موضوع: خواص درمانی زیتون

یك متخصص تغذیه با اشاره به خواص تغذیه‌ای زیتون،گفت: مصرف مداوم زیتون سبب افزایش سیستم ایمنی بدن و کاهش روند پیری و همچنین استحکام مو و استخوان‌ها می شود.
دکتر حبیب‌الهی،متخصص تغذیه، گفت:مهم‌ترین بخش زیتون چربی‌های موجود در آن است و این چربی علاوه بر هسته که در روغن صنعتی کاربرد دارد در میوه زیتون نیز وجود دارد.
وی در خصوص فواید زیتون گفت:مصرف زیتون افزایش جذب بسیاری از ویتامین‌های محلول در چربی، تحریک کیسه صفرا و ترشح صفرا که خود بر روی جذب و هضم انواع مواد غذایی اثر مفیدی دارد و همچنین افزایش رشد سلولی و سرعت بهبود انواع بیماری‌های متابولیسمی را سبب می‌شود.
این متخصص تغذیه تاکید کرد:از دیگر فواید زیتون اثرات مثبت بر روی پوست و مو و استحکام ناخن‌ها است.همچنین زیتون از بروز انواع سرطان‌ها به ویژه سرطان پستان و روده بزرگ و آزاد شدن رادیکال‌های بدن جلوگیری می‌کند.

زیتون

زیتون درختچه‌ای است به ارتفاع حدود سه متر که در شرایط مساعد، ارتفاع آن به 12 متر و قطر تنه‌اش به 3 متر می‌رسد.
چوب درخت زیتون بسیار سخت و مقاوم و رنگ آن زرد است که خطوط قهوه‌ای رنگ در آن وجود دارد.
این گیاه در اوایل تابستان شروع به گل دادن می‌کند و میوه آن کم‌ کم و در اواخر تابستان به ثمر می‌رسد که در این هنگام زیتون سبز روشن است و در اواخر پاییز به رنگ سبز تیره در‌می‌آید.

زیتون درختی است که می تواند سالها در رویشگاه خود باقی بماند و در صورتی که مراقبت‌های لازم از آن به عمل آید و درخت سالم باشد، تا مدت های زیادی حتی بیش از یک قرن میوه می‌دهد. بنابراین در انتخاب نهال آن باید دقت و مراقبت کافی به عمل آید. درخت زیتون وقتی کاشته می شود که درخت(از آبان تا فروردین ماه) در خواب باشد.
زیتون در اکثر استانهای کشور کاشته می شود و هم اکنون سطح زیر کشت آن در کشور حدود یکصد هزار هکتار می باشد و در استان گیلان در 12 شهرستان اقدام به کشت زیتون گردیده که تا پایان سال 83 سطحی حدود 1500 هکتار از اراضی استان گیلان به کشت زیتون اختصاص یافته است.

زیتون گیاهی نیمه گرمسیری می باشد و در مناطقی که خطر یخبندانهای شدید زمستانه وجود نداشته باشد میتوان اقدام به کاشت آن نمود. همیشه سبز بوده و برگهای آن هر 2 تا 4 سال یکبار خزان می کنند در صورتی که همه ساله برگهای جوان روی شاخه ظاهر می گردند.
نتایج تحقیقات صورت گرفته توسط محققان فرانسوی نشان می‌دهد درخت زیتون نخستین بار بین شش تا هشت هزار سال قبل در منطقه مدیترانه شرقی کشت شده است.روند چند مرحله‌ای کشت درخت زیتون در منطقه لوانت (Levant) یا مدیترانه شرقی شامل سرزمین‌های اشغالی، اردن، لبنان و سوریه آغاز شده و بعدها ارقام جدیدی در مناطق دیگر کشت شدند.
گلهای زیتون معمولاً دیرتر از گلهای سایر درختان میوه شکوفا می شوند. گلها خوشه ای و هر خوشه از خوشه چه های تشکیل یافته و دارای 8 تا 25 گل است. رنگ گلها سفید صدفی و دارای چهار گلبرگ و چهار کاسبرگ 2 پرچم و مادگی 2 خانه ای هستند.

