فصل دهم : سير و سرطان
حدود دو هزار سال پيش بقراط حكيم سير را جهت معالجه سرطان تجويز كرد ولى تا قرن بيستم طول كشيد تا دانشمندان علت مؤ ثر بودن سير را براى اين بيمارى دريافتند . در اين فصل خواهيم ديد كه پزشكان پژوهشگر خواص ضد سرطانى سير به خصوص ارزش پيشگيرى بيمارى را چگونه كشف كردند.
سرطان يك بيمارى منفرد نيست ، سرطان به صورتهاى مختلف و در محلهاى زيادى ظاهر مى شود، خصوصيات و ميزان پيشروى آن نيز تغيير مى كند. ممكن است غذا و داروى خاصى از بروز يك نوع سرطان جلوگيرى كرده و يا آن را معالجه نمايد ولى در مقابل نوع ديگرى سرطان به كلى بى اثر باشد . چنانكه بعدا خواهيم ديد، بررسيهاى علمى نشان داده است كه مصرف سير ممكن است از سرطان معده و انواع ديگر سرطانها جلوگيرى نمايد ولى از بروز سرطان ريه جلوگيرى نمى كند. به هر تقدير سير فعاليت سيستم ايمنى را كه مستقيما بر عليه تومورها دفاع مى كند افزايش مى دهد، بنابراين هر كسى كه در معرض ابتلاى به سرطان است و يا قبلا به آن مبتلا بوده است بايستى از منافع افزودن سير به رژيم غذائى خود بهره مند شود . از آنجايى كه از هر سه نفر از ما در طول عمرمان يكى از انواع سرطان را تجربه خواهيم كرد، بنابراين جملگى در معرض خطر ابتلاى به سرطان قرار داريم .
تحقيقات در مورد نقش سير صرفا حاشيه اى نبوده ، بلكه انستيتوهاى صالح براى مدت بيش از پنجاه سال با آن سر وكار داشته اند . تحقيقات انجام شده اكثرا توسط تيم هاى علمى ديگر به تعداد زيادى تكثير و در مجلات علمى منتشر مى شوند. در تجديد نظر اخير شواهد علمى بيشترى از خواص ضد تومورى سير، توسط مؤ سسه ملى سرطان و انجمن سرطان آمريكا كه دو سازمان سنتى و محافظه كار بوده و فقط در فكر ارتقاء علم گذرا (189) نيستند، به دست آمد .
داستان مدرن سير و سرطان در دهه گذشته در كشورهاى آمريكا و ايتاليا و چين كه با مطالعات رژيم غذائى و سرطان ارتباط پيدا كرد كه جملگى اثرات محافظتى سير را در رژيم غذائى بر عليه سرطان كشف كردند هيجان انگيز شد . قبل از اين تاريخ بررسى هايى روى حيوانات و لوله آزمايش و ديش هاى لابراتوار انجام شده بود ولى كارآيى آن نسبت به انسان مورد سؤ ال بود .
پژوهش اوليه
پژوهشگران از سال 1949 در مورد اثر ضد سرطانى سير مطالعاتى انجام داده اند و دانشمندان آلمانى دريافتند كه آلى سين سير تومور موشها را از بين مى برد . در اين برهه از زمان دانشمندان به دنبال يافتن عناصر قوى تر شيميايى براى درمان تومور در بيماران سرطانى بودند. مطالعات انجام شده بعدى اين نقش آلى سين را مورد تاءييد قرار داد .
در سال 1964 دريافتند كه آب سير تازه جهت پيشگيرى سرطان سينه موش هاى مستعد ابتلاى به بيمارى سرطان ، از مصرف آلى سين تنها بهتر است . در آزمايش ثبت شده در سال 1983 سير تومور سرطان پوستى موشها را بر طرف نمود .سپس تركيبات ديگر سير به غير از آلى سين هم مفيد تشخيص داده شدند . بعضى از تركيبات كه در ذيل نوشته شده انواع متفاوت سرطان را در حيوانات معالجه كرده اند:
اجوئن ، آلى سين ، آليكسين ، آليل مركاپتان ، آليل متيل ترى سولفيد، دى آليل دى سولفيد، دى آليل سولفيد، دى آليل ترى سولفيد .
جهت اطلاع از تركيبات سير به فصل 12 مراجعه شود . در آنجا به تفصيل بيان خواهيم كرد كه چگونه اين تركيبات قبل از بريده و يا له شدن سير آشكار نمى شوند . اين خاصيت نقش سنتى بعضى از فرهنگها را كه ابتدا سير را له كرده و در اتانل يا آب و يا سركه قرار مى دهند توجيه مى كند. و در اين فاصله زمانى است كه آلى ئين گوگرد اصلى سير به معجون با ارزش ايمنى و تركيب ضد سرطانى ، تبديل مى شود . جهت فراگيرى راههاى آماده كردن سير براى اخذ حداكثر قدرت آن به فصل 14 مراجعه كنيد.
