موضوع: گزارشی از بازار لباس طلاب و روحانیان

گزارشی از بازار لباس طلاب و روحانیان

روحانیان لباس خود را از کجا تهیه میکنند؟ اجزای لباس روحانیان کدام است؟ متوسط قیمت های لباس روحانیت چه مقدار است؟ علما و مراجع تقلید لباسهای خود را چگونه تهیه میکنند؟ مد لباس روحانیان چگونه تغییر میکند؟ چه کسانی برای خرید لباس، طلبه ها را همراهی میکنند؟

1-بازار لباس روحانیان:
قم- خیابان چهارمردان- پاساژ صاحب الزمان، این پاساژ چهار طبقه دارد همه مغازه های زیر زمین که نزدیک به ده مغازه است لباس روحانیت عرضه میکنند در طبقه همکف و طبقه دوم و سوم نیز اکثر مغازه های یا فروشگاه ویا خیاط لباس روحانیت هستند ، در مجموع سی باب مغازه در این پاساژ لباس روحانیت تولید و عرضه میکنند، در بازار عربها و برخی از مناطق قم نیز بصورت پراکنده مغازه هایی مختص عرضه لباس روحانیان هستند، اما میتوان مرکز اصلی تولید و عرضه را همین پاساژ صاحب الزمان نامید. رشته تحصیلی فروشنده میهمانداری هواپیما است اما ترجیح داده است شغل خانوادگی خود را ادامه بدهد، عکسی از یک آیت الله را بر دیوار مغازه نصب کرده است و میگوید پدر بزرگش از علمای قم بوده است نام فروشگاه صاحب الزمان است، او میگوید این پاساژ مرکز تولید و پخش لباس روحانیت به سراسر کشور است، شهرهای مثل مشهد و اصفهان نیز بصورت محدود این لباس را تولید میکنند اما در اکثر شهرها مغازه ای نقش توزیع لباس روحانیت را بعهده دارد و در بسیاری از شهرها نیز مرکز تولید و توزیع لباس روحانیت وجود ندارد و طلاب و روحانیون معمولا در سفر به قم لباس روحانیت را تهیه میکنند، فروشنده ای دیگر که نام مغازه اش را قائم گذاشته است میگوید که بخشی از تولیدات این به شهرهای مختلف و حتی به نجف اشرف صادر میشود و طلاب و روحانیان عراق مشتری تولیدات قم هستند.

2-اجزای لباس روحانیان:
عبا، قبا، لباده، عمامه ، عرق چین، دشداشه، پیراهن و نعلین اجزای تشکیل دهنده لباس روحانیت است.

عمامه: رنگ عمامه یا سیاه است و یا سفید، یکی از فروشندگان در توضیح عمامه میگوید یک نوع جنس عمامه وال هندی است که حالت سفید معمولی دارد که حالت پنبه ای دارد و هنگام حرکت دادن دست روی آن دست با اصطکاک مواجه میشود و اگر چنانچه دست براحتی بر روی عمامه حرکت کند معلوم است وال هندی نیست، اما نوع دیگر عمامه تایلندی سفیدِ مایل به لاجوردی است، وی میگوید معمولا طلبه ها شش تا هفت متر عمامه استفاده میکنند، البته برخی از علما و روحانیان نیز عمامه های ده متری نیز استفاده میکنند، قیمت هر متر عمامه چهار هزار و پانصد هزار تومان است که یک عمامه هفت متری حدود سی و پنج هزارتومان فروخته میشود.
یکی از فروشندگان به طلاب توصیه میکند در صورتی که رنگ عمامه آنها به زردی تمایل پیدا کمیند میتوانند از عطاری پودر لاجورد تهیه کرده و در آب حل کنند و عمامه را در داخل آن قرار دهند و پس از ساعتی عمامه آنها سفید مایل به لاجوردی خواهد بود که باز میتوانند سالها از آن استفاده کنند، نکته دیگری که مورد توجه وی است اینکه عمامه را باید حتما با دست شست، چرا که پارچه آن ظریف است و ماشین لباسشویی آن را از بین میبرد.

