موضوع: مراتب معرفت خدا

باسمه تعالی

روایت شده است که فتح بن یزید از امام سوال کرد:

پایین ترین مرتبه ی معرفت و شناخت الهی چیست؟

ایشان فرمودند:

۱٫ اقرار به اینکه اله و خدائی جز او نیست.

۲٫ اقرار به اینکه شبیه و نظیر ندارد.

۳٫ اقرار به اینکه او قدیم مثبت است.

۴٫ اقرار به اینکه او موجود غیر فقید است.

۵٫ اقرار به اینکه مانند او چیزی نیست.

عَنِ الْفَتْحِ بْنِ یَزِیدَ عَنْ أَبِی الْحَسَنِ ع قَالَ سَأَلْتُهُ عَنْ أَدْنَى الْمَعْرِفَةِ فَقَالَ الْإِقْرَارُ بِأَنَّهُ لَا إِلَهَ غَیْرُهُ وَ لَا شِبْهَ لَهُ وَ لَا نَظِیرَ وَ أَنَّهُ قَدِیمٌ مُثْبَتٌ مَوْجُودٌ غَیْرُ فَقِیدٍ وَ أَنَّهُ لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْ‏ءٌ »[برای مشاهده لینک ها باید عضو انجمن ها باشید . ]
موجود غیر فقید:
موجودیتی که فقدان برای او متصور نیست. ابدا در ذات او فقدان و نقصی قابل تصور نیست.
أَنَّهُ لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْ‏ءٌ:
تعبیری است جامع بین صفات قبل از خود در روایت.
روایت دیگری از امام صادق علیه السلام دو صفت دیگر را اضافه کرده است:
۱٫ سمیع و شنوا بودن خداوند متعال.
۲٫ بصیر و بینا بودن خداوند متعال.
« حد المعرفة أنه لا إله غیره و لا شبیه له و لا نظیر له و أنه یعرف أنه قدیم مثبت بوجود غیر فقید موصوف من غیر شبیه و لا مبطل لیس کمثله شی‏ء و هو السمیع البصیر »[برای مشاهده لینک ها باید عضو انجمن ها باشید . ]
موصوفٌ مِن غیرِ شبیهٍ:
گفته اند مِن در اینجا به معنای باء است. یعنی:
موصوفٌ بغیر شبیهٍ.
یعنی خداوند وصفی دارد و آن :« لا یشبهه شیء » است.
لا مبطَل:
به معنای « مثبت » است. یعنی فناشدنی و انکار پذیر نیست. و ملحدی که خدا را انکار می کند در حقیقت آنچه را که خود تصور می کند که موحدان آن را خدا می دانند انکار کرده، نه خدا را.
ابن سینا این مفهوم را در شعر خود اینگونه بیان می کند:

و الحمــد للّه الذی برهانه أن لیس شان لیس فیه شانه

و الحمـد للّه بقـــدر اللّه لا قدر وسع العبد ذی التناهی

و الحمد للّه الذی من ینکره فانما ینکـــر مــن یصـوره[برای مشاهده لینک ها باید عضو انجمن ها باشید . ]

( حمد و سپاس خدایی را که کسی که او را انکار می کند، در حقیقت آنچه را خود خدا می پندارد را انکار کرده است نه خدا را )

ادامه دارد …

[برای مشاهده لینک ها باید عضو انجمن ها باشید . ]. الکافی ۱ ۸۶ باب أدنى المعرفة .

[برای مشاهده لینک ها باید عضو انجمن ها باشید . ]. کفایةالأثر ۲۶۱ باب ما جاء عن جعفر بن محمد علیه السلام.

[برای مشاهده لینک ها باید عضو انجمن ها باشید . ]. القصیدة المزدوجة فى المنطق النص ۲ .


منبع : [برای مشاهده لینک ها باید عضو انجمن ها باشید . ]