مطالبات اخير روى حيوانات
در پايان دهه 1980 با تركيبات سير تجربيات زيادى روى حيوانات صورت گرفت كه يا مقاومت در مقابل داروهاى سرطان زا و تشعشعات را مى آزمايد و يا اندازه گيرى مى كند. در يك تحقيق كه در سال 1980 انجام شد معلوم شد كه دى آليل سولفيد از تشكيل تومور روى موشهايى كه با ماده سرطان زا (190) آلوده شده بودند، جلوگيرى كرد .
مطالعات ديگرى نشان داد كه تركيبات سير به طور آزمايشى و مؤ ثر از سرطان القايى كولن يا قولون ، پوست ، مرى (191) و مثانه جلوگيرى كرد .
يك انس پيشگيرى
تحقيق درباره سرطان در دهه 1990 به طور جدى انجام شد .مبارزه بيست ساله بر عليه سرطان براى يافتن راه علاج به نتيجه نرسيد و تعداد سرطانى ها در حال افزايش و مرگ مبتلايان به بيمارى قلبى در حال كم شدن بود و مرگ به وسيله سرطان در پايان قرن حاضر در كشورهاى صنعتى در رديف اول قرار گرفت و كوشش در جهت پيشگيرى از ابتلاى به سرطان بيشتر از معالجه آن بود . اكنون كليه دانشمندان بر اين نكته اتفاق نظر دارند كه پيشگيرى حائز اهميت است . اين تحول به دنبال افكار پزشكان مجرب گذشته پديد آمده است . پزشك ارجمند ايرانى ابوعلى سينا در كتاب قانون كه براى 500 سال در مناطقى از شمال آلمان و اسپانيا و آفريقاى شمالى تا افعانستان مورد استفاده بود نوشته است : سرطان پيشرفته قابل علاج نمى باشد .
ابوعلى سينا و عده ديگرى از پزشكان قديم توصيه هاى زيادى در مورد رژيم غذائى براى پيشگيرى سرطان كرده اند و از همين روش اكثر پژوهشها در جهت جلوگيرى از سرطان تحقق يافته است . قدر مسلم در تمام ايام تحقيقاتى در مورد پيشگيرى صورت گرفته ، ولى در حال حاضر اكثريت مؤ سسات تحقيقى و سرمايه گذارى اظهار مى كنند كه تحقيق جهت پيشگيرى سرطان ، در درجه اول اهميت قرار دارد .
عامل محركه اين تحول كه سير را مورد توجه قرار داد، انتشار كتاب رژيم غذائى ، متد زندگى و مرگ و مير (192) در چين به وسيله انتشارات دانشگاه هاى آكسفورد و كرنل در سال 1990 بود . در اين كتاب نتايج بررسيهاى عادات غذائى اهالى چين از سال 1973 تا 1984 نوشته شده است . پژوهشگران به دنبال اين بودند كه شركت كنندگان در اين رژيم به چه نوع امراضى مبتلا مى شوند. آنها دريافتند كه از بين مواد غذائى كسانى كه سبزيجات گوگرددار، از جمله كلم ، گل كلم بروكلى يا كلم رومى و سير و پياز و موسير، زياد مصرف كرده اند به طور كلى كمترين ميزان ابتلاى به سرطان را دارند.
برنامه غذائى طراحى شده (program foods desinger )
در سال 1991 بيشترين تحقيقات روى سير و پيشگيرى از سرطان انجام شده است . در ابتدا مؤ سسه ملى سرطان برنامه پنج ساله غذائى را عنوان كرد . در اين برنامه غذاهايى را كه احتمال پيشگيرى از سرطان را داشتند چه از نظر داروهاى سنتى و چه از نظر تحقيقات اپيدمى شناسى جديد مورد بررسى قرار دادند. مواد انتخاب شده عبارت بودند از سير، مركبات ، كتان ، ريشه شيرين بيان (193) و گياهان خانواده جعفرى . دانشمندان اين مواد را جهت سلامتى مورد آزمايش قرار داده و سعى كردند كه تركيبات آنها را كه ممكن است از تشكيل غده سرطانى پيشگيرى نمايند، شناسايى كنند، در نهايت برنامه قرار شد كه ليست مجموعه غذائى با انواع غذاهايى كه اثر پيشگيرى از سرطان را دارند، تهيه كنند. بنابر اظهار هربرت .اف . پيرسون ، سرپرست برنامه ، سير از جمله غذاهايى است كه بالقوه بيشترين قدرت ضد سرطانى را دارا مى باشد .
مطالعه علمى بيماريهاى همه گير از چين تا ايتاليا (epidemology)
مطالعات انجام شده توسط كشورهاى چين و ايتاليا در سال 1991 نشان داد كه گنجانيدن سير در رژيم غذائى خطر ابتلاى سرطان معده را كاهش مى دهد. پژوهشگران كالج پزشكى شادانگ (194) چين ارتباط بين رژيم غذائى و سرطان معده را مورد بررسى قرار دادند . مكان انتخابى يعنى گنگ شان (195) بهترين جاى ممكن بود چون ميزان سرطان در آنجا 4 .3 در هر صد هزار نفر است در حالى كه در حوالى كوئى شيا (196) بيشترين ميزان جهانى يعنى 400 در صد هزار نفر مى باشد . پژوهشگران رژيم غذائى 564 بيمار سرطان معده و 1131 نفر شاهد را مورد مطالعه قرار دادند. نتيجه تحقيقات اين بود كه ساكنان ناحيه گنگ شان به طور متوسط روزانه يك دوم اونس سير و پياز و مواد مشابه را مصرف كرده اند، در حالى كه اهالى كوئى شيا سير مصرف كرده اند .
