موضوع: دوام در سایه صبر احمدی نژاد/ رفتارشناسی منوچهر متکی در دولت های نهم و دهم

کیان پرس: زمان به سرعت گذشته بود. از عصر آن روز که احمدی نژاد قبل از سفر به سنگال خیلی صریح گفته بود " از نظر او متکی دیگر وزیر خارجه نیست" چند روزی گذشته بود . شاید این سفر می توانست موضوع را عقب بیاندازد. اما ناگهان همه چیز آوار شد. انتظار این صراحت را نداشت . مگر نه اینکه در همین انتخابات دهم ریاست جمهوری رو به دوربین ها گفت "«احمدی نژاد درّ گرانبهایی است که از اقیانوس ملت بیرون آمد!» . راننده به سمت خیابان خواجه عبدالله انصاری چرخید و اندکی بعد ایستاد:"آقای دکتر رسیدیم!" منوچهر به خود آمد."ها؟ بله بله!" .پیاده شد. یاد سال 84 افتاد . همان زمانی که مسئولیت ستاد لاریجانی را به عهده داشت. لبخندی رنگ پریده به لبانش راه یافت. باد گوشه های کتش را به سمت دیگری چرخاند. درب خانه را گشود و به سرعت از کنار باغچه کدویش گذشت. بچه ها انگار خواب بودند. عصبی بود .به سرغ یخچال رفت و یک لیوان شیر سر کشید."باید فکر تازه ای بکنم! " کمی به تاریکی خیره شد و بعد دوباره خندید " بد هم نشد ! "این را که گفت آرام گرفت!

وزیران خارجه ایران از ابتدا تا کنون
از انتصاب میرزا عبدالوهاب خان معتمد الدوله نشاط به عنوان نخستین وزیر امور خارجه ایران در سال ۱۱۹۸ خورشیدی تا عزل منوچهرمتکی 191 سال گذشته است . در زمان رژیم پهلوی آخرین وزیر خارجه ایران احمد میر فندرسکی بود .اما بعد از انقلاب اسلامی افراد متعددی پست وزارت خارجه را به عهده داشتند که عبارتند از :کریم سنجابی، ابراهیم یزدی، صادق قطب زاده، محمد علی رجایی، میر حسین موسوی، علی اکبر ولایتی، کمال خرازی، منوچهر متکی و علی‌اکبر صالحی.
البته وزیران خارجه در ایران سرنوشت های متفاوتی داشته اند مانند تیرباران حسین فاطمی در زمان استبداد پهلوی و اعدام قطب زاده به دلیل خیانت به انقلاب . اما نحوه عزل منوچهر متکی به دلیل روایت های مختلفی که از آن صورت گرفت در نوع خود بسیار خبرساز شد.متکی به مدت ۴ سال و ۵ ماه در سمت وزرات باقی ماند و در بیست و دوم آذر ماه ۱۳۸۹ در حالی که در سنگال به سر می‌برد، از سمت خود برکنار شد.

متکی که بود
منوچهر متکی در ۲۲ اردیبهشت ۱۳۳۲ ‬در بندر گز زاده شد. او تسلط نسبی به زبان انگلیسی دارد و با زبان‌های اردو و ترکی استانبولی نیز آشنایی دارد. متکی در دوره اول مجلس شورای اسلامی به عنوان نمایندگی مردم دست یافت و سپس به وزارت خارجه رفت تا به عنوان سفیر جمهوری اسلامی ایران در کشور های ترکیه و ژاپن و نیز مدیر کلی اروپای غربی وزارت امورخارجه و نیز معاونت وزارت امورخارجه مسئولیت خود را طی کند. البته او دو سالی را هم به سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی رفت و سپس بار دیگر در دوره هفتم به مجلس شورای اسلامی راه یافت. در این دوره رفاقت قدیمی او با خانواده لاریجانی ها به اوج رسید تا آنجا که مسئولیت ستاد تبلیغاتی لاریجانی در انتخابات سال 84 را به عهده گرفت . اما انتخاب قاطع مردم احمدی نژاد را راهی پاستور کرد تا در شرایط ویژه آن سال ، متکی در صدر وزارتخانه قدیمی اش بنشید. اگر چه بعدها رییس جمهور به صراحت گفت که متکی از ابتدا انتخاب او برای وزارت خارجه نبوده است!

