دفتر امور مناطق محروم رياستجمهورى چگونه تشكيل شد؟
كارها در خصوص توجه به زيرساختها و اقدامات زيربنايى بعد از پيروزى انقلاب در روستاها آغاز شده بود اما بعد از جنگ دفتر امور مناطق محروم رياستجمهورى تأسيس شد و دفتر با مجموعهاى جوان آغاز به كار كرد و در برنامههاى اول و دوم و سوم توسعه اعتباراتى براى اين دفتر در نظر گرفته شد.
به نظر مىرسد در دو سه سال گذشته فعاليتهاى اين دفتر برجستهتر شده است.
اولويت اين دفتر از ابتدا رسيدگى به مناطق محروم بوده اما از دولت آقاى احمدىنژاد كار مناطق محروم جدىتر مطرح شد و رئيسجمهور همه اعضاى هيأت دولت را به مناطق محروم بردند.
مگر در دولتهاى قبل اعضاى دولت از مناطق محروم بازديد نمىكردند؟
رؤساى جمهور گذشته به استانها سفر مىكردند و بعضاً بازديدهايى از مناطق محروم هم داشتند ولى فقط حداكثر با چند وزير از پروژههايى بازديد مىكردند و ديدارهايى هم با مردم داشتند اما همه هيأت دولت نمىرفت و اولويت خاص هم براى مناطق محروم به صورت فعلى نبود.
قبلاً وزرا و اعضاى هيأت دولت هميشه به پروژهها سر مىزدند اما اينكه در بين مردم هر منطقه حضور يابند و شوراى ادارى هر شهرستان تشكيل شود و وزرا به نوبت به شهرستانها بروند و در دور دوم هم باز در مناطق مختلف حضور يابند، اين تا پيش از اين نبوده و اين يك پديده جديد است كه در اين سه سال اتفاق افتاد.
برخى معتقدند كه تصميمگيرى براى مناطق محروم در تهران يا در ميان خود مردم فرقى با هم ندارد؟
فرقش اين است كه ارتباط تصميم گيرى دولت با مردم بيشتر شد؛ اكنون اعضاى هيأت دولت و خود رئيسجمهور بين مردم مىروند و بدون واسطه مشكلات را از زبان خود مردم مىشنوند؛ تا پيش از اين، دولت، فقط به مراكز استانها مىرفتند و در جلساتى، اعضاى دولت مشكلات استان را از زبان مديركلها مىشنيدند ولى اكنون مسؤولان علاوه بر آنكه كار كارشناسى لازم را براى اتخاذ تصميمات انجام مىدهند، مستقيماً بين مردم مىروند و مشكلات را از زبان خود آنها مىشنوند.
ولى دولتهاى قبل هم به دفتر شما براى رسيدگى به مناطق محروم بودجه مىدادند؟
بله. در دولتهاى گذشته ما بودجه داشتيم و رؤساى جمهور گذشته نيز كم و بيش توجهاتى داشتند اما در دولت نهم همه هيأت دولت به كمك دفتر مناطق محروم آمده است. مثلاً وزارت آموزش و پرورش هم خودش پروژههايى را براى روستاها تقبل مىكند يا خود وزارت نيرو، وزارت راه و ساير وزارتخانههاى مرتبط از اعتبارات خودشان برخى هزينههاى مناطق محروم را تقبل مىكنند و پيشقدم مىشوند ولى قبلاً فقط دفتر مناطق محروم پاى كار مىآمد و بودجهاش محدود بود.
برخى معتقدند سفرهاى استانى نگاه كلان را از دولت مىگيرد و به جاى اداره كلان امور كشور، دولت درگير كارهاى جزئى مىشود. نظر شما چيست؟
كار كلان متشكل از اجزاست و كسى كه مىخواهد وارد كل شود بايد از جزء ها هم بداند و از جزء به كل وارد شود چرا كه با اين كار تسلط هم بيشتر مىشود. دولت با اين روش (سفرهاى استانى) تسلط بيشترى به همه مناطق كشور پيدا مىكند و همه مسائل كلان و جزء را مىفهمد و اينها در سفرها معلوم مىشود. آنهايى كه انتقاد مىكنند، اگر در سفرهاى استانى باشند، اهميت اين موضوع را متوجه مىشوند.
در سفرهاى دور اول هم كل و هم جزء مورد بررسى قرار گرفت. اين مسأله در دور دوم كمال يافت و راههاى بهتر پيدا شد؛ ۴ كارگروه تخصصى به رياست رئيسجمهور هم تشكيل مىشود و جزئيات كلهاى كشور را بررسى مىكند كه اشراف كاملى به مصوبات وجود داشته باشد.
اين كارگروهها تمام مسائل كلان و در ارتباط با مسائل خرد را بررسى مىكنند و در آنجا مشخص مىشود كه دقيقاً در چه موقعيتى هستيم و در آينده چه بايد كرد.
