همه‌ی انسان‌ها داشتن لباس و پوشش را برای بشر ضروری و لازم می‌دانند و هیچ انسان عاقلی نیست که خود را از لباس بی‌نیاز بداند. و یکی از تفاوت‌های انسان با سایر جانداران در همین نیاز به پوشش و ساتر است. اما آن چه که مورد اختلاف است، نحوه‌ی این پوشش و نوع لباس پوشیدن است، که هرکس از دیدگاه خود به آن نگریسته و نظر شخصی خویش را اعمال می‌نماید. عده‌ای به دنبال مد رفته و دربست تسلیم آن گردیده‌اند، و تنها تصمیم گیرنده در مورد نوع پوششان، آخرین مدهای روز دنیا بوده و خود هیچ‌گونه اعمال نظری نمی‌کنند. عده‌ای فقط به جنس لباس و دوام و کیفیت پارچه‌ی آن توجه دارند، و عده‌ای تنها به ظاهر اهمیت می‌دهند.
اما به راستی یک انسان مسلمان که خود را تسلیم فرامین الهی نموده و درباره‌ی هر عمل و رفتاری دستور خالق خود را اجرا نموده و به دنبال جلب رضای اوست، چگونه لباس می‌پوشد؟
نیاز بشر به لباس
در آیه‌ی 22 سوره‌ی اعراف، خدای تعالی در ضمن بیان ماجرای حضرت آدم و کیفیت رانده شدن وی از بهشت، می‌فرماید: شیطان با وسوسه‌ی آدم و حوا برای خوردن از درخت ممنوعه، باعث شد که آن‌ها مرتکب این خلاف گردیده و در نتیجه‌ی ارتکاب این عمل، پوشش خود را از دست داده و اندامشان آشکار شود، و آن گاه متوجه زشتی این برهنگی گردیده و شروع به پوشاندن خود با برگ‌های درخت نمودند.
با کمی تدبر در آیه در می‌یابیم که:
اولاً:
انسان به طور فطری، زشتی عریان بودن و برهنگی را درک کرده و آن را امری مذموم و ناپسند می‌داند. بنابراین درک ضرورت حفاظت، محدودیت و پوشش، یک درک عقلانی و فطری است.
ثانیاً: نیاز انسان به پوشش، یک نیاز طبیعی و عقلانی است. لذا خداوند متعال در ابتدای خلقت، این نیاز بشر را رفع نموده و پوششی به او عطا کرده بود. از آیه‌ی فوق به خوبی استفاده می‌شود که آن‌ها قبل از ارتکاب خلاف، برهنه نبودند، بلکه پوششی داشتند، که البته در قرآن نامی از چگونگی این پوشش برده نشده، اما هر چه بوده، نشانه‌ای برای شخصیت آدم و حوا، و احترام آن‌ها محسوب می‌شده، که با نافرمانی، از اندامشان فروریخته است.
ثالثاً:
نفس پوشش ارزش است. اگرچه با ساده‌ترین وسیله باشد. چنانکه آدم و حوا پس از برهنگی، شروع به پوشاندن خود با برگ‌های درخت نمودند.
رابعاً: برهنگی و عریان بودن از اهداف شیطان بوده و نوعی کیفر الهی است، نه نشانه‌ی کمال و تمدن. چرا که آدم و حوا به خاطر پیروی از وسوسه‌ی شیطان و عدم امتثال امر الهی مجازات شده و به عقوبت برهنگی گرفتار شدند.
انواع لباس در قرآن
حال ببینیم قرآن مجید چه لباسی را برای انسان مناسب می‌داند؟
آیه‌ی شریفه‌ی 26 سوره‌ی اعراف، خطاب به همه‌ی انسان‌ها می‌فرماید: "یا بَنِی آدَمَ قَدْ أَنْزَلْنا عَلَیْکُمْ لِباساً یُوارِی سَوْآتِکُمْ وَ رِیشاً وَ لِباسُ التَّقْوی ذلِکَ خَیْر"ای فرزندان آدم! همانا بر شما لباسی فرو فرستادیم تا هم زشتی (برهنگی) شما را بپوشاند و هم زیوری باشد، و (لی) لباس تقوا همانا بهتر است.