خانواده:
منزل متکی در خیابان خواجه عبدالله انصاری است . منزلی قدیمی اما آنقدر جادار که متکی به کمک همسرش "یک باغچه خوب و زیبا در حیاط " در آن ایجاد کرده است تا در آن سبزی و کدو بکارد. متکی دو فرزند پسر و دختر، دارد ، پسرشان دانشجوی دکترای معماری است ، و دخترخانواده دانشجوی فوق لیسانس فیزیولوژی گیاهی در تهران. همسر متکی طاهره نظری است که در رشته داروسازی تحصیل کرده است . انتصاب خانم نظری به «مدیرکلی حقوق بشر و زنان وزارت خارجه» به دلیل خویشاوندسالاری و تباین با منش دولت حاشیه ساز شد.

تحصیلات
متکی در سال ۱۳۵۵ ‬مدرک کارشناسی علوم اجتماعی خود را از دانشگاه ال امین بنگلور هندوستان دریافت کرد. تحصیل در این دوران باعث ایجاد پیوندهایی شد که بعدها بسیاری از فارغ التحصیلان هند را راهی وزارت خارجه کرد. اما متکی 15 سال بعد مدرک کارشناسی ارشد روابط بین‌الملل را در سال ۱۳۷۰ از دانشگاه تهران دریافت نمود و از این لحضه به بعد اگر چه فرصت تکمیل تحصیلاتش را نیافت اما به عنوان دکتر متکی معروف شد.

بازشناسی دوره متکی
منوچهر متکی از جمله وزیرانی دکتر احمدی نژاد بودکه برخلاف دیگر وزیران استراتژیک کابینه ( وزیران کشور، اطلاعات و دفاع) توانست در کابینه دوم احمدی نژاد نیز در جای خود باقی بماند.
متکی این شانس را داشت که با برخی رایزنی ها از آوردگاه مجلس ، به سلامت عبور کند و نیز با حمایت مجلس هشتم، از سایر نامزدهای احراز پست وزارت خارجه مانند پرویز داوودی، علی اکبر صالحی ، سعید جلیلی، سید احمد موسوی و مهدی مصطفوی پیشی بگیرد و به عنوان مسئول سیاست خارجی دولت دهم معرفی شود.
متکی قبل از وزیر شدن مهمترین "وعده" خود در صورت تصدی وزارت خارجه را " تغییر ساختار وزارت خارجه و ادغام امور بین الملل و اقتصادی در یک حوزه" عنوان کرده و معتقد بود "با تلاقی سه حوزه روابط خارجی، حوزه اقتصادی و حوزه سیاسی و فرهنگی" می توان تاثیرگذاری را مضاعف کرد.
منوچهرمتکی هنگامی به وزارت خارجه آمد که توافقات ایران و اروپا در موضوع هسته ای بعد از انتخابات ریاست جمهوری نهم به بن بست رسیده بود ، فشار و تهدیدات آمریکا علیه ایران، حالتی روزافزون گرفته بود و جمهوری اسلامی ایران قصد داشت سیاست مماشات با غرب و تاکتیک تعلیق را کنار بگذارد.
سرفصل کلان دیگری که وزیرامور خارجه دولت نهم در هنگامه کسب رای اعتماد مطرح کرده بود ، راهبرد" نگاه به شرق" بود که متکی از آن به عنوان "اولویت برنامه های خود" یاد کرد. این راهبرد البته بی ارتباط با تحصیل او در هند و سفارت در ژاپن نبود. شیفتگی متکی به شرق دور چنان بود که سخنان و زندگی نخست وزیر ژاپن را البته از روی متن انگلیسی آن به فارسی ترجمه نمود.
اما برخلاف نظر متکی برای راهبرد "نگاه به شرق" سیاست رییس جمهور و دولت نهم "نگاه به آمریکای لاتین" شد!
سیاستی که گویی رییس جمهور شخصا مسئولیت آن را به عهده گرفت و وزیر خارجه تنها در مقام یکی از اعضای هیئت رسمی او را همراهی می کرد!
در این دوره، نزدیکترین روابط ایران با ونزوئلا ، بولیوی ، کوبا و اکوادر در تاریخ دیپلماسی دو کشور رقم خورد، بیش از 9 بار دیدار "احمدی نژاد-چاوز" از جمله نمودهای این استراتژی بود.