عبا: عباانواع مختلفی دارد، یک نوع از عبا، عبای چهار فصل است که ضخامت متوسطی دارد که میتوان در چهار فصل سال از آن استفاده کرد، اما عبای تابستانی و بهاره نیز وجود دارد همان عباهای توری که هم سبُک است و هم گرمای کمتری را جذب میکند، عبای زمستانی ضخیم و سنگین است و عبای پاییزی که حالتی بینابین دارد، البته اکثر طلبه ها و روحانیان در طول سال از دو عبا استفاده میکنند یکی تابستانی و دیگری زمستانی که در بهار و پاییز نیز قابل استفاده است، قیمت های متوسط عبا از چهل هزارتومان تا صد هزارتومان است و البته بیشترین فروش ویژه عباهایی با قیمت پنجاه تا هشتاد هزارتومان است، هر مقدار قیمت بالاتر میرود خریدار کمتری دارد، یکی از فروشندگان از عبای چند میلیون تومانی سخن میگوید نوعی عبا که با دست بافته شده است که مشهور به عبای خاچیه است وی میگوید که این نوع عبا کار دست است و ممکن است نیاز به چند ماه باشد تا یک عبا تولید شود این نوع عبا بیشتر زینتی و تشریفاتی بوده و بسیار هم ظریف و حساس است و البته خیلی بندرت خریدار دارد، وی برای رساندن منظورش میگوید مانند فرش ابریشمی است که با توجه به قیمتش کمتر استفاده میشود ، وی توصیه میکند که طلبه ها عبای خود را داخل ماشین لباس شویی قرار ندهند چرا که قیطان عبا کشیده و کوتاه میشود و شکیل بودن عبا را از بین میبرد.

قبا: قبا همان پوشش درازی است که از زیر عبا دیده میشود و بر روی پیراهن میپوشند، لباده نیز پوششی است که یقه آن کاملا بسته است لباده همان لباسی است که حسن روحانی ار زیر عبا میپوشد، پارچه قبا و لباده همان پارچه های کت و شلوار مردانه است، البته یکی از فروشندگان از وضعیت پارچه نیز گله ای میکند و میگوید کیفیت پارچه های داخلی پایین آمده و پارچه های خارجی بازار را گرفته است، قیمت عبا بطور متوسط از چهل هزراتومان تا هفتاد هزار تومان است که با توجه به جنس پارچه و دوخت میتواند قیمت بالاتری نیز داشته باشد، البته قیمت لباده کمی گران تر است از هشتاد هزار تومان تا صد و پنجاه هزار و آن بسبب استفاده پارچه بیشتر و مقدار زمانی که است که صرف دوخت آن میشود برای صاف بودن جلوی لباده از لایی استفاده میشود. قیمت دوخت لباس روحانیت نیز گران است و با توجه به اعتبار خیاط میتواند بالاتر برود، از این رو لباسهای سفارشی قیمت های بالاتری دارند. از فروشنده میپرسم که چاک کوچک زیر بغل قبا و لباده برای چیست، این نکته از آن نظر جالب است که متعدد دیده شده است که در کلاسها وقتی برای اولین بار زیر بغل روحانیون را میبینند ناخودآگاه میگویند: حاج آقا زیر بغل لباستان پاره شده است، وی میگوید این چاک بخاطر آن است که حرکت دست براحتی انجام میشود و دیگر اینکه کارکرد تهویه هوا را دارد. و البته میگوید که اینکار برای خیاط بسیار سخت است.

دشداشه و بلوز: بلوزی که روحانیان میپوشند بلوزی است با دوخت ساده و با یقه ای که به یقه آخوندی مشهوی است، بیشتر این پیراهن ها از پارچه های رنگ های روشن دوخته میشوند، اگر چه در سالهای اخیر تنوع زیادی نیز در این زمینه به چشم میخورد بطور مثال پیراهن هایی عرضه میشود که چهارخانه هستند و حتی برخی از روحانیان این نوع بلوز را از زیر قبا میپوشند، دشداشه پیراهن بلندی است که تا پاها ادامه دارد و در برخی از شهرهای گرمسیر مانند قم برخی از طلبه ها در فصل تابستان بجای قبا از دشداشه استفاده میکنند.

عرق چین و شلوار سفید: عرق چین کلاهی کوچک است که برخی از روحانیان از زیر عمامه بر سر میگذارند و وقتی عمامه را برمیدارند آن کلاه را بر سرشان میگذارند، قیمت آن سه هزار تومان است و البته به گفته یکی از کسبه، عرق چین کمتر مشتری دارد و طلبه های جوان از آن استفاده نمیکنند و شاید هم همسران آنها میگویند که با استفاده از این کلاه شوهرشان پیرمرد دیده میشود، برخی از روحاینان نیز از زیر قبا شلوار راحتی سفید رنگ میپوشند که البته در میان طلبه های جوان بسیار کم شده است و طلبه های جوان شلوارهای رسمی استفاده میکنند.

نعلین: کفشی است مانند دمپایی که علما و روحانیان از آن استفاده میکنند و در رنگ های مختلف نیز ارائه میشود البته طلاب و حتی روحانیون نیز در سالهای اخیر کمتر از آن استفاده میکنند علتش را از فروشنده ای جویا میشوم، وی میگوید پوشیدن نعلین تحرک را از انسان میگیرد از این رو طلبه های جوان کمتر تمایلی به استفاده از آن دارند و اینکه پاشنه نعلین های موجود بگونه ای است که پس از مدتی کمر درد ایجاد میکند و از استاندارد لازم برخوردار نیست از این رو طلبه ها و روحانیونی که معمولا پیاده روی میکنند از نعلین کمتر استفاده میکنند.

