهیاب شما را به مقصد مورد نظرتان خواهند رساند البته همیشه بهترین مسیر ممکن را نمایش نمی‌دهند. گرچه جانشینی برای اطلاعات محلی جاده‌ها و موقعیت ترافیک وجود ندارد اما برخی از گیرنده‌های GPS با اضافه کردن امکاناتی همچون تاریخچه‌ای از اطلاعات ترافیکی محل و امکان تغییر نقشه توسط کاربران از روش هوشمندانه‌تری برای پیدا کردن بهترین مسیر بهره می‌برند.

نحوه مسیریابی در رهیاب‌ها

برخلاف تصور عموم کاربران که گمان می‌کنند GPS یک دستگاه است، باید بگوییم GPS یک فناوری است که دستگاه‌های رهیاب همراه از آن برای یافتن موقعیت جغرافیایی استفاده می‌کنند. فناوری GPS به‌کاررفته در رهیاب‌ها به کاربر امکان می‌دهد موقعیت و زمان دقیق را با کمک چهار ماهواره در هر شرایط آب و هوایی به دست آورد. این قابلیت نخستین بار در سال 1973به کار گرفته شد اما تا سال2000 از سیگنال‌های مناسب برای کاربرد عمومی خبری نبود، این در حالی بود که پیش از این سیگنال‌های GPS تنها به منظور‌های خاص مورد استفاده قرار می‌گرفتند. یک گیرنده GPS یا رهیاب موقعیت خود را با کمک سیگنال‌های ارسال‌شده توسط ماهواره‌های خارج از جو زمین محاسبه می‌کند که این سیگنال‌ها شامل زمان ارسال پیام، موقعیت دقیق چرخش و موقعیت نسبی هر ماهواره نسبت به ماهواره‌های دیگر است. با کمک این اطلاعات، دستگاه می‌تواند میزان فاصله تا هر یک از ماهواره‌ها را محاسبه کرده و با کمک آن طول و عرض جغرافیایی و همچنین ارتفاع را به دست آورد و در نهایت آنها را روی یک نقشه متحرک نشان دهد. بدیهی است که بدین ترتیب محاسبه جهت و سرعت نیز میسر خواهد بود، البته این دو پارامتر از طریق مقایسه موقعیت‌های ثبت‌شده در واحد زمان به دست می‌آیند. از آنجایی که فضا دارای سه بعد است، به نظر می‌رسد وجود سه ماهواره برای محاسبه دقیق موقعیت کافی باشد اما حتی یک خطای کوچک در زمان‌بندی ارسال پیام ماهواره که در سرعت فوق‌العاده زیاد نور ضرب می‌شود، خطای زیادی در موقعیت‌یابی ایجاد خواهد کرد، به همین دلیل رهیاب‌ها و گیرنده‌های GPS از اطلاعات چهار ماهواره برای موقعیت‌سنجی دقیق استفاده می‌کنند. گاهی اوقات که دسترسی به چهار ماهواره ممکن نباشد، محاسبه موقعیت با سه ماهواره نیز امکان‌پذیر است که در این حال یکی از پارامترهای موقعیت مثلا ارتفاع کشتی یا هواپیما ثابت و مشخص فرض می‌شود تا پارامترهای دیگر با تقریبی قابل قبول محاسبه شوند.



رهیاب‌ها چگونه کار می‌کنند

سیستم موقعیت‌‌یاب جهانی (GPS) در حال حاضر دارای سه بخش است که شامل بخش فضایی، کنترلی و کاربری می‌شود. بخش فضایی دربر‌گیرنده 24 تا 32 ماهواره خارج از جو زمین و بخش کنترلی نیز شامل ایستگاه کنترلی اصلی، ایستگاه‌های کنترلی جانبی و تعداد زیادی آنتن زمینی و ایستگاه‌های مانیتورینگ است. در نهایت به بخش کاربری می‌رسیم که به دو بخش نظامی و عمومی تقسیم می‌شود و در گروه نظامی اطلاعاتی فوق‌العاده دقیق برای موقعیت‌سنجی تبادل می‌شود اما بخش عمومی نیز از اطلاعات استاندارد برای موقعیت‌یابی استفاده می‌کند.

میزان قوانین به‌کاررفته در آماده‌سازی سیستم موقعیت‌یابی جهانی چنان پیچیده و گاه سری است که هیچ کاربری به آن اهمیت نمی‌دهد و کمتر کسی باور می‌کند این پروژه نخستین ‌بار صرفا برای مصارف نظامی کلید خورده و در نهایت مصرف عمومی پیدا کرده است. یکی از مهم‌‌ترین کاربرد‌های GPS در هماهنگ‌کردن ساعت‌هاست که دقت 10 نانوثانیه‌ای این فناوری تنها با ساعت‌های اتمی قابل قیاس است. هماهنگ‌سازی ساعت پدیده دیگری به نام انتقال زمانی را میسر می‌کند که با ترکیب اطلاعات آن با اطلاعات شبکه مخابراتی تلفن‌ همراه می‌توان تماس‌های تلفنی ضروری و اورژانسی را در اختیار کاربر قرار داد. از کاربرد‌های دیگر GPS می‌توان به رهیابی در خودرو یا طبیعت اشاره کرد که از گم‌ شدن فرد جلوگیری می‌کند و امکان مشاهده کوتاه‌ترین مسیر برای رسیدن به مقصد را در اختیار او قرار می‌دهد.