اخيراً گزارشى از سيستان و بلوچستان منتشر شد كه مسؤول محلى اعلام كرد كه در سفر دور اول رئيسجمهور به اين استان ساخت ۷ سد تصويب شد كه ساخت همه آنها در حال اجرا است. آيا ساخت ۷ سد يك موضوع جزئى است بلكه اين كار يك بحث كلان است و علاوه بر پيشرفت كشور، در استان نيز اشتغال ايجاد مىكند.
چه شد كه در دور دوم رئيسجمهور در هر استان از يك روستاى محروم بازديد مىكند؟
در دور دوم سفرهاى استانى پيگيرى كرديم و خود رئيسجمهور هم علاقهمند بود و همانطور كه در دور اول سفرها هم قول داده بود، مبنا را بر اين گذاشت كه در دور دوم در هر استان حتماً از يك روستا به صورت سرزده بازديد كنند.
شايد بگويند اين يك كار جزئى است اما رفتن رئيسجمهور به اين روستا جنبه تاريخى پيدا مىكند؛ اينكه رئيسجمهور و همراهانش به يكباره و به صورت سرزده وارد يك روستا مىشوند، در بين مردم اثرات بسيار مثبتى دارد و روستاها از نظر اجتماعى و فرهنگى احساس هويت مىكنند و اين باعث مىشود كه يك الگوسازى توسط رئيسجمهور براى دستگاههاى اجرايى و استانداران و مسؤولان محلى شكل بگيرد كه بايد به روستاها نيز توجه كنند؛ درست مثل سفرهاى مقام معظم رهبرى.
از چه نظر؟
به نظر من كليد سفرهاى استانى دكتر احمدىنژاد را مقام معظم رهبرى زدند، موقعى كه پس از آغاز رهبرى، به استانهاى مختلف سفر كردند و بنده در اكثر سفرهاى استانى رهبر انقلاب حضور داشتم؛ بنابراين همانطور كه سفرهاى مقام معظم رهبرى به دولت نهم الگوى سفرهاى استانى را داد، سفرهاى آقاى احمدىنژاد به استانها و روستاها نيز به قوه مجريه و مسؤولان محلى الگو داد كه به روستاها توجه كنند. الگوسازى تحرك فعاليتهاى عمرانى روستاها هم به خاطر حضور احمدىنژاد بوده است.جالب اين بود كه در برخى استانها، رئيسجمهور به روستاهايى رفت كه به غير از بخشدار- كه لازم است با روستاها ارتباط داشته باشد- استاندار و مسؤولان محلى تا آن زمان به آنجا نرفته بودند. اما اكنون اين حركت رئيسجمهور باعث شده كه استاندارها هم برنامه بازديد روستايى براى خودشان گذاشتند و بيشتر به مناطق محروم خصوصاً روستاها توجه دارند.
آيا بازديد شما از مناطق محروم به همان سفرهاى استانى رئيسجمهور محدود مىشود يا اينكه سفرهاى ديگرى هم خودتان داريد؟
ما علاوه بر سفرهاى استانى كه به همراه رئيسجمهور مىرويم، در سفرهاى خودمان به اجراى طرحهاى مناطق محروم نظارت هم مىكنيم و هيأتهاى فنى هم اعزام مىكنيم تا به صورت ريز بر اجراى تك تك پروژهها نظارت كنند. در اين زمينه معاونت نظارت ما بسيار فعال است و همه طرحها را بررسى مىكنند و تخلفات نيز بررسى و برخورد مىشود اما ضعف و قوت در كنار هم است. معاونت طرح و برنامه هم داريم كه آمار و بودجه را كنترل مىكند و معاونت اشتغال كه اعطاى وامهاى بانكى را بررسى و نظارت مىكند تا وام ها و تسهيلات روستايى به درستى به دست مردم برسد.
توجه خود رئيسجمهور به مناطق محروم چگونه است، خاطرهاى در اين باره داريد؟
اواخر سال ۸۴ با آقاى فتاح وزير نيرو به افتتاح برق در حاشيه كوير در استان خراسان جنوبى در منطقه نهبندان كه لب كوير لوت بود، رفتيم. اسم آن روستا دهسر بود كه چندين سال بود كه به علت فاصله زياد از ديگر مناطق از برق بهرهمند نبود. اما به همت دولت به اين روستا برقرسانى شد و ما براى افتتاح رفتيم.
مردم دور همه تيرهاى برق هرچه وسايل زينتى و روسرى داشتند، نصب كرده بودند و شتر قربانى كردند و جشن گرفته بودند و شادى مىكردند.
اين ماجرا را قبل از جلسه دولت با آقاى احمدىنژاد مطرح كرديم. رئيسجمهور گفتند اين را در دولت بگوييد كه همه انرژى بگيرند. ما در دولت جريان را تعريف كرديم براى اعضاى هيأت دولت و آقاى رئيسجمهور با خوشحالى به وزرا گفتند: نتيجه كارهاى دولت را در صورتهاى شاد آن مردم محروم ببينيد.
رئيسجمهور با علاقهاى خاص از اين خدمترسانىها بسيار خوشحال مىشود و الا به اين چيزها افتخار نمىكرد.
منبع: ماهنامه برداشت اول