احتمالا شما از کودکی در مورد اهميت مسواک زدن و فلورايد کردن دندانها، و کشيدن نخ دندان
بسيار شنيده ايد. سلامتي دندانها و لثه ها نه تنها اثر مثبت بر سلامتي عمومي شما
دارد، بلکه سبب مي شود که لبخندهاي شما زيبا باشد
و تنفس شما نيز بد بو نشود. داشتن دندانهاي سالم بخودي خود اتفاق نمي افتد،
بلکه ما بايد بطور فعال روزانه در حفظ بهداشت دهان و دندانهاي خود بکوشيم. شما با
همکاري دندان پزشک خود و رعايت نکاتي که در زير مي آيد مي توانيد دندانهاي سالم
داشته باشيد.
چه چيزي در دهان ما اتفاق
مي افتد؟
در دهان ما ميليونها
باکتري زنده وجود دارند که ما آنها را نمي بينيم. بعضي از آنها بي خطر هستند و کمک
به شکسته شدن مواد غذائي و جذب آنها از دستگاه گوارش مي کنند. بعضي ديگر از اين
باکتريها فوق العاده مضر هستند. آنها با يکديگر جمع شده و سبب تشکيل پلاک بر روي
دندانها مي شوند. وجود پلاک در دندانها کاملا طبيعي است ولي مهم آن است که با
مسواک زدن و کشيدن نخ دندان آنها را از روي دندانها پاک کنيم. اگر اين پلاکها
برداشته نشوند شروع به خوردن دندانها مي کنند که در اصطلاح به آن کرم خوردگي مي
گويند. با مرور زمان حتي بافتها و استخوانهائيکه دندانهاي ما را محافظت مي کنند،
تخريب مي شوند و به اين ترتيب دندان لق شده و مي افتد.
بيماري لثه
در حقيقت اگر بهداشت
دندانهاي شما خوب باشد از خطر زخمها،
عفونت ريه، مشکلات قلبي، ديابت و مشکلات گوارشي در شما کاسته مي شود. در حدود 75
درصد بالغين بالاي 35 سال داراي بيماري لثه در يک مرحله از زندگي خود بوده اند.
موارد زير خطر ابتلا به بيماري لثه را زياد مي کنند:
· جنس مرد. مردان بسيار
بيشتر از زنان به بيماري لثه مبتلا مي شوند.
· سياه پوستان بيشتر از سفيد
پوستان دچار بيماري لثه مي شوند
· فقر. افراديکه از نظر
اجتماعي – اقتصادي در دهکهاي پائين قرار دارند بشيتر به بيماري لثه
مبتلا مي شوند. علت اصلي عدم دسترسي آنها به خدمات بهداشتي است.
· سن. با افزايش سن لثه پس
رفت کرده و ريشه دندانها در معرض پلاک قرار مي گيرند. در افراد مسن همچنين بزاق
کمتري ترشح مي شود که در شسته شدن پلاک از روي دندانها اهميت زيادي دارد.
· توارث. اگر والدين شما
بعلت بيماري لثه دندانهاي خود را از دست داده اند، شما در معرض خطر بيشتري قرار
داريد.
· عدم مسواک زدن و کشيدن نخ
دندان بطور مداوم
· بهم فشردن و بهم سابيدن
دندانها
· سيگار کشيدن
علائم بيماري لثه
در مراحل اوليه بيماري لثه
فاقد درد است و اگر شما بيماري لثه داشته باشيد ممکن است متوجه آن نشويد. ولي اگر
شما هريک از علائم زير را داشته باشيد بايد به دندانپزشک مراجعه کنيد:
· لثه هاي حساس، متورم و قرمز
· خونريزي از لثه به هنگام
مسواک زدن و کشيدن نخ دندان
· لثه هاي عقب نشيني کرده
· تنفس بد بو و يا احساس طعم
بد در دهان
· تجمع چرک در اطراف دندان و
لثه ها
· شل شدن دندانها
· درد هنگام جويدن و يا مشکل
در جويدن بعضي از مواد غذائي
پيشگيري و درمان
خوشبختانه بسياري از کرم
خوردگيهاي دندان قابل پيشگيري و بيماريهاي لثه در مراحل ابتدائي قابل درمان هستند.
شما براي مراقبت بهتر از دندانهاي خود بايد به موارد زير توجه کنيد:
· حداقل دو بار در سال
دندانهاي خود را چک کرده و پلاکهاي آنرا تميز کنيد. اگر نياز به مراقبت بيشتري
باشد، دندانپزشک به شما خواهد گفت.
· حداقل دو بار در روز با
خميردندانهاي حاوي فلورايد مسواک بزنيد. اگر امکان پذير باشد بعد از هر وعده غذا
مسواک بزنيد. مطمئن شويد که سطح داخلي دندانها (سطح مجاور زبان) نيز بخوبي تميز
شده باشد. مسواک خود را هر سه ماه يک بار و يا هر موقع که تارهاي مسواک ساييده شده
باشند، عوض کنيد.
· هر روز دندانهاي خود را نخ
بکشيد. ما بين دو دندان با مسواک زدن تميز نمي شود. استفاده از نخ دندان آنقدر
اهميت دارد که در اصطلاح مي گويند که اگر مسواک نمي زنيد حتما دندانهاي خود را نخ
بکشيد.
· زبان خود را نيز برس بزنيد
تا باکتريهائيکه در پشت زبان تجمع پيدا کرده اند تميز شوند.
· در ما بين وعده هاي غذائي
از خوردن مواد غذائي شيرين و نوشيدنيهاي شيرين خود داري کنيد. اين مواد غذائي
بسرعت تبديل به پلاک مي شوند. اگر شما عادت به مصرف مواد شيرين داريد، بجاي آن از
ميوه استفاده بکنيد.
· مقدار زيادي آب بنوشيد.
بزاق با شستن پلاکها کمک به سالم ماندن دندانها مي کند. افزايش سن و استفاده از
بعضي از داروها بعلت ايجاد خشکي دهان، سبب تجمع پلاک و بيماري لثه مي شوند.
استفاده از آدامسهاي بدون قند کمک به تحريک ترشح بزاق مي کند.
· سيگار نکشيد و تنباکو
نجويد. آنها علاوه از اينکه سبب رنگي شدن دندانها مي شوند، سبب بوي بدن دهان شده و
خطر سرطان حفره دهان را نيز زياد مي کنند.
· از جويدن شکلات سفت و هر
آنچه که به دندانها آسيب مي زند خود داري کنيد.
· از دندانهاي خود حفاظت
کنيد. در بسياري از ورزشها خطر شکسته شدن دندانها وجود دارد.
· اگر شما داراي دندان
مصنوعي هستيد، بسياري از موارديکه در بالا ذکر شدند، شامل حال دندان مصنوعي نيز مي
شوند.