آیا واژه «وفات»با مفهوم «شهادت»تعارض دارد؟
آیا واژه «وفات»با مفهوم «شهادت»تعارض دارد؟(به مناسبت شهادت حضرت زهرا)
برخی اینچنین شبهه می کنند که علماء و متقدمین از رحلت حضرت زهرا علیها سلام تعبیر به فات می کردند و جدیداً واژه شهادت به کار می رود،و این بدان معناست که حضرت زهرا شهید نشده اند، در پاسخ به این شبهه مطالبی را بیان خواهیم کرد. اندک تعمقی در معنای لغوی واژه «وفات» و کاربرد قرآنی آن « الله یتوفی الانفس حین موتها» (زمر 42) ما را به این نکته مهم آگاه می کند که هیچ گونه تعارض و تضادی میان معنای «وفات» و «شهادت» برقرار نمی باشد. زیرا معنای لغوی «وفات» هرنوع مرگی را پوشش می دهد و در نتیجه برای اشاره به مرگ یک شهید می توان از کلمه وفات بهره برد. به عبارت دیگر یکی از انواع مرگ و بهترین نوع آن ، شهادت می باشد. در لسان العرب ج3ص960 آمده : وفات حالت از دنیا رفتن را می گویند ؛ لذا هر نوع مرگی را شامل می شود. به طور مثال هرچند درباره به شهادت رسیدن امیر المومنین علیه السلام ، امام حسین علیه السلام ، جناب جعفر طیار و زید بن حارثه هیچ تردیدی وجود ندارد ،در عین حال برای اشاره به درگذشت ایشان می توان از لغت «وفات » نیز استفاده کرد.و چنین کاربردی هرگز به معنای انکار شهادت این بزرگوران که همه بدان معترف هستند ، نمی باشد
چند نمونه :
شیخ صدوق در کتاب من لا یحضره الفقیه حدیث 527 از امام صادق علیه السلام نقل می کند : قال ان النبی حین جائته وفاة جعفر بن ابی طالب و زید بن حارثه، کان اذا دخل بیته کثر بکائه... امام صادق علیه السلام از شهادت جعفر تعبیر به وفات می کنند.
ابن شهر آشوب در کتاب مناقب آل ابی طالب درباره تاریخ تلد امام سجاد علیه السلام نقل می کند: قبل وفاة امیر المومنین علیه السلام بسنتین... دو سال پیش از وفات امیرالمومنین
مرحوم طبرسی درکتاب احتجاج برای اشاره به عملکرد محمد حنفیه در دوران پس از شهادت امام حسین علیه السلام می نویسد: بعد وفاة اخیه الحسین صوات الله علیه..بعد از وفات برادرش امام حسین علیه السلام...
در ادامه به بررسی کاربرد واژه وفات در برخی منابع می پردازیم.
پاسخ با نقل قول