پروردن زیتون
زیتون را نمی ‌توان مستقیماً بعد از چیدن از درخت، خورد بلکه باید آن را پروراند تا مزه تلخ آن کمتر شود. روش های پروراندن بسته به نوع و منطقه‌ای که زیتون در آن کشت می‌شود، طعم، شکل و رنگ زیتون دلخواه متفاوت هستند. بعضی از زیتون ها را زمانی که هنوز سبز و نارس هستند و بعضی دیگر را زمانی که کاملاًَ رسیده و سیاه‌ رنگ هستند را از درخت می‌چینند. اما همه زیتون های سیاه از ابتدا سیاه رنگ نیستند.

zeytoon در بعضی از روش های پروراندن، زیتون سبز نارس(کال) را در معرض هوا قرار می‌دهند، در این روش، اکسایش رنگ آن ها را تیره می‌کند. به علاوه رنگ اصلی زیتون تحت تأثیر تخمیر، پروردن در روغن، آب، آب نمک یا نمک قرار می‌گیرد. پس همان طور که متوجه شدید زیتون سیاه همان رسیده ی زیتون سبز است. اگر بتوانید آن را خالص مصرف نمایید بهتر است و گرنه زیتون پرورده که خودتان در منزل تهیه می کنید بسیار عالی است. زیتون شور به دلیل داشتن نمک خیلی توصیه نمی شود.
کشت زیتون در ایران
این گیاه حدود ۶۰۰ سال پیش هم زمان با مهاجرت گروهی از کردان کرمانجی از حلب سوریه به منطقه رودبار وارد شد.

داشت درخت زیتون
از عمده مسائل در مراقبت زیتون آبیاری آن می باشد. بیشترین سطح زیر کشت زیتون در جهان بصورت دیم می باشد به همین دلیل در مورد نیازهای آبی زیتون اطلاعات تحقیق شده زیادی وجود ندارد لیکن معمولی ترین روش مدیریت زمان بندی آبیاری براساس تجربیات گذشته است البته روشن های بهبود یافته ای از قبیل اندازه گیری رطوبت خاک با دست (روش حسی) و یا تجهیزات خاص ... نیز وجوددارد. و از مسائل مهم دیگر داشت گیاه هرس درخت می باشد هرس در زیتون باعث می شود تا درختان جوان زودتر به بار بنشینند محصول تولیدی یکنواخت باشد سال آوری در آن کاهش یابد عمر درخت و در نتیجه طول دوره بهره دهی آن افزایش یابد .

غالباً هرس پس از برداشت محصول آغاز می شود در باغهائی که میوه زیتون در مرحله ای رسیده سبز به منظور کنسرو سازی برداشت می گردد هرس در ماههای آبان و آذر انجام میشود در مناطقی که خطر سرمازدگی زمستانه وجو دارد در فصل سرد باید از هرس اجتناب کرد زیرا حجم بیشتر تاج درخت هرس نشده، یک سپر حفاظتی ایجاد می کند که خطر سرما زدگی را کاهش میدهد در بیشتر باغهای و زیتون مناطق مدیترانه هرس هر دو سال یکبار انجام می شود البته تحقیق نشان داده شده است که مورد ارقام روغنی بین یک هرس و هرس بعدی سه سال فاصله بهتر است مبارزه با آفات نیز از مراقبتهای لازم در حفظ درخت زیتون می باشد.

کود دهی :
الف) درختان جوان(غیر بارور)کود حیوانی: ۱۰کیلوگرم برای هر درخت
ب )درختان بارور(۱۵-۶ سال) کود حیوانی: 15کیلوگرم برای هر درخت
ج)درختان بارور(بیشتراز 15سال) کودحیوانی پوسیده: ۲۰کیلوگرم برای هر درخت
برداشت زیتون:
زیتون پس از رسیدن تغییر رنگ داده و از سبز تیره به طرف زرد شدن و سپس به طرف سیاهی می رود که این عمل موجب میگردد برداشت زیتون بسته به نوع مصرف متفاوت بوده بدین صورت که جهت مصارف کنسروی بایستی زمانی که رنگ میوه از سبز تیره به زردی گرائید محصول را برداشت نمود ولی جهت مصارف روغنی نیاز می باشد که رنگ میوه تیره و سیاه گردد که هر چه رنگ میوه تیره تر شود درصد روغن آن بیشتر می شود.