گاف ها و اشکالات
آنها که عملکرد سیاسی و مدیریتی متکی را در دوران وزارتش رصد می کنند گاف ها و اشکالاتی را متوجه او می دانند . مذاکرات بدون مابه‌ازای ایران با آمریکا در افغانستان و عراق، سرگردانی چند روزه متکی در طرابلس برای ملاقات با معمر قذافی دیکتاتور معدوم لیبی ، سفرهای ناموفق به سنگال و دیگر کشورها و نیز اشتیاق نه چندان پسندیده او برای سفر به کشورهای اروپایی، بی‌توجهی به قرارداد 1975 در مذاکرات با عراق، سفر پر انتقاد او به بحرین به بر سر یادآوری پیشینه روابط دو کشور و... شمه‌ای از کارنامه پر حرف و حدیث متکی است.
در زمان تصدی وزارت امور خارجه ،منوچهر متکی همسر خود را از سازمان بهزیستی (در آستانه بازنشستگی) به وزارت امور خارجه منتقل نمود و به سمت «مدیرکل حقوق بشر و زنان وزارت خارجه» منصوب کرد. منوچهر متکی برای انتصاب وی به این پست اداره حقوق بشر وزارت خارجه را از اداره کل سیاسی و اموربین‌الملل جدا و همراه با دفتر امور زنان این وزارتخانه یک اداره کل جدید ایجاد و همسرش را به ریاست آن منصوب کرد. این انتصاب انتقادهای بسیاری را متوجه او نمود. همچنین گفته می شود برادر همسر منوچهر متکی که دندانپزشک و فاقد هر گونه سابقه در وزارت امور خارجه بوده‌است بعنوان وابسته کار به بحرین اعزام گردید. البته متکی در گفتگو با نشریه پنجره گفت : "خوبست کسانی که در پی القاء آوردن فامیل از سوی وزیر امور خارجه بودند بدانند که وزیر امور خارجه عمو، دایی ، عمه و خاله ندارد! " و البته انتقادها به انتصاب همسر و برادر همسر بود نه عمه و خاله ! همسر متکی نیز در گفتگو با تهران امروز به خویشاوندگرایی متکی اعتراف می کند و می گوید : بعید می‌دانم که "فردی غیرمرتبط با حوزه کاری "مشغول شده باشد. در مجلس هم ایشان توضیح دادند که در طول سال‌های گذشته، حداقل موارد را داشته‌اند و من هم فکر می‌کنم که این طور بوده است.
اشتباه دیگر متکی انتصاب بسیاری از همکلاسان و هم دوره ای خود در طول تحصیل در هند بود که در زمان رای اعتماد او در مجلس چند بار به آن اشاره شد.
متکی همچنین به لحاظ مدیریتی اشکالات دیگری را هم متوجه خود نمود . از جمله پناهنده شدن چند مقام سفارت بود که حاکی از انتخاب های نادرست او داشت. همچنین اظهار نظر تند او در برابر انتصاب دستیاران رییس جمهور در حوزه خارجی نیز به رغم انکه از اختیارات رییس جمهور بود اقدام نامناسبی ارزیابی شد.