3-تغییرات مد لباس روحانیان:
از فروشنده ای درباره انواع مدها و رنگهای مد عبا و قبا و لباده میپرسم وی میگوید پانزده بیست سال پیش فقط عبای قهوه ای و مشکی استفاده میشد و تنوع رنگ قبا و لباده نیز بسیار محدود بود اما امروز شصت رنگ عبا داریم رنگ های روشن و تیره که هرکدام نیز مشتریهای خود را دارند، وی علت را اینگونه توضیح میدهد که سبک زندگی مردم در زمینه پوشش تغییراتی داشته است و از آنجا که نوع مد و دوخت لباس روحانیون همواره ثابت است این تغییرات را در رنگ لباس روحانیون میتوان یافت. وی میگوید برخی از مدها نیز بسیار مشتری دارد بطور مثال عبای ژورژت چروک که چند سال پیش ارائه شد خیلی مشتری داشت اما دیگر پارچه آن در بازار نیست.

4-دوخت لباس علمای مشهور:
از یکی دیگر از فروشندگان میپرسم که علمای بزرگ و شخصیتهای مشهور چگونه لباس خود را تهیه میکنند؟ میگوید: برخی از علمای مشهور خیاطی مورد اعتماد را به خانه یشان میخوانند و خیاط اندازه او را گرفته و برایش لباسی میدوزد و البته این ویژه علمایی است که وضعیت مناسبی دارند و شاید هم به لباسشان اهمیت بیشتری میدهند البته خیاط های کمی هم چنین شانسی دارند، برخی دیگر از علما یکی از لباسهایشان را میدهند تا با اندازه آن لباس برایشان لباس تازه ای دوخته شود، البته این فروشنده تاکید میکند که بسیاری از علما نیز خود مراجعه میکنند مثلا از نمایندگان مجلس نام میبرد یا اسمی از حاج آقای قرائتی میبرد و میگوید که ایشان خودشان آمده بودند و تاکید میکند که برخی از مراجعه کنندگان را نمیشناسد ممکن است امام جمعه یا استاد حوزه ای باشند و به هر ترتیب از اینکه مشتری آنها روحانیان و علما است خوشحال است چه آنکه میگوید به اهل علم خدمت میکند و البته اشاره ای هم به خوش حساب بودن آنها میکند.

5-روحانیانی که با همسرشان برای خرید می آیند:
میپرسم طلاب و روحاینان چه مقدار به انتخاب لباس و شیک بودن ان حساسیت دارند، پاسخ میدهد که همه روحانیان نگاه یکسانی ندارند از اینرو باید تنوع خوبی داشته باشی تا بتوانی رضایت آنها را جلب کنی به نکته جالبی اشاره میکند و میگوید در سالیان پیش علما و روحانیان به تنهایی مراجعه میکردند و هنوز هم برخی از علمای میان سال به تنهایی خرید میکنند اما در سالهای اخیر طلبه های جوان تر بهمراه همسر و فرزندان خود به خرید لباس مراجه میکنند تا خانواده شان نیز در زمینه رنگ و نوع لباس نظر بدهند و البته فروشنده این نوع خرید را بیشتر قبول دارد چرا که میگوید حق طبیعی خانواده است و در این زمینه فرقی بین روحانی و غیر روحانی نیست شاید هم حضور خانواده طلاب در خرید لباس روحانیت در تنوع رنگ لباسها در سالهای اخیر نقش داشته است.

6-خرید لباس روحانیان توسط مردم عادی:
به گفته اهالی این پاساژ خریداران لباس روحانیت فقط طلبه ها نیستند و برخی از مردم عادی نیز گاهی از این لباسها استفاده میکنند برخی از زائرین حرم حضرت معصومه س در کنار زیارت و گشت و گذاری در قم با فروشگاه لباس روحانیان مواجه میشوند و عبایی برای نماز خواندن تهیه میکنند، برخی دیگر نیز نعلین خریداری میکنند تا در حیاط خانه استفاده کنند برخی نیز پیراهن یقیه آخوندی یا دیپلمات از این مرکز خرید میکنند، چه کسی میداند شاید برخی از مردم با استفاده از این لباس احساس معنویت و آرامش بیشتری میکنند بهر ترتیب دیدن این پاساژ را به همه توصیه میکنم.

دوستان سلام

چه کسی میداند شاید برخی از مردم با استفاده از این لباس احساس معنویت و آرامش بیشتری میکنند بهر ترتیب دیدن این پاساژ را به همه توصیه میکنم.

مشخصا عبا یک روحانیت خاصی دارد.
توصیه می کنم آقایان حداقل برای یک بار امتحان کنند

علی علی