درخت زیتون معمولاً از سال پنجم شروع به میوه دهی نموده و بار اقتصادی آن از سال دوازدهم شروع میگردد.
متوسط تولید در ایران 4 تن در هکتار می باشد که در صورت مراقبت های لازم میتوان تا 8 تن در هکتار هم محصول برداشت نمود.
روش سنتی برداشت
▪ جمع‌آوری میوه از روی زمین
میوه پس از رسیدن با ورزش باد به زمین می‌ریزد و کارگران آن را از روی زمین جمع می‌کنند. این روش در درختان بلندقامت و هرس‌نشده اعمال می‌شود.

▪ چیدن میوه
در این روش برای چیدن میوه از درخت بالا می‌روند و میوه با دست چیده می‌شود. این روش بیشتر در برداشت زیتون سبز خوراکی و با دقت انجام می‌گیرد.
▪ میوه‌چینی با چوب دستی
به کمک یک تیر چوبی بلند به اندام درخت ضربه زده می‌شود که موجب شکسته شدن شاخه‌ها و زخمی شدن آنها و آسیب‌رساندن به محصول سال بعد می‌گردد.
▪ تکاندن شاخه
در این روش با نیزه با تیرهای آلومینیومی که به یک گیره یا پنجه منتهی می‌شود. با گرفتن شاخه‌های جوان موجب لرزش و افتادن میوه می‌شود.
▪ میوه‌چینی با شانه
در این روش به‌وسیله شانه میوه‌ها شاخه‌ها جدا می‌شود که خسارت زیادی به سرشاخه‌ها می‌رساند.
▪ برداشت مکانیکی

۱- ماشین‌های کوچک که به‌صورت شانه‌ای و یا شیکر شاخه عمل می‌کنند که در این روش برداشت از زیتون‌های خوراکی سیاه برای استحصال روغن مورد استفاده قرار می‌گیرند. ۲- ماشین‌های بزرگ که با تراکتور یا با موتورهای خودکشی سر خود به‌کار می‌افتند. از این ماشین‌ها در نقاطی می‌توان استفاده کرد که به‌صورت فنی احداث شده باشند و جا برای تردد تراکتور یا ماشین بزرگ فراهم باشد که در این حالت معمولاً به‌صورت شیکر تنه توسط بازوی متحرک اقدام به لرزش تنه درخت و جدا شدن میوه از درخت می‌کنند.

● توصیه‌های فنی برای برداشت
▪ کنترل شاخسار درخت از نظر حجم و اندازه به‌وسیله هرس برای راحتی برداشت
▪ پاک کردن زمین زیر تاج درختان هنگام برداشت محصول برای جلوگیری از آلودگی میوه
▪ نصب تورهای برداشت در زیر درختان برای سهولت برداشت و جمع‌آوری
▪ جلوگیری از به‌کار بردن چوب دستی در چیدن میوه
▪ احداث باغ به‌صورت فنی به‌منظور تردد ماشین‌آلات برداشت و جمع‌آوری علمی محصول
[برای مشاهده لینک ها باید عضو انجمن ها باشید . ]

زیتون، می‌تواند از بروز بیماری‌های قلبی پیشگیری کند و اشتها را افزایش دهد.
برگ زیتون کاهش دهنده فشارخون است و جوشانده آن برای تسکین درد دندان مفید است.
خواص داروئی:
زیتون رسیده از نظر طب قدیم ایران گرم و قابض است و [برای مشاهده لینک ها باید عضو انجمن ها باشید . ] زیتون سرد و خشک است و روغن زیتون گرم و خشک است . برگ درخت زیتون نیز گرم و خشک می باشد دم کرده برگ زیتون داروی خوبی برای پائین آوردن فشار خون می باشد .