ايتاليا يكى از كشورهاى اروپايى است كه بالاترين تعداد بيماران سرطان معده را دارد كه 10 مرگ و مير كليه سرطانى ها كه ساليانه بالغ بر 14000 نفر مى شوند را شامل مى گردد. دانشمندان رژيم غذائى و ديگر عوامل سرطان زاى بخشهايى از ايتاليا را مورد مطالعه قرار دادند تا با آمادگى قبلى از بروز سرطان جلوگيرى كنند . آنها تعداد بيماران مبتلا به سرطان معده را با گروه هاى مشابه ( از لحاظ سنى ، جنسى ، و غيره ) انتخاب و رژيم غذائى آنها را پيگيرى كردند، آنها دريافتند كه مصرف ميوه جات تازه ، مركبات ، سبزيجات خامم ، ادويه جات ، سير، روغن زيتون و ويتامين هاى c و e و بتا كاروتن جهت پيشگيرى از ابتلاى به سرطان معده مفيد هستند . در سال 1992 نتيجه آزمايش انجام شده در سالهاى 90 1988 شانگهاى كشور چين روى 200 نفر بيمار مبتلا به سرطان حنجره (197)كه با گروه 414 نفرى شاهد همراه بود گزارش شد . اطلاعات به دست آمده حاكى از وجود اثرات بيشترى از تركيبات سير روى اين نوع از سرطان مى باشد . با مطالعه نحوه زندگى آنها معلوم شد كه : مصرف سير همراه ميوه جات ( به ويژه مركبات ) و سبزيجات اعم از سبز و زرد در پيشگيرى از ابتلاى به آن دخالت داشته است .
زنان و سرطان در آيووا
تحقيق روى سير و سرطان در سال 1994 در ايالات متحده مجددا شروع شد، پژوهشگران دانشگاه مينوسوتا آزمايشى براى يافتن ارتباط بين رژيم غذائى و سرطان روده بزرگ روى عده زيادى از زنان آيووا انجام دادند. سرطان روده يكى از مهمترين عوامل مرگ و مير در ايالات متحده مى باشد . در سال 1991، 112000 مورد جديد شناسايى شد كه 53000 نفر از آنها فوت نمودند . فقط نيمى از آنها براى مدت پنج سال زنده ماندند. عده اى از پژوهشگران تخمين زدند كه تا 90 سرطانهاى روده اى ايالات متحده آمريكا با رژيم غذائى اصلاح شده قابل اجتناب هستند. تحقيق قبلى نشان داد كه مصرف ميوه جات و سبزيجات احتمالا مهمترين عامل ضد سرطان روده باشند .
مطالعات روى زنان آيووا به نتايج علمى محكمترى از مطالعات قبلى منجر شد . اين بررسى آينده اميد بخش و بهترى را از مطالعات گذشته نگر قبلى كه در كشورهاى چين و ايتاليا انجام شده بود نويد داد . در مطالعات گذشته نگر، پژوهشگران گروهى از مبتلايان به سرطان را با گروه هاى ديگرى كه از لحاظ سنى ، جنسى و ديگر عوامل با هم شباهت داشتند، انتخاب نموده و از هر دو گروه در مورد رژيم غذائى آنها سئوال نمودند. نقطه ضعف اين روش در اين است كه اختلافات بيشتر به خاطرات افراد بستگى پيدا مى كند كه در گذشته چه چيز مى خورده اند و اين امر نتايج را مغشوش مى كند .مطالعه آينده نگر مانند آنچه كه در آيوا صورت گرفت ، عده اى از افراد سالم را انتخاب و در مورد رژيم غذائى آنها سئوال شد و اين كار را در چند نوبت تكرار نمودند و سپس مبتلايان به بيمارى را شمارش نمودند، كه حافظه ضعيف مشكل آفرين نباشد . چون از افراد در مورد غذاى مصرفى در زمان حال پرسش مى شود نه آنكه آنها در گذشته چه غذائى را خورده اند، در اين بررسى تعداد 41837 زن 55 تا 69 ساله به طور اتفاقى انتخاب شدند . آنها پرسشنامه سال 1986 در مورد رژيم غذائى را عودت دادند .
در اين بررسى سؤ الاتى درباره ورزش ، رژيم غذائى ، كشيدن سيگار، تاريخچه خانوادگى و مردم شناسى مطرح گرديد و از شركت كنندگان خواسته شد غذاى مصرفى خود را در سال گذشته از بين 127 قلم مواد غذائى به اضافه 29 قلم سبزيجات و 15 قلم ميوه جات گزارش كنند . سپس پژوهشگران به بررسى ايجاد سرطان كولن در شركت كنندگان پرداختند و رژيم غذائى مبتلايان ، با رژيم غذائى كسانى كه قبلا به سرطان مبتلا نشده بودند مقايسه گرديد .
