بهترين راه قرائت و فهم قرآن كريم چيست؟
پرسش :
بهترين راه قرائت و فهم قرآن كريم چيست؟
پاسخ :
بهترين راه براى قرائت همراه با ادراك و فهم قرآن اين است كه انسان همراه با قرائت سور قرآنى، معانى آن را در ذهن و نظر قرار دهد، و با هر آيهٔ در درون و نهاد خود گفتگو نمايد، در آيهٔ عذاب از خداوند طلب مغفرت و در آيهٔ رحمت از خداى سبحان طلب گذشت كند و بشير بودن و نذير بودن خداوند در آيات را مشاهده نمايد و از هر مطلبى كه قرآن افاده مى‌نمايد نكتهٔ علمى مربوط به آن را برداشت نمايد.
در هنگام تلاوت قرآن با زبان، كلمات از راه گوش به سمع انسان مى‌رسد كه معناى آن نيز بايد به دل و جان نفوذ كند و اگر دل بسته باشد، معنا به آن نفوذ نمى‌نمايد، قرآن كريم در اين مورد مى‌فرمايد: «أفلا يَتَدبّرونَ القرآن أم على قلوبٍ اقفالها»(1) آيا در قرآن تدبر نمى‌كنند يا بر دلها قفلهايى نهاده شده است؟ و در آيهٔ ديگر مى‌فرمايد: «كلاّ بل رانَ على قلوبهم ما كانوا يكسبون»(2) يعنى؛ بر قلب‌هاى آنها با آنچه كسب كرده‌اند زنگار نشسته است.
گناه، غفلت و علائق به دنيا، دل را قفل مى‌كند و مى‌بندد و معارف قرآنى در اين قلب‌ها نفوذ نمى‌كند و انسان بايد از راه باز كردن دل و زدودن «رين» و «چرك» از آن، زمينهٔ نفوذ معنا را به جان خود فراهم آورد. چون اين زمينه فراهم شود تلاوت آيات قرآن موجب لذّت مى‌شود. فرد با ورود به هر آيه‌اى اگر مشتمل بر خيرات، معرفت، علم و مانند آن باشد، مضمون آن را مسألت مى‌كند و اگر ناظر به عذاب و مانند آن باشد نجات از آن را از خداوند طلب مى‌نمايد.
(1) سورهٔ محمّد، آيهٔ 24
(2) سورهٔ مطففين، آيهٔ 14
( آیةالله جوادی آملی )
پاسخ با نقل قول
