معرفی کتاب مقام پدر و مادر در اسلام
موضوع اخلاقي - اجتماعي - مذهبي
نویسنده : زین العابدین احمدی - حسنعلی احمدی
ناشر ميثم تمار
تعداد صفحات: 207 صفحه
معرفي کتاب:
حمد وسپاس، آفريدگاري را سزاست كه جهان آفرينش را هماهنگ با احتياجات و نيازهاي انسانهاسامان داده و با تدبير حكيمانه خود، آن را تنظيم نموده است.
درود و تحيّاتِ بيپايان، بر بزرگترين معلّم و مربّي عالم بشريت، رسول معظّم و پيامبر گرامي اسلام،حضرت محمد(صلي الله عليه وآله) كه با وحي الهي و كتاب آسماني، انسانها را هدايت كردو به صراط مستقيم فراخواند و با فرهنگ غني اسلامي آشنا نمود؛ و درود بي پايان برائمّه هدي و امامان بر حق(عليهم السلام)كه همواره توجّه جامعه بشري را به احكامهميشه جاويد متعالي اسلام معطوف ساخته و در تمام عصرها مردم را با زندگي دنيوي واخروي اصيل اسلام آشنا نموده اند.
موضوع مقام والدين و حقوق آنان، از ديربازمورد توجّه پيشوايان علم و دين بوده و در اين زمينه، مباحث زيادي از سوي علما ودانشمندان هر دوره به رشته تحرير در آمده است. كتابي كه پيش روست، شامل دو بخشاست:
بخش اول، شامل بيان مقام پدر و مادر در اسلام است و صرفاً مسائلي را مطرحمي سازد كه در باره مقام و منزلت پدر و مادر از نظر قرآن و روايات است.
بخش دوم،شامل مسائل مربوط به حقوق پدر و مادر نسبت به فرزندان و همچنين حقوق فرزندان نسبتبه والدين و مطالب مربوط به عقوق والدين و احكام اولاد است كه روي هم رفته، اين بخشبه گونه اي تنظيم شده است كه مي تواند پاره اي از مسائل تربيتي را هم ارائه دهد وبنماياند كه والدين در تربيت فرزندان، چه وظايفي را بر عهده دارند.
اهمّيت اينبحث به اندازه اي است كه خداوند متعال در بيش از 23 آيه در قرآن مجيد، صراحتاً و يابه طور ضمني فرزندان را به احسان و نيكي نسبت به پدر و مادر، امر نموده است:
وَقَضي رَبُّك اَلاّ تَعْبُدُوا اِلاّ اِيّاهُ وَ بِالْوالِدَيْنِاِحْساناً.[1]
پروردگارت فرمان داده جز او را نپرستيد و به پدر و مادر، نيكيكنيد.
خداوند متعال در اين آيه شريفه، بعد از اصل توحيد (كه از اساسي ترين اصولاسلام است)، به يكي ديگر از تعليمات انبيا، يعني نيكي به پدر و مادر اشاره مي كند. خداوند در آيه اي ديگر مي فرمايد:
وَ وَصَّيْنَا الاِْنْسانَ بِوالِدَيْهِحُسْناً.[2]
ما به انسان توصيه كرديم كه به پدر و مادرش نيكي كند.
همان طوركه ملاحظه مي شود، احسان و تكريم به پدر و مادر، يك قانون كلّي براي تمام انسانهاستكه اين قانون، مخصوص دسته يا گروه خاصّي نيست.
و نيز در گفتار و بيانات زيادي كهاز ائمّه معصومين(عليهم السلام) نقل شده، به فرزندان سفارش زيادي در باره نيكي بهوالدين شده است و لذّت زندگي و رونق نظام خانواده در خدمت به والدين است. پيامبراكرم(صلي الله عليه وآله) مي فرمايد:
نظر الولد الي والديه حبّاً لهماعبادة.[3]
نگاه با محبّت و دوستانه به پدر و مادر، عبادت است.