بدین منظور باید 20 عدد برگ زیتون را داخل 300 گرم آب ریخته و آنرا بمدت 15 دقیقه بجوشانید . سپس کمی قند بآن اضافه کرده و بمقدر یک فنجان دوبار در روز از آن بنوشید . بعد از دو هفته باید بمدت 8 روز نوشیدن این دم کرده را قطع کنید و سپس ادامه دهید .
روغن زیتون نرم کننده و صفرا بر است روغن [برای مشاهده لینک ها باید عضو انجمن ها باشید . ]دفع کننده سنگ کیسه صفرا است برای این منظور باید آنرا با آبلیمو مصرف کرد. روغن زیتون کرم کش است .روغن زیتون برای رفع سرفه های خشک مفید است .برای رفع خارش گزیدگی حشرات ، روغن زیتون را به محل گزیدگی بمالید .بدن بچه هایی را که مبتلا به نرمی استخوان و کم خونی هستند با روغن زیتون ماساژ دهید اثر مفیدی دارد.
برای رفع خشکی[برای مشاهده لینک ها باید عضو انجمن ها باشید . ] ، روغن زیتون را بر روی لثه بمالید . برای برطرف کردن خراش و ترک پوست ، گلیسیرین و روغن زیتون را بمقدار مساوی با هم مخلوط کرده و روی پوست بمالید .دم کرده برگ درخت زیتون تب بر است .جوشانده برگ درخت زیتون برطرف کننده نقرس و روماتیسم است.
برای سرباز کردن جوشها و [برای مشاهده لینک ها باید عضو انجمن ها باشید . ]ها زیتون را له کرده و روی جوش یا کورک بمالید .دم کرده و جوشانده پوست درخت زیتون تب بر و درمان کننده مالاریا است. پماد میوه نارس زیتون برای سوختگی مفید است.
جویدن برگ زیتون برای از بین بردن زخم های دهان مفید است.
برای رفع سستی[برای مشاهده لینک ها باید عضو انجمن ها باشید . ]و لقوه و تقویت نیروی جنسی باید 80 گرم روغن زیتون را با 14 گرم کندر و 16 گرم سیاه دانه مخلوط کرده و بمدت سه روز از آن بخورید.
مصرف روغن زیتون از امراض قلبی و سرطان جلوگیری می کند

و بالاخره
روغن زیتون بهترین روغن برای پخت و پز می باشد زیرا در اثر حرارات خراب نمی شود.
فرزاد برهمند پور کارشناس تغذیه و رژیم درمانی در این خصوص به شفقنا(پایگاه بین المللی همکاری های خبری شیعه) می گوید: حقیقت امر این است که روغن زیتون هم مانند سایر روغن های گیاهی، ترکیبی از روغن های اشباع و غیر اشیاع و اسیدهای چرب ضروری است دو نکته سبب تمایز روغن زیتون از سایر روغن های گیاهی است؛ نکته اول میزان بالای اسید اولئیک موجود در این روغن که تحقیقات انجام گرفته در صنایع غذایی نشان داده است که بسته به نوع زیتون، میزان این اسید چرب در زیتون می تواند بین 55 تا 85 درصد کل چربی را تشکیل دهد. از طرف دیگر تحقیقات محققان پزشکی و تغذیه نیز نشان داده است که اسید چرب اولئیک در درمان بسیاری از سرطان ها می تواند مفید باشد. نکته دوم آن که در زیتون و روغن آن، ترکیبات حیاتی و آنتی اکسیدان های مناسب به همراه منابع بالایی از ویتامین E وجود دارد که این ترکیبات می توانند عاملی در پیشگیری از بروز بیماری های قلبی و عروقی باشند. پس به این دو دلیل، متخصصان تغذیه، پیشنهاد می کنند که بهترین روغن مصرفی در رژیم غذایی برای پیشگیری از بروز انواع سرطان ها و بیماری های قلبی و عروقی، روغن زیتون است.
برخی دل نگرانی ها ممکن است در مورد نحوه مصرف روغن زیتون وجود داشته باشد به این معنی که بهترین نوع مصرف روغن زیتون چگونه است؟ درحالی که روغن زیتون به حالت خام می تواند به همراه سالاد استفاده شود و منافع مفید خود را بر بدن برجای گذارد، تحقیقات جدید در صنعت غذا هم نشان داده که با توجه به این که نقطه دود و اکسیده شدن روغن زیتون دمایی بالاتر از 410 درجه سانتی گراد صورت می گیرد بنابراین استفاده از روغن زیتون برای پخت و پز و تفت دادن مواد غذایی (با دمایی حدود 300 تا 340 درجه سانتی گراد در یک مدت کوتاه) نیز می تواند سودمند باشد. البته نباید این نکته را فراموش کرد که از روغن زیتون نمی توان برای مصارف سرخ کردن مواد غذایی در چندین مرتبه استفاده کرد.
توضیحات :[برای مشاهده لینک ها باید عضو انجمن ها باشید . ] برای هیچ کس مضر نیست و همه افراد می توانند از آن استفاده کنند فقط میوه تازه و یاقوتی آن معده راسست می کند و ممکن است تولید استفراغ کند.
درخت زیتون ووز
آیا باور دارید که کهن ترین درخت زیتون جهان هنوز هم هرسال زیتون های خوش مزه به بار آورد؟ دانشمندان دانشگاه کرت عمر این درخت را بین ۳۵۰۰ تا ۴۰۰۰ سال تخمین زده اند؛ محیط تنه ی این درخت بیش از ۴,۵ متر است. این درخت در روستای آنو ووز در کرت قرار دارد و سالانه حدود ۲۰ هزار نفر از آن دیدن می کنند.