ماجرای عزل متکی
روز 22 آذرماه، پایگاه اطلاع رسانی ریاست جمهوری از حکم انتصاب علی اکبر صالحی به سرپرستی وزارت امور خارجه و نامه «قدردانی از زحمات و خدمات منوچهر متکی» خبر داد.
پنج روز پس از اعلام برکناری متکی مراسم تودیع و معارفه متکی و صالحی برگزار شد، اما صندلی منوچهر متکی در این مراسم خالی ماند.
رحیمی معاون اول رئیس جمهور که برای معارفه علی اکبر صالحی به این مراسم آمده بود درباره علت غیبت متکی، گفت: «قرار گذاشتیم در مراسم اصلی دیگری که قرار است برگزار شود، تودیع ایشان انجام شود و ان شاءالله در حد وظیفه و تکلیف از وجود شریف ایشان به نحو احسن تقدیر به عمل خواهد آمد».
رحیمی در این مراسم در مقام دلجویی متکی را بسیار اکرام کرد و از او تجلیل بسیار به عمل آورد و البته یادآور شد که متکی پیش از سفر به سنگال در جریان تغییر قرار گرفته است.
اما ساعاتی پس از این اظهارات، منوچهر متکی در اولین موضع گیری خود پس از برکناری در کمال تعجب سخنان رحیمی مبنی بر هماهنگی رئیس جمهور با وی برای برکناری و اطلاع وی از این موضوع را تکذیب کرد و گفت، «هرگز در جریان تعیین فردی به فاصله 24 ساعت بعد از عزیمت به ماموریت و مضحک تر از آن تعیین روز تودیع و معارفه قرار نگرفته است!». دقت در این جمله نشان می دهد که متکی از نام جانشین خود اظهار بی اطلاعی می کند تا خبر عزلش! و بخش دوم هم که تماس های معاونت هماهنگی دفتر معاون اول رییس جمهور برای اطلاع دادن از مراسم خلاف ادعای متکی را ثابت می کند.
در همین حال شخص رئیس جمهور که در سفر به ترکیه در جمع خبرنگاران حاضر شده بود به اظهار نظر در این مورد پرداخت و در پاسخ به خبرنگار بی بی سی درباره برکناری وی، سخنان رحیمی را تایید کرد.
احمدی نژاد تاکید کرد که با متکی پیش از سفر به سنگال، صحبت کرده و اظهار شگفتی کرد که وی مطلع بودن از موضوع برکناری خود را تکذیب کرده است.
وی درباره اینکه چرا وقتی متکی در خارج از ایران بود، تغییر کرد، افزود: «دفتر وزیر امور خارجه در هواپیما و جاده است. فکر نمی کنم این مساله مشکلی داشته باشد و شما این قضیه را جدی نگیرید زیرا چیزی از آن در نمی آید».
متکی در اطلاعیه کوتاهی که دفتر وی منتشر کرد مدعی شد: «وزیر امور خارجه خبر برکناری خود را روز دوشنبه در اثنای ملاقات با مقامات سنگال و از زبان آنان می شنود !» اگر چه بعدها خود متکی اعتراف کرد که خبر برکناری اش را نه از زبان مقامات سنگالی که از زبان مدیرکل خود و پس از پایان ملاقات رسمی با مقام سنگالی شنیده است! منوچهر متکی در دیدار با جامعه اسلامی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی شیراز گفت: "من که خبری از این اتفاق نداشتم از یکی از مدیرکل های همراه دلیل این دگرگونی را سئوال کردم که آن موقع متوجه این تغییر و تحول شدم."
اخیراً نیز که یکبار دیگر احمدی‌نژاد واقعیت سفر سنگال و عزل متکی را بیان نمود متکی در اظهار نظری تند بدون ملاحظه شان رییس جمهور در پاسخ به ده سطری که رییس جمهور درباره او گفته بود با برآشفتگی پاسخ داد : شایسته جایگاه ریاست جمهوری نیست که در اظهارات ۲۰ سطری !، ۲۴ نکته خلاف واقع، ناروا و یا ادعای نادرست وجود داشته باشد!
متکی سپس بدون آنکه پاسخ روشنی به اظهارات متفاوتش بدهد روشن شدن قضایا را به بعدها حواله داد.

اظهار نظر ها درباره عزل
'محمود احمدی بیغش' در گفت وگو با ایرنا؛ با بیان این که تغییر و جا به جایی وزرا و عزل آنان از اختیارات رییس جمهور است، گفت: در قانون اساسی ذکر شده که این مساله جزو اختیارات رییس جمهور است و هیچ کس حق دخالت در آن را ندارد.
وی با تاکید بر این که رییس جمهور از تابستان قصد این جابه جایی را داشت اظهار داشت که این موضوع از چند ماه قبل در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مطرح شده بود.
در همین زمینه احمد توکلی به دفاع از همولایتی اش می پردازد و به مهر می گوید ؛" این اقدامات موجب سخیف شدن جایگاه وزارت امور خارجه و به خطر افتادن امنیت شغلی مدیران ارشد می شود." البته از آنجا که توکلی خود از اسرار مگو خبر دارد اضافه می کند :"شاید آقای احمدی نژاد دلایلی برای برکناری متکی داشته باشد و اگر پای درد دلش بنشینیم این دلایل بسیار باشد اما نحوه برخورد ایشان و شیوه برکناری وی نادرست است ".
حسین شریعتمداری اما در آن روزها که به دلایلی بیش از هر زمانی به انتقاد از دولت پرداخته بود در مقام نصیحت گفت : " در هیچ رساله ای به رئیس جمهور محترم توصیه نشده است که مثلا؛ مستحب است وزیر امور خارجه در آستانه تاسوعا و عاشورای حسینی(ع) عزل شود و تاخیر در برکناری او تا پایان تاسوعا و عاشورا، کراهت داشته و خلاف احتیاط است»!
و البته دست آخر لاریجانی به دفاع از دوست و مشاور قدیمی اش پرداخت و خطاب به رییس جمهور گفت : «بهتر بود چنانچه قصد بر جابجایی وزیر امور خارجه است با تدبیر و حفظ حرمت وزیر تغییر انجام می گرفت».