همچنین ژئوتگینگ تصاویر به فرد امکان می‌دهد موقعیت و زمان دقیق ثبت تصاویر را در عکس ذخیره کرده و ضمن نشان‌دادن هر تصویر روی نقشه امکان بازگشت مجدد به آن نقطه را فراهم کند که در مطالعات طبیعی و زیست‌محیطی اهمیت زیادی دارد.

هر ماهواره GPS به طور مداوم در حال پخش پیام ناوبری‌ای است که با سرعت 50 بیت در ثانیه مخابره می‌شود. پیام ناوبری از فریم‌هایی به طول 30 ثانیه تشکیل می‌شود که در نهایت 1500 بیت حجم خواهند داشت و به 5 زیرفریم 6 ثانیه‌ای 300 بیتی تقسیم می‌شوند که هر زیرفریم دربر‌گیرنده 10 جمله 30 بیتی به طول 0.6 ثانیه است. آغاز مخابره پیام ناوبری راس هر دقیقه یا نیم ‌دقیقه توسط ساعت اتمی ماهواره که دقیق‌ترین ساعت ساخته‌شده روی زمین است زمان‌بندی می‌شود. نخستین بخش پیام ناوبری کد‌کننده اطلاعات مربوط به شماره هفته، زمان هفته و همچنین داده‌های نشانگر سلامت و کارکرد صحیح ماهواره است.

بخش دوم اطلاعات پیام مربوط به موقعیت دقیق ماهواره است و بخش پایانی نیز در بر‌گیرنده موقعیت نسبی سایر ماهواره‌ها و همچنین داده‌های تصحیح خطاست. اطلاعات بخش دوم هر دو ساعت به‌روز می‌شود و تنها برای چهار ساعت ارزشمند است که ممکن است برای اماکنی با شرایط نامطلوب هر شش ساعت یک ‌بار به‌روزرسانی شود. بخش سوم اطلاعات پیام ناوبری نیز هر شبانه‌روز یک‌ بار به‌روز می‌شوند و گاه در صورت نیاز به تغییر در سیستم، اطلاعات مربوط به چند هفته آینده نیز مخابره می‌شود. تمام مخابره‌های ماهواره‌های GPS با یک فرکانس کار می‌کنند اما توسط کدک‌های متفاوتی کدگذاری می‌شوند. این داده‌ها به روش CDMA کد می‌شوند تا بتوان ماهواره مخابره‌کننده آن را با دکد‌کننده‌های اختصاصی از هم تشخیص داد، البته گیرنده GPS باید دکد‌کننده اختصاصی ماهواره‌های مربوط را داشته باشد. دو نوع CDMA در سطح جهان به کار می‌رود که نوع C/A عمومی بوده و در گیرنده‌های عادی کاربرد دارد اما نوع Precise تنها توسط ارتش امریکا به کار گفته می‌شود و اختصاصی است.



چگونه انتخاب کنیم

قبل از اینکه یک دستگاه‌ GPS مناسب برای خود انتخاب کنید به مسیر‌های رانندگی پیش‌فرض خود فکر کنید. چند مرتبه پیش می‌آید که به مناطقی که با آنها آشنا نیستید سفر کنید و چه امکاناتی برای شما مهم هستند؟ پس از این مرحله روی کیفیت مسیریابی مورد نیاز خود تمرکز کنید. مدل‌های گران‌قیمت اکثرا به راحتی و از بهترین مسیر شما را به مقصد می‌رسانند. برخی از رابط‌های کاربری قابل درک‌تر از سایر رابط‌ها هستند. همچنین برای خود مشخص کنید که به چه امکانات اضافی‌ نیاز دارید. با پشت سرگذاشتن گام‌های این راهنما می‌توانید مناسب‌ترین دستگاه رهیاب را برای خود انتخاب کنید.

1- مسیرهایتان تکراری است یا نه

اگر اغلب مسیرهایتان شامل رانندگی در جاده‌های ثابت یا ماموریت‌های محلی در جاده‌های آشناست دستگاه رهیاب نمی‌تواند کاربرد زیادی برای شما داشته باشد. از سویی یکی از مهم‌ترین کاربردهای دستگاه‌های رهیاب در خارج از ایران دریافت اطلاعات دقیق و لحظه به لحظه ترافیکی است که متاسفانه در ایران هنوز این نوع خدمات ارائه نمی شود. پس دل‌تان را به استفاده از این سرویس حالاحالاها خوش نکنید، قاعدتا این سرویس را راهنمایی و رانندگی باید به شهروندان ارائه کند.