اهمّيت اينعمل، به قدري است كه بزرگترين واجب شمرده شده است و همچنين باعث افزايش عمر و زياديروزي دانسته شده است و در دنيا موجب راحتي انسان و خشنودي خداوند و به هنگام مرگ،باعث راحت جان دادن و در آخرت، سپر آتش جهنّم و سبب رحمت خداوند است. رسول خدا(صليالله عليه وآله)مي فرمايد:
رحم الله امرءً أعان والده علي برّه.[4]
خداوند،رحمت كند كسي را كه پدرش را بر نيكي، كمك كند.
اين مجموعه را به خوانندگانمحترم، بويژه به جوانان عزيز تقديم مي كنيم و خداوند متعال را شكر مي نماييم كهتوفيق عنايت فرمود تا با استفاده از آيات و رواياتي چند، به مقام و منزلت پدر ومادر در اسلام، نظري داشته باشيم.
به اميد آنكه اين نوشتار، مورد رضاي حق قرارگيرد و ذخيره اي باشد براي «يَوْمَ لا يَنْفَعُ مالٌ وَ لا بَنُونَ اِلاّ مَنْاَتَي اللهَ بِقَلْب سَليم».[5]
در اينجا لازم مي دانيم از مسئول محترم مؤسسهانتشارات ميثم تمّار و ديگر عزيزاني كه در آماده سازي اين كتاب ما را ياري كردهاند، تشكر نماييم.
-
[1]. اسراء، 23.
[2]. عنكبوت، 8.
[3]. بحارالأنوار، ج 71، ص 81.
[4]. همان، ص 65.
[5]. شعراء، 88 ـ 89.
فهرست:
مقدمه
بخش اول: نيكي به پدر و مادر
نيكي به پدر ومادر
سيماي والدين در قرآن
احسان به پدر و مادر بعد از پرستش خداوند
حدوداطاعت والدين
دعا و نيايش براي والدين
لزوم اطاعت از والدين
لزوم اطاعت ازوالدين در آيات و روايات
اثرات رضايت والدين در زندگي دنيوي
آثار اطاعت ازوالدين در خانواده و اجتماع
نيكي كننده به پدر و مادر، همنشين انبياست
قاتلپدر، جوانمرگ مي شود
عدم رضايت والدين، مرگ را دشوار مي كند
سفارش حضرتمهدي(عج) در نيكي به پدر
احسان به پدر و مادر، كفّاره گناهان است
احترام ونيكي پيامبر(صلي الله عليه وآله) به والدين رضاعي
گريه امام سجاد(عليه السلام) بر پدر بزرگوارش
آثار نفرين يا رضايت پدر
كسي كه با پدر تندي كند، ذليل ميشود
كسي كه به پدر احترام كند، مورد احترام پيامبر(صلي الله عليه وآله) است
مقام مادر
چند دستور در باره دوران شيرخوارگي
خاله به منزله مادراست
مادران چهارده معصوم(عليهم السلام)
آمنه دختر وهب بن عبد مناف مادر رسولخدا(صلي الله عليه وآله)
فاطمه بنت اسد مادر اميرالمؤمنين علي بن ابيطالب(عليهالسلام)
خديجه مادر فاطمه زهرا(عليها السلام)
فاطمه زهرا(عليهاالسلام)
شهربانو مادر حضرت سجاد(عليه السلام)
فاطمه مادر امام باقر(عليهالسلام)
امّ فروه مادر امام صادق(عليه السلام)
حميده، مادر امام موسي بنجعفر(عليه السلام)
نجمه، مادر حضرت رضا(عليه السلام)
سبيكه نوبيه (خيزران)،مادر حضرت جواد(عليه السلام)
سمّانه، مادر امام هادي(عليه السلام)
حُدَيث،مادر امام حسن عسكري(عليه السلام)
نرجس، مادر امام زمان(عليه السلام)
نيكي بهپدر و مادر ستمكار
پدر و مادر كافر نيز بايد احترام شوند
لذّت زندگي، در خدمتكردن به والدين است
فوايد نيكي به پدر و مادر
1. نگاه با محبّت به پدر ومادر، عبادت است.
2. جهاد در راه اسلام است.
3. بزرگترين واجب است.
4. باعث طول عمر و زيادتي روزي است.
5. بهترين خوبيهاست.
6. باعث خشنودي خداونداست.