اقدامی سیاسی در مجلس
به دنبال عزل متکی نمایندگان مجلس درصدد دلجویی از او برآمدند نخست بیست نماینده مجلس طی نامه ای از رئیس مجلس شورای اسلامی درخواست کردند که به برکناری سوال برانگیز وزیر سابق امور خارجه رسیدگی کند و نتایج آن را به مجلس گزارش دهد و سپس نامه ای به امضاء عمده نمایندگان مجلس شورای اسلامی رسید که از مدت تصدی همکار سابقشان در وزارت خارجه قدردانی شده بود. منوچهر متکی نیز بلافاصله به مجلس رفت تا در برابر دوربین عکاسان حوزه سیاسی تصاویر متفاوتی را به ثبت برساند. او در پاسخ خبرنگاران درباره ادامه فعالیت سیاسی خود گفت: به "قسمت آباد" می روم که البته شاید اشاره به ماموریتی داشت که در انتخابات برای او طراحی شده بود.
متکی البته نامه ای نیز خطاب به نمایندگان نوشت تا اخوانیات خود را کامل کرده باشد. متکی در نامه خود شعری از زن شاعره قرون ماضی را با اشکالاتی درج نمود تا به بار احساسی یادداشت خود بیافزاید:
عاشقی خواهی اگر پایان بری
بس که بپسندید باید نا پسند
زشت باید دید و انگارید خوب
تلخ باید خورد و انگارید شهد
توسنی کردم ندانستم همی
وز کشیدن سخت‌تر گردد کمند!

آیا متکی از عزل خود خبر داشت
دلایل بسیاری وجود دارد که نشان می دهد متکی کاملاً از موضوع عزل خود قبل از سفر به سنگال خبر داشته است. جدا از اعلام مستقیم رییس جمهور در ترکیه و نیز اخیراً در جمع حامیان دولت اسلامی که هرگونه تردیدی را زایل می کند، همه مقامات ارشد کشور از جمله معاون اول رییس جمهور ، رییس دفتر رییس جمهور و دستیار ارشد رییس جمهور نیز شهادت داده اند که متکی قبل از سفر به سنگال از عزل خود آگاه بوده و با علم به این موضوع به سفر به رفته است. اکنون جای این سوال باقی است که متکی چرا بهره برداری سیاسی از خبر کذب بی اطلاعی اش را که می تواند برای او نوعی مظلوم نمایی را به ارمغان بیاورد به اعتراف به واقعیت موضوع ترجیح داده است؟ البته شاهدی وجود دارد که ناقض ادعاهای بعدی متکی است و آن هنگامی است که در گفتگو با نشریه ماهنامه مدیریت ارتباطات در آستانه سفر به سنگال به طور تلحویحی از برکناری خود در کمتر از ده روز آینده خبر می دهد! متکی 42 ساعت قبل از برکناری در پاسخ به این سؤال که « شایعات مربوط به برکناری شما به دلیل انتقاد از تصمیم رئیس‌جمهور باطل است؟»، می گوید: "بر اساس آموزه‌های بزرگان خودمان اینطور باید حرکت کنیم که بناست سالیان طولانی در این مسؤولیت خدمت کنیم و جوری هم نگاه کنیم که یک قصد 10 روزه هم نمی‌توانیم به مسؤولیت داشته باشیم!"