2- کجا و چه مواقعی از دستگا‌ه رهیاب استفاده می‌کنید

اخیرا به دلیل فراگیر شدن استفاده از دستگاه‌های مسیریاب کارخانه‌های خودروسازی نیز این دستگاه‌ها را داخل خودرو نصب می‌کنند و عملا برخی خودروها همچون بنز و ب‌ام‌و از سیستم رهیاب داخلی برخوردار شده‌اند. باید دقت کنید هزینه استفاده از آن چه میزان خواهد بود. این سیستم‌ها معمولا در اتومبیل‌های جدید موجود است اما استفاده از آنها در اغلب موارد گران‌تر از استفاده از دستگاه‌های رهیاب همراه است، چه برای نقشه‌های اولیه و چه نقشه‌های آینده. اما اگر تنها از یک اتومبیل استفاده می‌کنید یا از قرار گرفتن یک دستگاه مجزا روی داشبورد یا شیشه جلو اتومبیل خوش‌تان نمی‌آید و البته با مشکل کمبود بودجه هم مواجه نیستید، بهتر است از همان ابتدا از سیستم‌های داخلی اتومبیل استفاده کنید.

یکی دیگر از گزینه‌های در حال رشد استفاده از گوشی‌های هوشمند است. با استفاده از این دستگاه‌ها لازم نیست نگران هزینه بالای نصب سیستم‌های داخلی یا حمل دستگاه رهیاب باشید. در حال حاضر دو نوع سیستم رهیاب مبتنی بر گوشی‌های همراه وجود دارد؛ یکی از آنها خرید حساب‌های مخصوص از سرویس‌‌دهندگان تلفن همراه است که در ایران کاربرد ندارد اما در ایران برای کاربران گوشی‌های هوشمند نصب یک برنامه مناسب می‌تواند بهتر از گزینه‌های دیگر باشد چراکه برنامه‌های رهیاب امروزی از امکاناتی قابل رقابت با دستگاه‌های GPS مجزای امروزی برخوردار هستند؛ امکاناتی نظیر برخورداری از نقشه‌های کامل و از پیش نصب‌شده که با توجه به این موضوع لازم نیست نگران آنتن‌دهی تلفن همراه خود باشید. صرف نظر از گزینه‌ای که انتخاب خواهید کرد باید برای اتومبیل خود یک شارژر داخلی نیز تهیه کنید.

3- چه امکانات اضافی نیاز دارید

دستگاه‌های رهیاب کاملا می‌توانند اتومبیل‌های قدیمی را با امکاناتی مانند رایانه سفری، قابلیت پشتیبانی از هندزفری بلوتوثی تلفن‌ همراه، پخش‌کننده MP3 و فرستنده FM نو و به‌روز‌ کنند، فرمان صوتی امکانی است که به شما اجازه می‌دهد حین رانندگی مسیر مورد نظر خود را وارد کنید یا آدرس نزدیک‌ترین پمپ بنزین، رستوران، بیمارستان یا یکی از مکان‌های موجود در منو POI را به راحتی گفتن نام آن بیابید. گرچه این امکان تنها در برخی از مدل‌های گران‌قیمت دیده می‌شود.


انواع رهیاب‌ها

خریداران دستگاه‌های رهیاب می‌توانند مدل مد نظر خود را از میان مدل‌های قابل حمل مجزا، مدل‌های تعبیه‌شده در داشبورد، گوشی‌های هوشمند یا دستگاه‌های از پیش نصب‌شده کارخانه تولیدکننده اتومبیل، سیستم‌های ارتباطی و لپ‌تاپ انتخاب کنند. همه این مدل‌ها فواید و نواقص خاص خود را دارند و انتخاب یکی از آنها به نیاز و بودجه شما بستگی دارد که ما سعی می‌کنیم انواع آن را در زیر توضیح دهیم:

1- رهیاب‌های دستی

اولین شکل از گیرنده‌های GPS یا رهیاب، نوع دستی قابل حمل آن است که می‌توان انواع مختلف آن را که توسط برند‌هایی چون Garmin، Navman، Tomtom، Mio، Navigon و Magellan ساخته می‌شود در بازار خریداری کرد. رهیاب‌های دستی را می‌توان همه‌ جا به همراه برد و بسیاری از آنها با آمادگی کامل برای سفرهای طبیعت‌گردی در برابر ضربه و نفوذ آب و گرد و خاک مقاوم هستند. این دستگاه‌ها در انواع مختلفی ساخته می‌شوند و برخی از آنها را می‌توان به مچ دست بست یا از کوله‌پشتی آویزان کرد. به طور معمول نمایشگر دستگاه بخش بالایی قاب و دکمه‌های کنترل بخش پایینی را دربر ‌می‌گیرند البته انواع لمسی این محصولات نیز ساخته شده است. این دستگاه‌ها در دو نوع Mapping و Non-Mapping ساخته می‌شوند که در نوع اول می‌‌‌‌‌‌توان دستگاه را به نقشه‌های از پیش تعیین‌شده مجهز کرد و امکان نصب نقشه‌های جدید یا دانلود آنها در اختیار کاربر قرار می‌گیرد. با اینکه دستگاه‌های رهیاب دستی طرفداران خاص خود را دارند اما به دلیل کارکرد ساده‌تر تلفن‌های همراه، اضافه‌شدن گیرنده GPS به گوشی‌های جدید و امکان تهیه نقشه‌های رایگان، سهم بازار این رهیاب‌ها به خصوص برای کابران عادی روزبه‌روز کمتر می‌شود و پیش‌بینی می‌شود در سال‌های آینده رهیاب‌های دستی قابل حمل به طور کامل با گوشی‌های هوشمند تلفیق شوند. از مزیت‌های مهم رهیاب‌های دستی می‌توان به مقاومت خوب آنها در برابر شرایط نامساعد و سرما و دوام بسیار بالای باتری داخلی آنها اشاره کرد و زمانی که فرد می‌خواهد گوشی خود را برای کارهای ضروری مانند مکالمه به کار برد و به پریز برق برای شارژ دسترسی ندارد، کاربرد یک گیرنده GPS دستی برای رهیابی بهترین گزینه محسوب می‌شود. ضمنا رهیاب‌های دستی به چند دسته تقسیم می‌شوند که انواع ورزشی از همین دسته است.