روغن زیتون علاوه بر کاهش کلسترول و پیشگیری از بروز عوارض عروقی، مانع رسوب کلسترول درون رگ‌ها و تنگ شدن آن‌ها می‌‌شود.
زیتون و روغن آن میزان قند خون را تنظیم می‌کند و خاصیت ضد سرطان و ضد التهابی دارد و ممکن است از التهاب روده پیشگیری ‌کند. زیتون برای پیشگیری و درمان آسم و آرتروز نیز می‌تواند مفید باشد.
خواص روغن زیتون:
روغن زیتون، عصاره میوه زیتون است و یکى از پرطرفدارترین روغنهاى گیاهى است که نه تنها طعم خوبى دارد بلکه سرشار از خاصیت است.
تمام چربی‌هایی که می‌خوریم بد نیستند و در واقع لازم است در برنامه غذایی خود حتما مقداری چربی، بگنجانیم چرا که چربی‌ها، کمک خوبی برای جذب مواد غذایی در بدن هستند.
برخی از چربی‌ها به سلامت بدن کمک می‌کنند و برخی دیگر، موجب بیماری‌ می‌شوند. پس باید آن نوع از چربی را انتخاب کنیم که سلامت بدن را تضمین کند و روغن زیتون نیز، از همین دسته است.

روغن زیتون حاوی چربی اشباع نشده است که نوع خوب چربی محسوب می‌شود. چربی‌های اشباع نشده، سطح کلسترول بد خون (LDL) را کاهش داده و باعث افزایش سطح کلسترول خوب خون (HDL) می‌شوند.
تاریخ استفاده از روغن زیتون به هزاران سال پیش برمی‌گردد و هومر شاعر یونانی از این چربی به عنوان طلای مایع یاد می‌کند.
تحقیقات جدید نیز حاکی از فواید سلامتی این چربی مفید برای بدن است.
محققان طی تحقیقی که روی 8 مرد دارای اضافه وزن انجام دادند و نتایج آن در مجله "نوتریشن" در سپتامبر 2003 نیز به چاپ رسید به اثرات شگفت‌انگیز این ماده غذایی برای کاهش وزن پی بردند.( در این بررسی تنها از روغن زیتون، به جای چربی‌های اشباع شده استفاده شد و هیچگونه تمرینات ورزشی همراه با آن صورت نگرفت).
برخی از بیماری‌ها که با مصرف روغن زیتون قابل پیشگیری هستند عبارتند از:

• بیماری‌های قلبی
• سرطان روده
• زخم معده
• دیابت
• عفونت ادراری
• التهاب
یکی از امتیازات بزرگ روغن زیتون نسبت به دیگر روغن‌ها،‌ استفاده از آن به صورت خام و تصفیه نشده است. از اینرو، این روغن سرشار از ویتامین E, D, C, B2, B1, A و K است.
از این روغن به خاطر اثرات مثبتی که بر روی پوست و مو دارد به عنوان روغن زیبایی نیز یاد می شود.
برخی محصولات زیتون :
1. روغن زیتون
2. میوه زیتون
3. زیتون پرورده

4. محصولات بهداشتی زیبایی ازجمله صابون زیتون و کرم زیتون