شرح حدیثی از امام رضا علیه السلام / شکستن حریم الهی و منعم حقیقی با چیست؟
حضرت میفرماید: «فَلاتَنفُروُها بِمَعاصیه»؛ پس نعمتهای خدا را با حریم شکنی، از خودتان دور نکنید. ما حریم خدا را با چه میشکنیم؟ «بِمَعاصیه»؛ با گناه. تا وقتی که حریم الهی را حفظ کنید، این نعمتها هم ادامه دارد؛ چون در جملات بعدی دارد که وقتی حریم منعم را شکستی، آن جاست که نعمت را از خودت راندهای، «فَلاتَنفُروُها عَنکُم بِمَعاصیه»؛ نعمتهای خدا را با حریم شکنی و معصیت کردن خدا از خودتان دور نکنید.
رُوِیَ عَن عَلِیٍّ ابِی الحَسنَ الرِّضا عَلَیهِ السَّلامُ قالَ: 1
«اِتِّقٌوا اللهُ اَیُّهَا النّاسُ فی نِعَمِ اللهِ تَعالی عَلَیکُم فَلاتَنفُروُها عَنکُم بِمَعاصیهِ بَل اِستَدیمُوها بِطاعَتِهِ وَ شُکرِهِ عَلی
نِعَمِهِ وَ اَیادِیهِ»2
در روایتی از امام هشتم(علیهلسلام)، منقول است که حضرت فرمودند: «اِتِّقٌوا اللهُ اَیُّهَا النّاسُ»؛ ای مردم حریم الهی را حفظ کنید! «فی نِعَمِهِ عَلَیکُم»؛ در نعمتهایی که خدا به شما عنایت کرده است. چون خداوند منعم است و به شما نعمت عنایت کرده است، انسان باید حریم منعم را حفظ کند.
مگر شکستن حریم الهی و منعم حقیقی با چیست؟ حضرت میفرماید: «فَلاتَنفُروُها بِمَعاصیه»؛ پس نعمتهای خدا را با حریم شکنی، از خودتان دور نکنید. ما حریم خدا را با چه میشکنیم؟ «بِمَعاصیه»؛ با گناه. تا وقتی که حریم الهی را حفظ کنید، این نعمتها هم ادامه دارد؛ چون در جملات بعدی دارد که وقتی حریم منعم را شکستی، آن جاست که نعمت را از خودت راندهای، «فَلاتَنفُروُها عَنکُم بِمَعاصیه»؛ نعمتهای خدا را با حریم شکنی و معصیت کردن خدا از خودتان دور نکنید. «بَل اِستَدیمُوها»؛ بلکه از این طرف، به این نعمتها دوام ببخشید و دنبال این باشید که ادامه پیدا کند. «بَل اِستَدیمُوها بِطاعَتِهِ وَ شُکرِهِ فی نِعَمِهِ وَ اَیادِیهِ»؛ بلکه با اطاعت خدا و شکرگزاری از او به خاطر نعمتها و لطفهای خاصّی که به شما کرده است، نعمتهای خدا را پایدار کنید.
بنابراین، این را بدانید که بسیاری از گرفتاریهای ما بر اثر حریمشکنی ماست؛ یعنی حریم الهی را شکستن، موجب زوال نعمتهای خدا میشود. در مقابل، هرچه انسان حریم الهی را به سبب طاعت خدا و شکرگزاری و سپاسگزاری قلبی، لفظی و عملی به جای آورد، موجب میشود نعمتها ادامه پیدا کند و الطاف الهیّه، به سوی انسان سرازیر شود.
بحار جلد 77باب 7 روایت 23صفحه182