ماجرای خرازی – متکی
یکی از اتفاقات رسانه ای کشور مجادلات خرازی و متکی بود. این دو شدیدترین انتقادات را نثار یکدیگر کردند. پس از آنکه خرازی به بیان گوشه هایی از سوابق متکی پرداخت به ناگهان منوچهر متکی برخلاف انتظار و بدون ادبیات دیپلماتیک به جدال رسانه‌ای با خرازی پرداخت. برافروختگی متکی معلوم کرد که در همه این سالیان متکی به اندازه کافی اصول سیاست ورزی را نیاموخته است!
به گزارش فرارو، این مشاجره‌ی رسانه‌ای زمانی آغاز شد که صادق خرازی سفیر پیشین ایران در فرانسه در گفت و گویی با سایت روزنامه خبر پس از چهار ماه از برکناری منوچهر متکی به عملکرد وی در وزارت خانه انتقاد کرد و گفت: « در دوره آقای متکی وزارت خارجه گرفتار نخبه زدایی شد و ای کاش در وزارت خارجه شایسته سالاری محقق می‌شد. مسئولیتها به کارشناسان ورزیده و شایسته که در این نهاد فراوانند سپرده می شد. اما «برخی سالارها» جای شایستگان را گرفتند که متعلق به قبیله فکری خاصی بودند.»
سفیر پیشین ایران در فرانسه با بیان اینکه سیاست خارجی می‌تواند یک استراتژی غلط را خیلی خوب اداره کند و یا می‌تواند یک استراتژی درست را غلط اداره کند، ادامه داد: «این هنر دیپلمات‌ها و هنر مدیران صحنه و ستاد سیاست خارجی است. ولی متاسفانه به دلیل همان ضعفی که گفتم و برداشت انتزاعی، دستگاه سیاست خارجی را به دستگاه تبلیغات و تشریفات تبدیل کرد.»
خرازی در بخش دیگری از گفتگوی خود به ارزیابی از عمکرد متکی پرداخت و اظهارکرد: «ایشان خویشاوند گرایی داشتند. او تعلق حزبی و جناحی و سیاسی داشت. تعلق به دوستانش در انجمن فارغ اتحصیلان هند داشت و وامدار یک بخشی از جناح راست بود. »
پس از این اظهارات بود که منوچهر متکی وزیر پیشین امور خارجه با ادبیاتی بسیار تند به انتقاد از صادق خرازی پرداخت تا رویارویی رسانه‌ای دو دیپلمات مشهور وارد مرحله جدیدی شود. متکی در گفتگو با خبرگزاری فارس گفت: «حرف‌های آقا صادق را جدی نگیرید. ایشان خودش هم حرف‌هایش را باور ندارد!»
متکی همچنین گفت : «در حقیقت صادق خرازی از سیاست خارجی صرفاً خالی بندی و التماس برای مذاکره با آمریکایی‌ها را می‌داند.»
با اظهارات تند متکی درباره این دیپلمات قدیمی، خرازی نیز سخنان وزیر سابق را بی پاسخ نگذاشت. وی طی یادداشت در سایت دیپلماسی ایرانی با لحنی تندتر از اظهارات اولیه خود واکنش صریح متکی را پاسخ گفت.
وی با اشاره به این که اظهارات متکی درباره انتقاداتش به دور از ادب اسلامی و رفاقت بوده است نوشت: «من از اینکه باعث تکدر خاطر جناب جلالت مآب حاج منوچهر خان متکی، وزیر خارجه سابق شدم از ایشان پوزش می‌طلبم و نمی‌دانستم که بیان مطالب آشکار و واضح که اظهر من الشمس و مورد نظاره و باور مجموعه وزارت خارجه و نمایندگی‌های ایران در خارج از کشور است، چنین ایشان را برآشفته کرده و عتاب و خطابی دور از شان دیپلماتیک، سیاسی و حتی اخلاقی را موجب خواهد شد.»
این دیپلمات دوران اصلاحات کارنامه منوچهر متکی در سمت‌های؛ رئیس اداره و مدیرکل و معاونت وزارت خارجه و نیز سفیر ایران در ترکیه و ژاپن و نیز وزیر امور خارجه را قصه پرغصه هفت گنبد افلاک دانست!
خرازی در ادامه با تاکید بر این که اظهارتش نه از سرکین و افترا است بلکه حرف دل کارمندان وزارت امور خارجه است تصریح کرد: «در نهایت، نظر دوست عزیرم آقای متکی را به فرمایش سعدی علیه رحمه جلب می‌کنم که گفته: "معزولی به نزد خردمندان بهتر که مشغولی." عزل شما توسط آقای احمدی‌نژاد نباید موجب ناراحتی شود. عزلتان، شما را از پاسخگویی و هزار پرسش نجات داد و توصیه می‌کنم از فرصتی که پیش آمده برای خدمت به خلق خدا بهره بگیرید و به همشهریانتان در کردکوی خدمت کنید که عین صواب است.»