از بين ميوه جات و سبزيجات به جز سير هيچكدام به تنهايى در پيشگيرى از سرطان مؤ ثر واقع نشدند .فقط كل سير و كل سبزيجات و رژيم كامل فيبر مصرف شده در رابطه با پيشگيرى از سرطان منظور گرديد. به علت اعمال طرح بهتر در اين بررسى نتايج مطمئن ترى از بررسيهاى قبلى در مورد قدرت سير حاصل و چون اين بررسى روى انسانها انجام شده به مراتب بهتر از بررسى روى حيوانات ، مورد قبول واقع شد . مژده مسرت بخش اينكه : سير نه تنها از بروز سرطان معده كه در ايالات متحده چندان مورد اهميت نمى باشد بلكه از بروز سرطان روده بزرگ كه مرگ و مير زيادى را در ايالات متحده آمريكا موجب مى شود جلوگيرى مى كند. پژوهشگران متذكر شدند كه سابقا مصرف سير در حد زياد با كاهش سرطان روده بزرگ ژاپنى تبارهاى ساكن هاوايى همراه بود .
از پيشگيرى تا معالجه
در بررسى اكثريت سرطانهاى ايجاد شده ، ابتدا ساختار ژنتيكى بعضى از سلولها مختل مى شود . اين مرحله كليدى ممكن است عامل شيميايى از قبيل آلاينده ها يا مواد شيميايى در رژيم غذائى معمولى كه از تشعشعات عادى خورشيد يا يك نوع ويروس و يا عوامل ناشناخته ديگرى حادث شده ، داشته باشند .
اين مرحله كه مرحله آغازين ناميده مى شود، هدف يافتن معيارهاى پيشگيرى بر ضد سرطان است . هرگاه ياخته اى بدخيم شود ممكن است رشد كرده و به تومور تبديل گردد . اين مرحله پيشرفته هدف معالجات بر عليه سرطان مى باشد . ممكن است تومورى تشكيل شود و در سير طبيعى خود متوقف شده و رشد نكند اما احتمالا بلافاصله تومور شروع به پخش ياخته هاى سمى به جريان خون نموده و در كل بدن پخش گردد. گاهى در مجارى گردش خون با سيستم ايمنى بدن شديدا برخورد مى نمايد . پشتيبانى اين عامل و حمله سيستم ايمنى به تومور اصلى ، هدف درمان به وسيله تحريك ايمنى مى باشد . اكثر ياخته هاى مجارى خونى تشكيل تومور نمى دهند بلكه يكى از يك ميليون اما اگر بافت كاشته شود، آنها مى توانند در فاصله دورتر از جريان خون توليد تومور نمايند. در بررسى روى حيوانات معلوم شد كه سير در هر سه مرحله عامل مؤ ثر ضد سرطان مى باشد، سير به جلوگيرى از تومور در حال ايجاد و حتى در حال پيشرفت و نيز به تقويت سيستم ايمنى كمك مى كند تا بر عليه ياخته هاى مجارى و نيز تومور اصلى حمله ور شود .
نقطه آغازين (#initiation) ==
به نظر مى رسد كه سير مكانيزم طبيعى سلولهاى در معرض ابتلاى به سرطان را جهت دفع مواد سمى از بدن تقويت مى كند . كبد سموم شيميايى و غيره را از بدن دفع مى كند. سير فى نفسه كبد را از آسيبها حفظ مى كند . ضمنا سير اثر عميقى براى ضد سمى كردن آنزيم هاى كبد دارد كه باعث از بين بردن مواد سمى مى شود و آنها را بدون اثر مى نمايد. تركيبات غنى گوگردى سير عامل اين خاصيت مى باشند. مقدار گوگرد سير حدود يك درصد وزن سير است و چندين تركيب گوگردى در سير وجود دارد . مخصوصا پس از خرد و يا له كردن آن و همين تركيبات گوگردى بافت ژنتيكى سلولها را در مناطق حساس مى بندد همانطور كه كليد قفل را مى بندد، با بستن آن مواضع ، تركيبات از آسيب عامل سرطان و رسيدن مواد به سلولها ممانعت مى نمايد . عاملى كه بتواند به تنهايى ضد سرطان باشد در سير وجود ندارد، آلى سين ، دى آليل سولفيد (das )، اجوئن (ajoene)، آليكسين ، روغن سير و آب سير تازه و بيات همگى خاصيت ضد سرطانى را دارند .
افلا توكسين (198) يك قارچ عامل ايجاد سرطان است كه به طور طبيعى در بسيارى از انواع غذاها به وجود مى آيد . در آزمايشات زيادى پژوهشگران به كرات دريافته اند كه تركيبات سير اثر سرطانى افلاتوكسين را از بين مى برد.اجوئن ، das، آليكسين و آب سير خام به تنهايى توانسته اند به كرات اين نقش را با دز متناسب ايفا كنند .