2- گوشی‌های تلفن همراه رهیاب

با اینکه بسیاری از گوشی‌های همراه به گیرنده GPS مجهز هستند اما موقعیت‌یابی در تلفن‌های همراه صرفا از طریق سیگنال‌های ماهواره‌ای GPS صورت نمی‌گیرد. بسیاری از گوشی‌ها از سیگنال‌های رادیویی برج‌های مخابراتی BTS برای مکان‌یابی استفاده می‌کنند که برای این کار باید لااقل یک سیگنال برای یافتن نزدیک‌ترین برج توسط گوشی ارسال شود. اساس این روش مکان‌یابی بر ارتباط دائمی تمام گوشی‌ها با نزدیک‌ترین برج مخابراتی استوار است و چون موقعیت جغرافیایی هر برج ثابت است، از ترکیب اطلاعات حاصل از سه برج BTS می‌توان برای موقعیت‌یابی با دقت قابل قبول استفاده کرد. در اماکنی که تراکم برج‌های BTS کافی باشد می‌توان مکان‌یابی را با دقتی حدود 50 متر انجام داد که برای بسیاری از کارهای روزانه مانند یافتن آدرس کفایت می‌کند. در گوشی‌هایی که به گیرنده GPS مجهز شده‌اند می‌توان از اطلاعات ماهواره‌ای نیز برای تکمیل و افزایش دقت رهیابی استفاده کرد اما برای این کار حتما به نصب نرم‌افزارهای مخصوص روی گوشی نیاز است. از مشهور‌ترین محصولات موقعیت‌یابی برای تلفن ‌همراه می‌توان به Nokia Maps اشاره کرد که هم‌اکنون نقشه سخنگوی 74 کشور دنیا را با 46 زبان مختلف در اختیار کاربر قرار می‌دهد و شمار کلی نقشه‌های آن به 180 عدد می‌‌رسد. این سرویس را می‌توان با Ovi Suit روی گوشی‌های نوکیا انتقال داد و مزیت آن عدم نیاز به بارگذاری نقشه‌ها به دلیل ذخیره‌ شدن کامل آنها حین انتقال است. گوشی‌های اندروید دارای GPS نیز می‌توانند از برنامه‌های بسیار متنوع ارائه‌‌شده برای مکان‌یابی استفاده کنند که Google Maps، Loopt، Glympse، Locale و CoPilot از مهم‌ترین آنها محسوب می‌شوند. یکی از کامل‌ترین سیستم‌های رهیابی در گوشی جدید اپل ارائه می‌شود که با ترکیب امواج مخابراتی، Wi-fi و گیرنده GPS داخلی نقشه‌ای دقیق در اختیار کاربر قرار می‌دهد. در سرویس رهیابی‌آی‌فون4 نیز مانند سایر محصولات اپل، اصل سادگی کارکرد در اولویت قرار گرفته و هر کسی می‌تواند در نهایت سادگی و آسودگی از آن استفاده کند. استفاده از قابلیت‌های رهیابی گوشی‌های همراه فشار قابل ملاحظه‌ای روی باتری آنها وارد می‌کند و کاربر نباید از دیدن شارژ گوشی که با سرعتی بیشتر تخلیه می‌شود، تعجب کند.