7. باعث لذّت زندگي است.
8. باعث راحتي مرگ است.
9. بهترين اعمالاست.
10. سپر آتش جهنّم است.
11. باعث نيكي فرزندان آنها در آينده به پدر ميشود.
12. مورد رحمت خداوند واقع مي شود.
13. دعايش در باره فرزند، رد نميشود.
14. باعث شناخت و معرفت انسان مي شود.
15. باعث تأخير در مرگ ميشود.
16. ثواب حج دارد.
17. هرگز فقير نمي شود.
18. نيكي به والدين، نعمتخداوند است.
19. اطاعت خداوند است.
20. حضرت موسي(عليه السلام) به چنين كسيغبطه مي خورد.
21. بهترين افراد در روز قيامت است.
22. از صفات شيعهاست.
23. سبب ورود به بهشت است.
ايمان و عمل صالح
تقــوا
استقامت درايمان
شهادت در راه خدا
24. در سايه عرش خداست.
نيكي به پدر و مادر بعد ازدوران حيات
زيارت قبر پدر و مادر
آفات عقوق والدين
1. در دنيا عذاب ميبيند.
2. بزرگترين گناهانِ كبيره است.
3. مورد لعن رسول خداست.
4. موردسخط خداوند است.
5. از بهشت محروم هستند.
6. به هنگام مرگ، زبانش از ذكر كلمهتوحيد بسته است.
7. نمازش قبول نمي شود.
8. دعايش مورد استجابت واقع نميشود.
9. وارد جهنّم مي شود.
1/9. ترك اطاعت خداوند.
2/9. كفر ونفاق.
3/9. پيروان از شيطان.
4/9. فراموشي آخرت.
5/9. ترك نماز.
6/9. كفران نعمتهاي الهي.
7/9. عيبجويي و غيبت.
10. ذليل مي گردد.
11. در قيامتاز زيارت پيامبر(صلي الله عليه وآله) محروم است.
12. زشت ترين گناهاناست.
13. بزرگترين گناهان است.
14. سبب كمي مال و باعث ذلّت است.
15. ازمصيبتهاي آخرت است.
16. موجب سختي كشيدن به هنگام دفن مي شود.
17. سبب كوتاهيعمر مي شود.
اثر نفرين پدر و مادر
دوري از نفرين پدر و مادر
بخش دوم: حقوقفرزند در اسلام
حقوق فرزند در اسلام
انتخاب نام نيكو براي كودك
تربيتشايسته
آموختن قرآن
سفارش به قرآن
آموزش قرآن
رواياتي چند در بارهيادگيري قرآن
فراهم كردن مقدمات ازدواج
تحصيل علم
تعليم ورزش
احترام وتكريم فرزندان
رعايت عدالت و مساوات
دعا در حقّ آنان
وفاي بهعهد
آموختنِ آداب غذا خوردن
انفاق براي خانواده
اهمّيت دادن بهنماز
اهمّيت دادن به روزه
آموزش مستحبّات و تشويق به آنها
آموزش دين شناسيو خداشناسي
جلوگيري از افكار انحرافي
تشويق به كارهاي خير
كنترلدوستان
مسئوليت والدين در تربيت كودك
نقش رفتارهاي تربيتي والدين در محيطخانواده
1. ايجاد عشق در كودك
2. فضيلت ايماني و اخلاقي
3. آرامشروان
غريزه بازي در كودك
بازي پدر و مادر با كودك
نياز كودك بهراهنما
احترام به كودك در اسلام
تكريم كودك با جواب سلام
خوشحال نمودنكودك
نوازش كودك و محبّت به او
عدالت در محبّت
بوسيدن كودك
پرورش ايماندر كودك
تشويق كودك به عبادت
ولايت پدر بر فرزندان
دختر، هديه ارزشمندالهي
احكام فرزند
1. غسل يا شستن نوزاد
2. گفتن اذان در گوش راست و اقامهدر گوش چپ كودك
3. برداشتن كام فرزند به آب فرات يا تربت كربلا
4. نهادن نامنيكو
5. عقيقه (ذبح و سربريدن حيوان)
azahra.hodat.ir