تابش (radiation )
سير محافظ خوبى بر ضد اشعه سرطان زا مى باشد . توجه داشته باشيد كه جزئى از اشعه دريافتى از خورشيد بدون زيان مى باشد . در حالى كه همان اشعه براى افرادى كه حمام آفتاب مى گيرند خطر بيشترى را در رابطه با سرطان پوست در بر دارد . به علت آلودگيهاى حاصله از سوختهاى فسيلى و سلاحهاى مخرب ، حضور اشعه در محيط زيست رو به افزايش است . نواحى اطراف كارخانجات هسته اى كه در معرض باد ترى مايل آيلند (199) ايالات متحده و چرنوبيل (200) اتحاد جماهير شوروى هستند خطر سرطان زايى زيادى دارند . اكنون كشور روسيه پذيرفته است كه اتحاد جماهير شوروى سابق مقادير زيادى از پسماند هسته اى ، حاوى راديو اكتيو زياد را در يك رودخانه رها كرده است . هيچكس نمى داند كه چطور مى توان اين آلودگيها را برطرف كرد!دانشمندان معتقدند كه روزى فضولاتى از اين قبيل تمام اقيانوسهاى دنيا را آلوده خواهد كرد . بنابراين حفاظت بر عليه اشعه سرطان زا در قرن آينده حائز اهميت زيادى مى باشد .
اثرات ضد تومور
آب سير و تركيبات آن داراى اثر ضد تومورى مى باشند، مضافا اينكه ممكن است در مورد درمان سرطان به اندازه پيشگيرى از آن مفيد باشند، كه اين تاءييد گفته بقراط حكيم مى باشد . يكى از روشهاى تحقيقى اين است كه تومور را به موش منتقل و سپس بررسى شود كه آيا سير تومور را به كلى نابود مى كند و يا فقط از رشد آن جلوگيرى مى كند. البته به علت اينكه تومور قبلا در موش تشكيل شده در مورد پيشگيرى چيزى را ثابت نمى كند .
اين روش مناسبى است كه كاربرد عملى مواد شيمى درمانى روى انسان را در بوته آزمايش مى گذارد . به دليل اينكه مى توان سموم و اثرات جانبى آن را در سيستم زنده واقعى مشاهده كرد كه خيلى مطمئن تر از نتيجه به دست آمده در آزمايشگاه عليه سلولهاى سرطانى مى باشد . (چون شباهت نزديكى به سرطان در بدن انسان دارد . ) اين تحقيق بيشتر روى موشهايى كه به طور ذاتى استعداد ابتلاى به سرطان خاصى را دارند انجام مى شود، نه موشهايى كه تومور در آنها كاشته مى شود .
مطالعه مشابهى روى حيوانات نشان داد كه سير عملا اندازه تومور را كوچك نمود . دكتر بنيامين لو، استاد دانشگاه پزشكى لما لينداى كاليفرنيا آزمايشى را انجام داد كه در آن به موشهاى مبتلا به سرطان تنش جسمى وارد نمود و در رژيم غذائى يك گروه به مدت يك هفته قبل از آزمايش و طى دوره آزمايشى سى و پنج روزه سير اضافه نمود، در دو هفته اول تومور هر دو گروه شروع به بزرگ شدن نمود پس از آن تومور گروه اول كه سير خورده بود ثابت ماند و در هفته بعدى شروع به كوچك شدن نمود ولى تومور گروه ديگر در طول مدت آزمايش به تدريج رشد نمود .
در آزمايشات چندى معلوم شد كه زمان بهبودى تومورهاى كاشته شده در موشها با رژيم مناسب سير به طور شايانى رضايتبخش بود در يكى از اين آزمايشات پژوهشگران به گروهى از موشها افشره سير تزريق كردند و به گروه ديگر افشره سير خورانيدند، تومور موشهايى كه آب سير به آنها تزريق شده بود به اندازه 30 تا 50 درصد و تومور موشهايى كه سير خورده بودند، به اندازه 10 تا 25 درصد كاهش يافت به عبارت ديگر برقرارى رژيم غذائى و تجويز سير همراه معالجات بالينى توسط پزشك معالج مى تواند به بهبود بيماران سرطانى كمك نمايد .
مكانيزم هاى ضد سرطانى
دانشمندان مكانيزم هاى ضد سرطانى را اثبات نكرده اند ولى بعضى از تئوريهاى آن را تاءييد كرده اند . در اين مرحله نيز گوگرد نقش آفرين مى شود . بعضى از تومورها بالقوه حاوى مقدار زيادى گوگرد هستند . فرضيه دانشمندان اين است كه تركيبات گوگردى سير سلولهاى سرطانى را سرگردان كرده و توليد مجدد آن سلولها را مختل مى نمايد . هم آلى سين و هم اجوئن ممكن است اين اثر را داشته باشند .
مكانيزم ديگرى ممكن است از طريق سلنيوم (201) موجود در سير باشد . سلنيوم به تنهايى فعاليت زيادى بر ضد سرطان به وجود مى آورد كه حتى با تجويز مقدار بسيار كمى از آن مؤ ثر واقع مى شود . (به اندازه 1 تا 5 قسمت در يك ميليون در رژيم غذائى ) . در يك تحقيق مقدماتى روى سلنيوم دكتر كلمنت ايپ (202) از بخش جراحى سرطان شناسى (203) مؤ سسه سرطان روزول پارك شهر بفالوى استان نيويورك ، به تغيير ديدگاه درباره سلنيوم سير در سالهاى اخير كمك كرد . يكى از دلايل اين است كه سلنيوم موجود در غذا ممكن است بر سلنيوم غير آلى برترى داشته باشد .