3- رهیاب‌های خودروی

گیرنده‌های GPS در خودرو‌ها به دو منظور پایش و کمک به کار گرفته می‌شوند و با اینکه انواع کمکی تنها روی مدل‌های خاصی از خودرو‌ها در ایران ارائه می‌شوند اما می‌توان هر خودروی را به آنها مجهز کرد. گیرنده‌های GPS پایشی برای زیر نظر گرفتن کامیون‌‌ها یا اتوبوس‌های بین شهری در جاده‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند و اطلاعات آنها تخطی راننده از حدود مجاز سرعت را نشان می‌دهند. تاریخچه‌ای از مسیر تردد راننده نیز توسط اطلاعات این گیرنده‌ها ذخیره می‌‌شود تا در صورت تخلف بتوان مسیر مذکور را مورد بازبینی قرار داد. رهیاب‌های کمکی خودرو عمدتا از طرف سازنده روی داشبورد نصب می‌شوند و در صورت خریداری می‌توان آنها را روی کنسول یا شیشه جلویی نصب کرد. در این رهیاب‌ها یک واحد Tracking وجود دارد که اطلاعاتی چون مقدار سوخت، دما و دور موتور، ارتفاع، سرعت، باز بودن درب‌ها و پنجره‌ها، روشن بودن چراغ‌‌های جلو و عقب و راهنما و بسیاری اطلاعات دیگر را از رایانه خودرو دریافت می‌کند. واحد بعدی سرور اطلاعات است که داده‌های مذکور را با امنیت بالایی کد و ذخیره می‌کند. آخرین بخش یک رهیاب خودرو رابط کاربری آن است که به شکل نمایشگری رنگی و بزرگ همراه دکمه‌های کنترلی دیده می‌شود و تنها بخشی است که کاربر آن را به صورت فیزیکی می‌بیند و با آن سر و کار دارد. حداکثر کارایی رهیاب خودرو زمانی حاصل می‌شود که رایانه خودرو بتواند اطلاعات تمام اجزای آن را دریافت و ذخیره کند، از همین رو خودرو‌های عادی که رایانه آنها تنها اطلاعات جزیی را دریافت می‌کند از وجود رهیاب‌های جدید بهره چندانی نمی‌برند. محصولات این دسته در اشکال مختلف و با فناوری‌های تازه‌واردی وارد بازار شده‌اند. استفاده از صفحه‌نمایش‌های بزرگ با قابلیت لمسی، امکان به‌کارگیری سیم‌کارت برای مشاهده آنلاین ترافیک مسیرها، بلوتوث و انتقال تماس گوشی روی دستگاه‌های رهیاب مهم‌ترین این قابلیت‌ها را تشکیل می‌دهند.

4- رهیاب‌های اختصاصی

از مهم‌ترین رهیاب‌های اختصاصی می‌توان به نمونه‌های استفاده‌شده در هواپیماها و کشتی‌ها اشاره کرد. این در حالی است که ارائه اطلاعات مسیر در کنار قابلیت‌های دیگری همچون سرعت یا تشخیص مسیر درست هوایی یا آبی از دیگر ویژگی‌هایی است که این سری کاملا اختصاصی از آنها بهره می‌برند. باید به این نکته نیز اشاره کرد که این محصولات فاقد نقشه‌های وکتوری مورد استفاده در سایر دستگاه‌های رهیاب است. البته مسیریابی این مدل‌‌ها از طریق نقشه‌های کاملا اختصاصی انجام می‌شود و از همین رو بر اساس طول و عرض جغرافیایی می‌تواند به راحتی به وسیله‌ای ضروری و البته کارامد برای کارکنان این وسایل به‌ شمار رود.

خواندن اطلاعات این دستگاه‌ها با توجه به ارائه اعداد و کدگذاری روی نقشه‌های دریایی یا هوایی از عهده هر کسی خارج است. با توجه به استفاده از تراشه‌های گیرنده امواج قدرتمند ضریب خطا در این مدل‌ها نسبت به انواع خودروی یا گوشی‌های تلفن ‌همراه به مراتب کمتر است. بر اساس آخرین آمار، نمونه‌‌های تازه‌وارد کمتر از یک متر خطای مکان‌یابی دارند، در حالی که این مقدار در انواع دیگر بعضا به بیش از 10متر نیز می‌رسد.

تمام این دستگاه‌های رهیاب البته سوای نمونه‌های اختصاصی بدون نقشه عملا برای یک کاربر هیچ استفاده‌ای ندارند. امروزه بیشتر سازندگان این دستگاه‌ها خود بخشی برای تولید محتوای نقشه دارند. استفاده از مهندسان نقشه‌‌بردار در سراسر جهان و جمع‌آوری اطلاعات آنها موجب پیدایش نقشه می‌شود. این در حالی است که در شرایط کنونی برخی شرکت‌های معتبر در کنار تماس سرویس‌های اینترنتی که به کاربران ارائه می‌د‌هند اقدام به معرفی نقشه جهانی کرد‌ه‌اند. گوگل‌مپ و بینگ معروف‌ترین این نقشه‌‌ها هستند که به دلیل در دسترس بودن و البته رایگان بودن، بسیاری از شرکت‌های تولیدکننده رهیاب از آنها استفاده می‌کنند.



امکانات و ویژگی‌های دستگاه‌های رهیاب

تمام دستگاه‌های رهیاب قابل حمل موجود در بازار امروزه شامل نقشه‌های از پیش نصب‌شده و قابلیت اعلام مسیر و مسیریابی مجدد در صورت گردش نادرست هستند. در ادامه از امکاناتی نام برده شده است که بر اساس نیاز خود از آنها می‌توانید برای مقایسه مدل‌های مختلف با یکدیگر استفاده کنید.