همه انتقادات رییس جمهور
اخیرا در خبری متواتر، رییس جمهور در جمع حامیان دولت اسلامی به نکاتی اشاره کرد که بسیاری از آنها در فضای رسانه ای و سیاسی بازتاب های گوناگونی یافت. از جمله این بخش ها سخنان رییس جمهور درباره عزل متکی بود. باید دانست این سخنان از سوی دفتر رییس جمهور تایید نشد اما انتشار آن هم با تکذیب نهادهای رسمی مواجه نگشت. در سخن منسوب به رییس جمهور آمده است :
«متکی کاندیدای من برای وزارت خارجه نبود. پارسال که به سازمان ملل رفتیم ، سه چهار دیپلمات که با اعزامشان مخالف بودم پناهنده شدند، در جلسه ای که نمی توانم بگویم چه کسانی در آن جلسه بودند تصمیم گرفته شد که عوض شود. از زمانی که این تصمیم گرفته شد تا سه ماه پیدایش نمی کردیم و مدام در سفر بود. یک روز پیدا کردیم و ساعت ده شب جلسه ای تنظیم شد. گفتم دیگر از نظر من وزیر نیستی بیا معاون من و رییس سازمان انرژی اتمی شو. گفت می خواهم بروم سنگال ، گفتم از طرف من که ماموریتی نداری. با من هماهنگ نمی کرد و ماموریت می رفت. گفت میروم سنگال و دوشنبه اینجا هستم. گفتم دوشنبه غروب دفتر حکم را بزنند. دیر آمد به دفتر گفتم دست نگه دارند ، گفتند خبر در رسانه ها منتشر شده و دیگر نمی شود. مدیر کل دفتر وزارت خارجه گفت دوشنبه ملاقاتهای رسمی تمام شده بود و ایشان جلسات را تمدید کرده بود و حتی از آنجا با وزارت خارجه تماس گرفته و خواسته بود که سفر دیگری برایش هماهنگ کنند! نمی توانم بگویم چه کسی گفته بود ایشان را بردارید. تمام پنج شش سال بار وزارت خارجه روی دوش من بود. از کارشناسان و متخصصان وزارت خارجه استفاده نمی کرد.»

نقش آفرینی در کمیته وحدت اصولگرایان
موضوع وحدت اصولگرایان در چند ماه اخیر در فضای سیاسی کشور دارای بازتاب بسیاری بوده است. در این میان متکی نیز در بخش های اجرایی آن نقش آفرینی کرد و به طور همزمان از سوی دو طیف وابستگان لاریجانی و قالیباف مورد حمایت پنهان و آشکار قرار گرفت. تا آنجا که نام او در گروه اصلی 7+8 قرار گرفت تا نشان دهد چگونه محمدنبی حبیبی که دبیر کل حزب موتلفه اسلامی ، حزبی که نزدیک به نیم قرن سابقه دارد نامش دربین اعضای گروه 8+7 اصولگرایان قرار نمی گیرد اما منوچهر متکی جایگزین وی می شود.و البته پس از مدتی زاکانی در مقام سخنگو
منوچهر متکی را مسئول کمیته تعامل و ارتباطات نیز معرفی نمود. یادآور می شود چندی قبل نشریه پنجره وابسته به زاکانی در گفتگو با متکی به صراحت از متکی به عنوان نامزد پست وزارت خارجه در صورت پیروزی قالیباف! در انتخابات ریاست جمهوری آینده نام برده بود !

سخن آخر
متکی نشان داده است که بخشی از الفبای سیاست یعنی بقاء در شرایط سخت را به درستی آموخته است. همچنین ثابت کرده است که به رغم اظهاراتش در طول دوره تصدی وزارت خارجه به لحاظ تبارشناسی همچنان خود را مدیون کسانی می داند که در انتخابات دوره نهم ریاست جمهوری مسئولیت ستادهای آنها را به عهده گرفته بود.
منوچهر متکی وزیری بود که در سایه صبر دکتر احمدی نژاد، شش سال در دولت او دوام آورد . بیانیه اخیر متکی، دلالتی روشن بر این مدعا است که او اکنون که از صدارت و سیر آفاق و انفس جا مانده است در تلاش است تا در قامتی دیگر برای انتخابات دهمین دوره بکوشد. بلکه این بار نیز سفر ناتمامش را به دور دنیا کامل کند. حتی اگر لازم باشد برای این منظور همه واقعیت ها را در مورد دوران وزارتش از جمله ماجرای روزهای قبل از سفر به سنگال را نگوید.


منبع: جریان