دكتر كلمنت دريافت كه سلنيوم آلى در سير قدرت ضد سرطانى بيشترى از سلنيوم مواد غير آلى دارد . او با استفاده از سير غنى شده با سلنيوم در دانشگاه كرنل در شهر ايتاكاى نيويورك ، كه به وسيله عامل تقويتى ، كيفيت سلنيوم را بالا برده بود، دريافت كه سلنيوم مذكور سرطان پستان (204)موشها را بهتر از سير معمولى ريشه كن كرد و نشان داد كه سلنيوم موجود در سير اثر بهترى روى تومورها دارد .
ميزان سلنيوم در بافت موشهايى كه با سير تغذيه شده بودند به طور قابل ملاحظه اى پايين تر از آنهايى بود كه با سلنايت (شكل غير آلى ) تغذيه شده بودند در حالى كه اثر ضد سرطانى در گروه اول به مراتب بيشتر بود . اين خبر، هشدار به كسانى است كه سلنيوم تقويتى مصرف مى كنند چون مصرف با دز زياد سلنيوم به مدت طولانى مسموميتهايى را نشان داده است . سير غنى شده سلنيومى با تجمع كمترى در سلولها، ممكن است اثر بيشترى داشته باشد و در نتيجه مسموميت بالقوه كمترى عايد شود ضمن اينكه سير منافع جانبى زيادى دارد كه سلنيوم غير آلى فاقد آن است .
ارتقاء ايمنى enhancement immune
به فصل هشتم سير و سيستم ايمنى مراجعه كنيد كه سير به دفاع سيستم ايمنى در برابر سلولهاى تومور شناور كه در جستجوى مكان جديد مى باشند كمك مى كند .
سير، شيمى درمانى و پرتو درمانى
آخرين تفكر اين است كه سير قادر است از آثار و عوارض جانبى شيمى درمانى ممانعت كند چون اين درمان اغلب ، ناراحتيهايى را ايجاد مى كند دارويى كه براى از بين بردن سلولهاى سرطانى داده مى شود، به ساير سلولهاى بدن حمله ور مى شود . در مطالعه اى كه در كشور ژاپن انجام شد به گروهى از زنان كه تحت درمان شيميايى و تشعشعى بودند سير داده شد، بيمارانى كه سير خورده بودند عوارض جانبى كمترى را از آنهايى كه سير نخورده بودند، تحمل كردند، در حقيقت از 8 .67 زنانى كه سير خورده بودند به طور كلى عوارض جانبى گزارشى دريافت نشد .
فصليازدهم : استرس ، خستگى و سالخوردگى (205)
سير از دورانهاى باستان به عنوان غذاى تقويتى مصرف مى شده است (دارويى كه به جاى مبارزه با بيماريهاى خاصى بيشتر موجب تقويت كلى بدن مى گردد.) بردگانى كه اهرام مصر را مى ساختند در يك زمان به خاطر كم شدن جيره سير، عليه مسئولان قيام كردند . همانطور كه در فصول 3 و 4 ديديم آيوروديك جديد و معالجه كنندگان يونانى هنوز آن را به عنوان تقويتى تجويز مى كنند .
داروى تقويتى با داروى محرك تفاوت دارد گرچه به نظر مى رسد كه هر دو انرژى بخش هستند، تحريك كننده ها مثل كافئين در قهوه ، چاى ، و ديگر نوشابه هاى غير الكلى ، انرژى لازم را بعد از خستگى و افسردگى فراهم مى كنند . از طرف ديگر داروى تقويتى ، انرژى لازم را به تدريج و آهسته در طول هفته ها و حتى ماه ها ذخيره مى سازد و پس از آن بلافاصله افت انرژى صورت نمى گيرد . يك تقويتى مانند سير از طريق چند مكانيزم عمل مى كند مثلا بهبود سيستم هاضمه ، ذخيره غذائى به خصوص براى دفاع عليه هيجانات و يا بالا بردن مقاومت عمومى در مقابل امراض .
بررسيهاى علمى اخير نظريه مقوى بودن سير را تاءييد مى كند به طورى كه سير مى تواند آثار هيجان را كاهش داده ، ميزان انرژى را بهبود بخشيده ، خستگى را كم كرده ، عمليات و تحرك ورزش را ارتقاء داده و در نتيجه اميد به زندگى را افزايش دهد .
