موضوع: تأثیر لقمه حرام بر فرزند

بی تردیدیکى از عوامل مؤثر در روح و جسم انسان تغذیه است ،تا آنجا که خداوند نیز سفارش به تغزیه حلال کرده است آنجا که می فرماید« فَلْیَنظُرِ الاِْنسَـنُ إِلَى طَعَامِهِ»(عبس/24)یعنى انسان هنگامى که مى خواهد غذایى را بخورد ، ابتدا دقیقاً باید در آن بنگرد که چه چیزى را مى خواهد بخورد ؟ آیا براى روح و جانش مفید است یا مضرّ ؟ حلال است یا حرام .. . و.. .
در جاى دیگر نیز مى فرماید : «.. .کُلُوا مِنَ الطَّیِّبَـتِ وَ اعْمَلُوا صَــلِحًا... »(مؤمنون/51) از غذاهاى پاکیزه بخورید و عمل صالح انجام دهید».
برخى از مفسران معتقدند ذکر این دو (خوردن غذاى پاک و انجام عمل صالح ) پشت سر یکدیگر دلیل بر وجود یک نوع ارتباط بین آن دو است و اشاره به این است که غذاهاى مختلف آثار اخلاقى متفاوتى دارد ، غذاى حلال و پاک ، روح را پاک مى کند و سرچشمه عمل صالح مى شود ، و غذاى حرام و ناپاک روح و جان را تیره و زمینه اعمال ناصالح را فراهم مى گرداند ; در مورد آثار وضعى تغذیه (حلال و حرام ) فرقى بین مسلمان و غیر مسلمان نیست .(1)

علم و حکمت زاید از لقمه حلال *** عشق و رقت آید از لقمه حلال
لقمه تخم است و برش اندیشه ها *** لقمه بحر و گوهرش اندیشه ها

نباید از یاد ببریم که تأثیر لقمه حرام پدر و مادر در جسم و جان فرزند نیز بر اساس نظام علت و معلول و سبب و مسببى است،نه کیفر الهى.
بنابراین فرزنددر این باره بى تقصیر و خداوند نیز منزه از ظلم است ، علت آن والدین و یا کسانى هستند که باعث آن شده اند ، و این بازتاب و اثر عمل آنان است و باید جوابگو باشند.
البته باید توجه داشت که فرزندى تغذیه شده ازلقمه حرام،هرچند زمینه گناه و انحراف در او بیشتر از دیگران و اطاعت و بندگى برایش مشکل تر است ، ولى به هر حال باعث نمى شود تا اراده و اختیار از او گرفته شود ،لذا آن چه در سعادت و شقاوت او مهم و سرنوشت ساز است ، اراده و اختیار خود اوست و خداوند رحمان نیز براى این گونه افراد که به عللى گرفتار یک سرى مشکلات ناخواسته شده اند ، پاداش و عوض خاصى قرار داده است ، که اگر به مقدار توان و اختیارشان وظایف خود را انجام دهند و گناه نکنند ، مشکلات و سختى هاى آنان به بهترین وجه جبران خواهد شد .
برخى آثار زیانبار حرام خوارى در روایات:
1 . حرام خوار مورد لعنت فرشتگان زمین و آسمان واقع مى شود .
2 . تا چهل روز نماز و دعاى او پذیرفته نمى شود .
3 . خداوند حج و عمره و صله رحم را از او نمى پذیرد .
4 . برکت از مالش مى رود .
5 . وارد بهشت نمى شود و جسدش بر بهشت حرام مى شود .(2)
6 . قرآن کریم نیز درباره اثر و چهره باطنى خوردن مال یتیم (که نوعى حرام خوارى است ) مى فرماید : «کسانى که اموال یتیمان را به ظلم و ستم مى خورند ، (در حقیقت ) تنها آتش مى خورند ، و بزودى در شعله هاى آتش (دوزخ ) مى سوزند» (نساء/10)
********
1:پرسشها و پاسخ هاى مذهبى آیة الله مکارم شیرازى و آیة الله جعفر سبحانى
2:اخلاق در قرآن،ج 1 ، ص 207-214