اندازه صفحه‌نمایش

دستگاه‌های قابل حمل با صفحه‌نمایش 2.5 تا 7 اینچی در بازار یافت می‌شوند. هر چه صفحه‌نمایش کوچک‌تر باشد مطمئنا دیدن آن سخت‌تر خواهد بود ضمن اینکه استفاده از کلیدهای لمسی آن برای وارد کردن آدرس نیز مشکل‌تر می‌شود. در طرف مقابل حمل دستگاه‌های بزرگ‌تر دشواری خاص خود را دارد و زمانی که روی شیشه جلو نصب شوند میزان بیشتری از زاویه دید را اشغال می‌کنند. اندازه 3.5 اینچی صفحه‌نمایش می‌تواند یک اندازه قابل قبول باشد با این حال خواندن صفحه‌نمایش 4.3 اینچی راحت‌تر است. دستگاه‌های بزرگ‌تر از 5 اینچ امروزه در بازار به وفور یافت می‌شوند و برای استفاده در وسایل نقلیه‌ای همچون کامیون‌ها، ون و وسایلی که شیشه جلوی آنها از راننده فاصله زیادی دارد مفید هستند.


اعلام نام خیابان‌ها

سیستم‌های پیشرفته‌تر به جای اینکه تنها بگویند به راست بپیچید یا چپ به صورت کلامی به شما خواهند گفت به کدام خیابان، مسیر یا بزرگراه بروید. اغلب دستگاه‌‌های رهیاب از قابلیت خواندن متن برخوردار هستند که کمک می‌کند بیشتر روی جاده تمرکز کنید تا صفحه‌‌نمایش دستگاه رهیاب. این امکان می‌تواند در مناطق شلوغ و ناشناخته که رانندگی سخت و احتمال تصادف زیاد است مفید باشد.



گزارش زنده ترافیک

دستگاه‌هایی که از قابلیت استفاده از اطلاعات ترافیکی برخوردار هستند می‌توانند از بروز مشکل یا کندی حرکت در مسیر خبر دهند تا از گرفتار شدن در ترافیک جلوگیری کنید. برخی از این دستگاه‌ها حتی انتخاب یک مسیر جدید را به شما پیشنهاد می‌‌کنند و تنها با فشردن یک کلید یک مسیر جدید برای رانندگی تعیین می‌کنند. اطلاعات مربوط به ترافیک از طریق بستن قرارداد با شبکه‌های تلفن‌ همراه، سیگنال FM یا سرویس رادیو ماهواره‌ای فراهم می‌شوند. اما این سرویس در حال حاضر تنها به عده محدودی از شهرهای ایالات ‌متحده و برخی از خیابان‌های مهم محدود است و در ایران وجود ندارد. کیفیت اطلاعات نیز می‌تواند بسته به سرویس متفاوت باشد اما باز هم این امکان به نوبه خود فواید زیادی به همراه خواهد داشت. در بازار دستگاه‌هایی نیز وجود دارند که در ازای نمایش تبلیغات، اطلاعات ترافیکی را به صورت رایگان در اختیار راننده قرار می‌دهند، با این حال برخی از دستگاه‌ها به بستن قرارداد با شرکت‌ها یا خرید گیرنده اضافی به قیمت حدود 100 دلار نیاز دارند. اطلاعات ترافیکی رایگان به لطف نمایش یک بنر تبلیغاتی کوچک در بالای تصویر فراهم می‌شوند که تعداد و حجم آنها به منطقه‌ای که در آن قرار دارید بستگی خواهد داشت. برخی از شرکت‌ها نظیر Garmin این امکان را روی تعدادی از مدل‌های خود به کار گرفته‌اند. بعضی مدل‌ها هم از اطلاعات ترافیکی قدیمی در زمان محاسبه بهترین مسیر استفاده می‌کنند و می‌توانند شما را به سلامت از کنار تصادف‌ها و ترافیک‌های سنگین عبور دهند. باز تاکید می‌کنم هیچ یک از این موارد در ایران کارایی ندارد و فقط برای اطلاع شما به آن اشاره کردم.



پیش‌بینی ورود داده‌ها و جست‌وجوی پویا

این امکان ورود نام شهر یا آدرس را سریع‌تر می‌کند. با پیش‌بینی ورود داده‌ها، صفحه‌نمایش کلمات پیشنهادی خود را با توجه به حروف تایپ‌شده نمایش می‌دهد تا سریع‌تر کلمه خود را تکمیل کنید. به عنوان نمونه اگر کلمه Pitt را تایپ کنید سیستم با مشخص کردن حرف S کلمه Pittsburgh را به شما پیشنهاد می‌کند. اغلب مدل‌ها از جست‌وجوی پویا برخوردار هستند. در جست‌وجوی پویا همزمان با تایپ عبارت، سیستم دامنه جست‌وجو را با توجه به کلمات واردشده محدود می‌کند و به عنوان نمونه با وارد شدن کلمه San لیستی از کلمات با عبارت آغازین San را نمایش می‌دهد و می‌توانید عبارت مورد نظر خود را انتخاب کنید.

مسیر فرعی را نشان می‌دهد

اگر ترافیک سنگین مسیر شما را بسته باشد فشردن کلید «مسیر فرعی» یک مسیر جدید برای شما تعیین خواهد کرد. برخی از مدل‌ها به کاربران اجازه می‌دهند فاصله مورد نظر خود را برای مسیریابی جدید تعیین کنند. دستگاه‌هایی که قابلیت استفاده از اطلاعات ترافیکی داشته باشند این اطلاعات را با تعیین مسیر جدید ترکیب می‌کنند و به کاربران اجازه می‌دهند مسیری جدید و به دور از ترافیک انتخاب کنند.