استرس (stress )
استرس جزء طبيعى زندگى است . هنگام مواجهه با وضعيتى كه زندگى را تهديد مى كند اعصاب سمپاتيك بدن مسلط مى شوند و اين عمل به آزادى انرژى شتاب مى دهد تا جريان خون را به ماهيچه افزايش دهد و بدن را ظرف مدت كوتاهى آماده قبول فشار بى حد نمايد و اين عكس العمل جنگ و گريز (206) اگر خيلى شديد باشد، شخص هيجان زده را قادر مى سازد كارهاى خارق العاده اى انجام دهد مثل بلند كردن اتومبيل از روى فرد حادثه ديده و يا همانند يك قهرمان نجات همسنگر . در موارد كم اهميت تر از قبيل وضعيت بحرانى شغلى ، خطرات قريب الوقوع (207)و يا فوريتهاى كودكان در منزل نيز به عكس العمل سمپاتيك نيازمند است . تحت شرايط معمولى هيجان اين موقعيها به ندرت رخ مى دهند و با رفع خطر، بدن به حالت آرام ترى در مى آيد و با استراحت ، آرامش ، غذا خوردن و خوابيدن سيستم پارا سمپاتيك مسلط مى شود. در اين مرحله بدن به ساختن ، آماده كردن و ذخيره كردن انرژى براى آينده مى پردازد.
متاءسفانه بسيارى از ما با مشاهده مشكلات تمدن جديد در حالت سمپاتيك باقى مى مانيم . گذشتگان ما فقط به هنگام اتفاقات خطرناك زندگى از قبيل جنگها و شكار با هيجان سر و كار داشتند و در بقيه موارد، عمر خود را به استراحت مى گذرانيدند . انسان شناسان مى گويند اجداد شكارچى ما سه روز در هفته كار مى كردند و بقيه ايام را به ورزش ، سرگرمى ، موزيك ، رقص ، زندگى خانوادگى و يا مناسك مى پرداختند . اكثريت ما امروزه به ندرت آرامش داريم . بيش از چهل ساعت در هفته در مشاغل پر اضطراب و يا مشكلات خانوادگى به سر مى بريم . ما نه تفريح مى كنيم و نه از ورزش به حد كافى بهره مى جوييم و تفريح ما در حد ناچيزى است مثلا تماشاى تلويزيون ، و نتيجه آن تحليل رفتن قوا، سوء هاضمه ، بى خوابى ، بر هم خوردن سيستم ايمنى ، بيماريهاى مزمن و ديگر اثرات بد حالت سمپاتيك مداوم مى باشند . معالجه آن البته منوط به منظم كردن هيجانات و بالا بردن كيفيت و كميت استراحت و تفريح مى باشد، گياهان و غذاهاى مقوى براى اين حالت و هر وضع ديگرى كه همراه از دست دادن انرژى است ، ضرورت دارد .
آزمايشات روى حيوانات
در آزمايشات علمى ، عكس العمل حيوانات در مقابل استرس نشان داده است كه سير اثر بيماريهايى از قبيل خستگى ، ضعف هماهنگى و كم اشتهايى را كاهش مى دهد . به خاطر سختى اعمال اين آزمايشات روى حيوانات به جزئيات آنها نمى پردازم و فقط دعا مى كنم كه اطلاعات كسب شده از اين آزمايشات براى حيوانات و انسان منافع خيلى بيشترى از تحمل رنج حيوانات مورد آزمايش در برداشته باشد . موشهاى مورد آزمايش تحت تنش هاى محيطى و جسمانى و روانى - حتى به طور عادى موجب خستگى و كم اشتهايى و تاءثير ايمنى و كم وزنى و از دست دادن هماهنگى مى باشد قرار دارند .موشهايى كه با آب سير معالجه مى شدند در طول معالجه در مقابل خستگى مقاومت نشان داده و زودتر از موشهايى كه با رژيم غذاى عادى تغذيه مى شدند خستگى را پشت سر مى گذاشتند . ضمنا آنها مقاومت بيشترى در مقابل استرس حاصل از سرماخوردگى داشته و الكل موجود در بدن آنها زودتر برطرف مى گردد.
كاهش هيجان در غدد فوق كليوى (adrenal)
دكتر بنيامين لو از دانشكده پزشكى لما لينداى كاليفرنيا اثرات كاهنده استرس سير را مورد آزمايش قرار داد . يكى از معيارهاى استرس بازده غدد مترشحه كه عمدتا عهده دار جنگ و گريز هنگام مواجهه با اوضاع خطرناك زندگى هستند، مى باشد . غدد فوق كليوى مى توانند با ترشح آدرنالين و ساير موادى كه سوخت و ساز را بالا مى برند جريان خون را بهبود بخشيده و ايجاد نيرو نمايند. ميزان اين هورمون ها در خون معيار مناسبى جهت ارزيابى استرسى مى باشد كه شخص متحمل مى گردد.
دكتر لو دو گروه از موشها را با استفاده از دستگاه تهييج نمود و به يك گروه قبل از آزمايش به مدت يك هفته سير داد و در پايان دوره يك هفته اى استرس (ده دقيقه در ساعت ) ميزان استرس گروهى كه سير خورده بود 5.1 گروه ديگر بود، بنابراين سير در كاهش ميزان استرس توانايى خوبى دارد . البته مشخص نشده است كه مصرف سير راءسا روى غدد فوق كليوى اثر كرده و يا مكانيزم ديگرى كاهش استرس را انجام داده كه به طور غير مستقيم عكس العمل غدد را در كاهش استرس موجب گرديده است .