اثر لقمه حرام
قرآن کريم و حرام خواری

وَلاَ تَأْكُلُواْ أَمْوَ لَكُمْ بَيْنَكُم بِالْبَـطِلِ وَتَدْلُواْ بِهَآ إِلَى الْحُكَّامِ لِتَأْكُلُواْ فَرِيقًا

مِّنْ أَمْوَ لِ النَّاسِ بِالاِْثْمِ وَأَنتُمْ تَعْلَمُونَ[1] ؛ اموالتان را ميان خود به

ناحق نخوريد و آن ها را براى فرمانداران نفرستيد ، كه بخشى از

اموال مردم را به ناروا بخوريد در حاليكه شما مى دانيد .

اشاره

لقمه حرام از نتايج حب دنيا و حرص به آن است و از شديدترين

مهلكات و بزرگ ترين موانع رسيدن به سعادت است . بيشتر

كسانى كه به هلاكت رسيده اند به خاطر آن بوده و بيشتر مردم كه

از فيوضات معنوى محروم مانده اند به واسطه آن است ، و سدى از

اين محكم تر در راه توفيق آدمى نيست.

آثار و نتايج حرام خواری

1- حرام خوارى بركت را از مال مى برد :

از حضرت صادق(عليه السلام) روايت شده است :

مَنْ كَسَبَ مالاً مِنْ غَيرِ حله سلط البناء والطين والماء[2] ؛ كسى كه

مالى را از راه غير مشروع به دست آورد ساختمان و آب و گل بر او

مسلط مى شوند .

2- حرام خوارى مانع قبولى عبادات مى شود :

پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله وسلم)در اين مورد مى فرمايند :

اِذا وَقَعَتِ اللُّقْمَةِ مِنْ حَرام في جَوْفِ الْعَبْدِ لَعَنَهُ كُلَّ مَلِك في

الّسمـواتِ وَالاَْرْضِ[3] ؛ هرگاه كسى لقمه حرام بخورد و جزء

بدنش شود تمام ملايكه آسمان و زمين او را لعنت مى كنند .

و همچنين مى فرمايند :

اَلْعِبادَةُ مَعَ أَكْلِ الحَرامِ كَالْبِناءِ عَلَى الرَّمْلِ[4] ؛ عبادت كردن به همراه

حرام خوارى مانند بنا ساختن بر روى رمل است .

3- دعاى خورنده حرام مستجاب نمى شود:

رسول خدا(صلى الله عليه وآله وسلم) مى فرمايند :

مَنْ اَكَلَ لُقْمة حَرام لَمْ تُقْبَلُ لَهُ صَلواتُ اَرْبَعينَ لَيْلَة وَلَمْ تَسْتَجِبْ لَهُ

دَعْوَةُ اَربَعينَ صَباحاً وكلُّ لَحْمُ يُنْبِتُهُ الحرامُ فالنارُ أَوْلَى بِه وَأَنَّ اللُقْمَةَ

الواحَدَةِ تُنْبِتُ اللّحْمَ[5] ؛ كسي كه لقمه حرامى بخورد تا چهل شب

نمازش قبول نمى شود و تا چهل روز دعايش مستجاب نمى شود

وهر گوشتى كه در بدن او از حرام روئيده شود ، آتش به آن

سزاوارتر است و جز اين نيست كه يك لقمه هم گوشت را در بدن

مى روياند و حرام خوارى قساوت قلب مى آورد ، خود را كسى كه

انسان مى خورد به منزله بذرى است كه در زمين ريخته مى شود

پس اگر آن خوراك پاكيزه و حلال باشد .