لباس یعنی چیزی که برای پوشیدن و پوشانیدن بدن صلاحیت داشته و علاوه بر پوشش، انسان را حفظ نماید (هم از گرما و سرما، هم از عیوب، و هم از خطرات) یعنی لباس باید برای انسان مایه‌ی سلامت، زیبایی و امنیت گردد. آیه‌ی فوق می‌فرماید لباس شما باید به نحوی باشد که اولاً اندام و زشتی‌های شما را پوشانده (یُوارِی سَوْآتِکُمْ)، ثانیاً مایه‌ی زینت و آراستگی شما گشته (وَ رِیشاً)، و ثالثاً جلوه و مظهر تقوای شما بوده باشد (لِباسُ التَّقْوی). بنابراین
در تهیه و انتخاب لباس، باید سه مورد بالا را مد نظر قرارداد و روشن است که لباس هماهنگ با تقوا، لباسی است که پوشیدن آن موجب ارتکاب حرام یا مکروهی نگردد. مانند لباس شهرت، یا لباسی که باعث تحریک نامحرم شود و .....
لباسی از جنس همسر
قرآن کریم در آیه‌ی 187 سوره‌ی بقره، هر یک از زن و شوهر را به عنوان لباس دیگری ذکر کرده و می‌فرماید:
"هُنَّ لِباسٌ لَکُمْ وَ أَنْتُمْ لِباسٌ لَهُنَّ" آن‌ها برای شما (همچون) لباسند و شما برای آن‌ها (همچون) لباس.
با توجه به نکاتی که در مورد لباس گفته شد که لباس باید ساتر، محافظ ،مایه‌ی زینت و راحتی و آرامش باشد، پس همسران نیز باید نسبت به هم این ویژگی‌ها را داشته باشند. آنان باید عیوب و زشتی‌های یکدیگر را بپوشانند، کانون خانواده را گرم، و از سردی حفظ کنند، زینت و سبب آرامش یکدیگر باشند، و همان‌طور که لباس خود را از آلودگی حفظ می‌کنند، یکدیگر را از آلوده شدن به گناه حفظ کنند.
همچنین همان‌طور که در هوای سرد لباس ضخیم، و در هوای گرم لباس نازک استفاده می‌شود، هر یک از دو همسر نیز باید اخلاق و رفتار خود را متناسب با نیاز روحی طرف مقابل تنظیم کند. اگر مرد عصبانی است، زن با لطافت با او برخورد کند؛ و اگر زن خسته است، مرد با او مدارا کند. و دیگر این که همچنان که لباسی بهتر است که مقاوم‌تر بوده و زود از بین نرود، همسر خوب آن است که در مشکلات و سختی‌های زندگی همراه همسرش بوده و زود میدان را خالی نکند.
توجه به این نکته نیز لازم است که دوری از لباس مایه‌ی رسوایی انسان، و دوری از ازدواج و همسر نیز سبب انحراف و رسوایی انسان می‌گردد. و در انتخاب همسر نیز باید مانند انتخاب لباس توجه به تناسب‌های بین طرفین از لحاظ فکری، فرهنگی، و....... نمود.
نتیجه این که انسان عقلاً و فطرتاً نیاز به لباس، و زشتی و قباحت برهنگی را درک می‌کند. و باید لباسی تهیه کند که – بنا به آموزه‌های قرآن – ساتر و محافظ او بوده، مایه‌ی زینت و آرامش وی شده و جلوه‌گر تقوا باشد. از همسران نیز در قرآن به عنوان لباس یکدیگر یاد شده و بنابراین آنان نیز باید نسبت به هم ویژگی‌های مذکور در مورد لباس را دارا باشند.
زهرا قربانی فرد
بخش قرآن تبیان
پوشیدن لباس به سبک قرآن
پاسخ با نقل قول