نمای واقعی را ببینید

نمایش تصویر واقعی از جاده‌ها و مشخص کردن مسیر حرکت به صورت تصویری به رانندگان در تصمیم‌گیری برای حرکت بعدی خود کمک می‌کند که این امکان به خصوص در بزرگراه‌ها به کار می‌آید.



امکان نصب در داخل خودرو

اغلب سیستم‌ها با استفاده از کلاهک‌های مشکی مخصوص به شیشه جلوی اتومبیل متصل می‌شوند. تولیدکنندگان معمولا از بازوهای زاویه‌دار و محکم برای اتصال دستگاه به کلاهک‌های مکشی استفاده می‌کنند. مطمئنا استفاده از بازوهای محکم بهترین گزینه است چراکه از لرزش دستگاه در زمان حرکت جلوگیری خواهد کرد. باید دقت داشته باشید که دستگاه به راحتی نصب و از پایه کنده شود. در اغلب موارد دستگاه به صورت کشویی در پایه قرار می‌گیرد یا در آن قفل می‌شود. کابل پاور دستگاه نیز مستقیما به دستگاه یا محل اتصال آن متصل خواهد شد. دستگاه‌هایی که در پایه خود قفل شده و تنها با فشردن یک کلید کنده می‌شوند راحت‌تر و بهتر به نظر می‌رسند، ضمن اینکه اگر کابل پاور به پایه متصل شود نصب و جدا کردن آن سریع‌تر صورت می‌گیرد. البته قبل از هر چیز بهتر است به قوانین حاکم بر منطقه خود مراجعه کنید تا محل اتصال سیستم با قوانین مغایرت نداشته باشد. یکی از گزینه‌های جانبی استفاده از کیف‌های مخصوص جهت قرار دادن GPS روی داشبورد است. استفاده از این گزینه راحت بوده و در عین حال به زیبایی داشبورد می‌افزاید اما این کیف‌ها ممکن است در تکان‌های شدید جدا شوند و برکف ماشین بیفتند. گزینه دیگر استفاده از دیسک‌های پلاستیکی چسبنده همراه سیستم و اتصال GPS به دیسک با استفاده از کلاهک‌های مکنده است.



تامین انرژی

تمام سیستم‌های قابل حمل می‌توانند از خروجی 12 ولت اتومبیل برای تامین انرژی خود استفاده کنند و تمام آنها از باتری‌های شارژی برخوردار هستند. وجود منبع انرژی داخلی نظیر باتری می‌تواند استفاده از خروجی اتومبیل را کاهش دهد. این دستگاه‌ها با یک بار شارژ معمولا برای دو تا چهار ساعت کار می‌کنند. وجود منبع انرژی داخلی همچنین به شما اجازه می‌دهد در بیرون از اتومبیل و قبل از حرکت مسیر حرکت خود را تعیین کنید یا حتی در زمان پیاده‌روی یا دوچرخه‌سواری قادر به استفاده از دستگاه خود باشید. در برخی موارد یک آداپتور AC نیز به همراه دستگاه‌ ارائه می‌شود که این امکان به شما اجازه می‌دهد با استفاده از برق خانه یا اداره و قبل از حرکت دستگاه را شارژ کنید. برخی از مدل‌ها از طریق درگاه USB نیز قابل شارژ هستند.


پشتیبانی از بلوتوث

این امکان به شما اجازه می‌دهد با استفاده از اسپیکر، میکروفن و صفحه‌نمایش دستگاه از تلفن‌ همراه خود استفاده کنید ضمن اینکه زمان برقراری تماس، دستگاه به صورت بی‌صدا شما را هدایت خواهد کرد. دستگاه‌هایی که از این امکان برخوردار هستند می‌توانند لیست تماس‌های کاربر را نمایش دهند و شماره‌های دریافتی را روی صفحه‌نمایش خود به تصویر بکشند، همچنین با استفاده از این امکان می‌توانید با مکان‌های مهم موجود روی نقشه تماس بگیرید، البته برای استفاده از این امکان به یک تلفن‌ همراه با اتصال بلوتوث نیاز خواهید داشت.


پخش‌کننده MP3

با استفاده از پخش‌کننده موسیقی دستگاه می‌تواند فایل‌های صوتی را ذخیره کند و آنها را با استفاده از اسپیکرهای خود یا سیستم اتومبیل با کمک گیرنده FM پخش کند. این امکان به شما اجازه می‌دهد از دستگاه خود در بیرون از اتومبیل و به عنوان یک پخش‌کننده همراه استفاده کنید. فایل‌های مورد پشتیبانی در مدل‌های مختلف متفاوت هستند و دستگاه‌ها معمولا فایل‌ها را روی کارت‌های حافظه SD ذخیره می‌کنند.


پخش‌کننده ویدئو

این امکان ویدئو‌هایی را که قبلا روی هارددیسک دستگاه دانلود یا روی کارت SD ذخیره شده‌اند، نمایش می‌دهد. استفاده از این امکان معمولا امکان رهیابی را در زمان پخش ویدئو غیرفعال می‌کند اما می‌تواند برای خانواده‌ها در زمان سفر مفید باشد.