4- حرامخوارى قساوت قلب مى آورد:

خوراكى كه انسان مى خورد به منزله ى بذرى است كه در زمين

ريخته مى شود پس اگر آن خوراك پاكيزه و حلال باشد اثرش در قلب

كه به منزله سلطان بدن است از رقت و صفا ظاهر مى شود و از

اعضا و جوارحش جز خير و نيكى تراوش نمى كند و اگر آن خوراك

پليد و حرام باشد ، قلب را كدر و تيره نموده ، در اثر قساوت و ظلمت

اميد خيرى به او نخواهد بود و پند و اندرز در او اثر نمى كند و سخت

ترين مناظر رقت بار او را متأثر نمى كند چنانچه حضرت سيد

الشهداء به لشكريان پسر سعد ضمن خطبه اش فرمود : « شكم

هايتان از حرام پر شده و بر دلهايتان مهر خورده ديگر حق را نمى

پذيريد . واى بر شما آيا انصاف نمى دهيد ؟ آيا گوش فرا نمى گيريد

»[6] ؟


خلاصه

در يك جمله، خوراك حرام قلب را سخت و تاريك نموده آن گاه از

پذيرفتن و تسليم به هر حقى خوددارى مى كند و از هيچ اندرزى

متأثر نمى شود بلكه ديگر از هيچ جنايتى رو گردان نيست .

با اندكى تأمل مى توان دريافت كه لقمه حرام بزرگ ترين حجاب و

مانع براى رسيدن به درجه ابرار و عالم انوار است . آرى دلى كه از

لقمه حرام روييده باشد ، كجا و قابليت انوار عالم قدسى كجا ؟

نطفه اى كه از مال مردم به هم رسيده باشد با مرتبه بلند و والاى

انس با پروردگار چكار ؟


حکايت
لقمه ايمان سوز
روزى « شريك بن عبد الله نخعى » به دربار « مهدى عباسى »

سومين خليفه بنى عباس رفت .

مهدى گفت : « يكى از اين سه كار را بپذير : يا منصب قضاوت را

قبول كن يا معلم فرزندان من شو و يا از غذاى ما بخور » .

شريك فكر كرد كه تعليم فرزندان خليفه مشكل است و قضاوت كردن

سخت و سنگين ، ولى يك بار با خليفه نشستن و غذا خوردن آسان

است . لذا سومين مورد را انتخاب كردم . مهدى عباسى به آشپز

دستور داد چند نوع غذاى بسيار خوشمزه بپزد . وقتى غذا حاضر

شد و شريك سر سفره خليفه نشست و از آن غذاى لذيذ ، سير

خورد . رييس آشپزخانه به خليفه گفت : « اى امير ، اين شيخ بعد از

خوردن اين غذا ، هرگز رستگار نخواهد شد » . و چنين هم شد .

شريك پس از آن لقمه حرام ، هم نشينى با عباسيان را برگزيد و

قضاوت را پذيرفت و هم معلمى فرزاندان خليفه را . روزى حواله اى

براى شريك از بابت حقوقش به صرّافى نوشتند . شريك به صرّاف

مراجعه كرد و درباره پول سخت گيرى كرد و گفت : « بايد حقوقم را

نقد بپردازى » .

صرّاف گفت : « كتان و لباس قيمتى نفروخته اى كه اين قدر سخت

مى گيرى » !

شريك گفت : « به خدا قسم از كتان با ارزش تر را فروختم؛ دينم را

فروخته ام ؛ ايمانم را فروخته ام »[7] !

پی نوشت

[1] _ بقره : 188 .

[2] _ بحار الانوار : ج 73 ، ص150 و وسائل الشيعه ( آل البيت ) : ج

5 ، ص315 .

[3] _ بحار الانوار : ج63 ، ص314 .

[4] _ بحار الانوار : ج81 ، ص258 .

[5] _ بحار الانوار : ج63 ، ص314 .

[6] _ بحار الانوار : ج45 ، ص8 فَقَدْ مُلِئَتْ بُطونَكُمْ مِنْ الحَرامِ وَطبِعَ

عَلَى قُلوبَكم ، وَيلَكُم أَلا

تَنْصِفون ؟ ! أَلا تَسْمَعون ؟ ! ( نفس المهموم ) .

1- پند تاريخ : ج4 ، ص86 و مروج الذهب : ج3 ، ص320 .



منبع : نور پورتال