استرس و خستگى
يكى از تظاهرات اوليه استرس ، خستگى است . توانايى حفظ حالت سمپاتيك بدن محدود است . اين حالت پر انرژى ، ناگهان انرژى ذخيره شده را از بين مى برد و در صورت تداوم استرس ، فقدان قواى بدنى را براى ماه ها و شايد سالها به همراه دارد . و اين اعلام بدين معنى است كه چيزى را بايستى در زندگى تغيير داد . آزمايشات بالينى چندى نشان داده است كه سير قادر است خستگى ناشى از استرس را كاهش دهد.
در آزمايشى موشها تا سر حد امكان شنا كردند، هم در حالت عادى و هم در حالت اعمال استرس قلبى ، بهبود زيادى در زمان حصول خستگى ديده شد.موشهايى كه آب سير و يا روغن سير را براى مدت يك هفته مصرف كرده بودند دو برابر موشهاى معمولى شنا كردند و موشهايى كه مبتلا به استرس قلبى بوده و با سير معالجه شده بودند، هفت برابر موشهاى عادى شنا كردند.
آزمايش هاى خستگى در انسان (humans in trails fatigue )
تعدادى آزمايش ضد خستگى روى انسان مخصوصا در كشور ژاپن انجام شد . در اوايل دهه 1980 بالغ بر هزار بيمار از هفت بيمارستان دانشگاهى به كلينيك آمدند كه از خستگى ، افسردگى ، اضطراب شكايت داشتند، همراه ويتامين هاى مختلف شربت سير مصرف كردند و در پايان يك ماه 50 تا 80 درصد اظهار كردند كه بيمارى آنان كاهش يافته . در سال 1982 در دانشكده پزشكى توكيو محققان به 18 بيمارى كه از خستگى و ساير ناراحتى هاى روانى مى ناليدند و زندگى آنها متزلزل شده بود شربت سير و ويتامين دادند . در نتيجه نه نفر از بيماران اظهار مؤ ثر بودن سير را كردند و شش نفر آن را تا حدى مؤ ثر قلمداد كردند فقط سه نفر آن را بدون اثر شمردند.
علائم زياد استرس (stress of symptoms many the )
در آزمايش مشابهى در سال 1983 به يك صد و بيست و دو نفر با تشخيص بيماريهاى گوناگون براى مدت چهار تا هشت هفته شربت سير خورانيده شد . بيمارانى كه سنشان بين بيست تا هشتاد و نه سال بود علائمى مرتبط با استرس ، خستگى ، احساس بيمارى هاى عمومى يعنى علائمى كه طب متداول در بسيارى از موارد براى شرح و درمان آنها مشكلاتى را دارد، مشاهده شد . در زير ليستى از علائم اندازه گيرى شده درج گرديده است ، از جمله : خستگى عمومى و خستگى چشمى (208)، تنگى نفس ، گرفتگى شانه ، (209) سردرد، درد قسمت پايين كمر، (210) ضعف عمومى (211) و قوه باء، يبوست ، سرگيجه ، كم اشتهايى ، كرختى و سردى دست و پا.
در نتيجه گيرى كلى 2 .85 از بيماران بهبود نسبى كردند. از بيماريهايى كه بهترين نتيجه عايد شد: خستگى با 7 . 90 ، ناراحتى هاى عمومى جسمى با 7.85 ، سردى دست و پا 3.83 و در قسمت پايين كمر 5.82 . به عبارت ديگر خستگى ، ناراحتى هاى عمومى و يبوست از ساير بيماريها بهتر درمان شده بودند. در مجموع علائم ناراحتى هاى مزاجى (212) و اعصاب بهتر از ساير ناراحتى ها بهبود يافتند. بعضى از بيماران فقط به مدت چهار هفته و عده ديگر به مدت هشت هفته سير خوردند كه البته آنهايى كه مدت بيشتر از سير استفاده كردند نتيجه بهترى عايدشان شد . در مطالعه مشابه و گسترده ترى در ژاپن ، به 1050 نفر بيمارانى كه در بين آنها عده اى از بيماران درمان شده قبلى وجود داشتند و از دردهاى متفاوت رنج مى بردند براى مدت چهار تا هشت هفته علاوه بر سير انواع ويتامين ها داده شد، به همان روش فوق الذكر علائم بيمارى ها تحت كنترل قرار گرفت . نتيجه به دست آمده اين بود كه با پيشرفت معالجه بهبود تدريجى مشاهده گرديد و در نهايت بهبود علائم به ترتيب : قابل توجه ، متوسط، خفيف ، هيچ و بدتر توصيف گرديد . جدول زير مراحل بهبود را پس از پنج هفته نشان مى دهد:
تعداد هفته بهبود بهبود خفيف
1 2/41 1/18
2 3/58 3/33
4 1/67 9/43
5 4/71 3/52
بيمارى تخفيف يافته يعنى اينكه علائم بيمارى يا از شديد به خفيف و يا از متوسط به هيچ تبديل شده به طورى كه مشاهده مى شود علائم بيمارى بيش از نصف آنها كاملا بر طرف شده و يا تخفيف يافته است . پژوهشگران دريافتند آنهايى كه براى مدت طولانى ترى ويتامين و سير خوردند از بهبود بيشترى برخوردار بودند . از بين علائم بيماريها بيشترين بهبود شامل ناراحتى هاى خستگى و ضعف عمومى بود.