نمایش عکس

با استفاده از این امکان می‌توانید عکس‌های خود را به وسیله صفحه‌نمایش دستگاه مشاهده کنید.


زبان‌های اضافی

بسیاری از دستگاه‌ها در کنار زبان انگلیسی از زبان‌های فرانسوی و اسپانیایی پشتیبانی می‌کنند و برخی از آنها از گزینه‌های بیشتری هم برخوردار هستند. برخی از مدل‌های TomTom می‌توانند مسیر حرکت را با بیش از 30 زبان زنده دنیا اعلام کنند اما نمی‌توانند همه آنها را روی صفحه‌نمایش نشان دهند. اگر به زبانی غیر از زبان‌های رایج دنیا نیاز دارید بهتر است قبل از خرید از فروشنده سوال کنید.

انواع برندهای دستگاه‌های رهیاب

بازار گیرنده‌های GPS قابل‌ حمل با عرضه دستگاه‌های جدید همواره داغ و تازه باقی مانده است و در این بازار تولیدکنندگان معروف زیادی وجود دارند که در زیر نام و مختصری از تاریخچه فعالیت آنها آمده است:

گارمین

شرکت Garmin مشهورترین برند تولیدکننده گیرنده‌های GPS محسوب می‌شود و بیش از 50 درصد از سهم بازار را به خود اختصاص داده است. این شرکت در سال 1989 تاسیس شد و امروز در مجموع 7 هزار کارمند دارد. دستگاه‌های GPS شرکت‌گارمین همواره در صدر جداول مقایسه‌ای قرار گرفته‌اند. علاوه بر دستگاه‌های GPS قابل حمل، Garmin دستگاه‌های مشابه زیادی برای استفاده در دریانوردی و هوانوردی تولید می‌کند.

ماژلان

شرکت Magellan ادعا می‌کند نخستین GPS دستی را در سال 1989 با نام NAV 1000 ساخته است. این شرکت امریکایی علاوه بر طراحی سیستم‌های مخصوص اتومبیل در ساخت دستگاه‌های رهیاب همراه برای استفاده در زمان پیاده‌روی تخصص دارد و سازنده سیستم NeverLost محسوب می‌شود. مدل‌های جدید Magellan نیز در رتبه‌های بالای جدول مقایسه دستگاه‌های GPS قرار می‌گیرند. علاوه بر این Magellan نخستین سازنده دستگاه‌های رهیاب با قابلیت پشتیبانی از فرمان‌های صوتی به شمار می‌آید.

میو

این برند به اندازه برندهایی مانند Garmin، Magellan و TomTom معروف نیست و دستگاه‌های ساخت آن نیز قیمت پایین‌تری دارند. با این حال Mio با توجه به برخورداری از مجموعه کاملی از امکانات مورد نیاز محبوبیت خاصی میان افراد با بودجه کم دارد. دستگاه‌های Mio در میانه جدول مقایسه‌ای دستگاه‌های GPS قرار می‌گیرند. شرکت Mio از سال 2003 و با معرفی اولین PDA با قابلیت GPS روند رو به رشد خود را آغاز کرد.

نکستار Nextar

شرکت Nextar تازه‌وارد به بازار دستگاه‌های قابل حمل GPS چندسالی است به طور جدی وارد این تجارت شده است. با این حال فروش و رشد Nextar در این چند سال انفجاری بوده و این شرکت توانسته خود را به خوبی در این بازار به خریداران معرفی کند. قیمت دستگا‌ه‌های این شرکت پایین بوده و در هر جایی یافت می‌شوند. دستگاه‌های Nextar از امکانات خوبی برخوردار هستند اما از لحاظ کیفیت نمی‌توانند به برندهای مشهور بازار برسند.

تام تام

شرکت TomTom در سال 1991 در آمستردام هلند تاسیس شد و در حال حاضر در اروپا، امریکای شمالی و آسیا دفتر نمایندگی دارد. وب‌سایت شرکت ادعا می‌کند TomTom بزرگ‌ترین تامین‌کننده دستگاه‌های رهیاب با فروش در 30 کشور مختلف و به صورت آنلاین است. استفاده از دستگاه‌های ساخت این شرکت معمولا آسان بوده ضمن اینکه خریداران می‌توانند قبل از خرید امکانات دستگاه را تغییر دهند. یکی از امکانات ویژه TomTom امکان به‌روزرسانی نقشه‌ها و مکان‌های POI توسط کاربران و به اشتراک‌ گذشتن آن با دیگر کاربران است.

مارشال

شرکت مارشال از جمله فعالان بازار محصولات دیجیتال به شمار می‌رود که اتفاقا در هر زمینه‌ای نیز ورود پیدا کرده است. دستگاه‌های رهیاب یکی از این نمونه‌هاست که مارشال به تولید آن مشغول است. قابلیت‌های یک دستگاه چندرسانه محصولات این برند را از سایرین متمایز می‌کند.





محمد نوجوان

عصر ارتباط